ਪੰਜ ਰਾਜਾਂ ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਇੰਡੀਆ ਗਠਜੋੜ ਨੂੰ ਪਰੇ ਧਕੀ ਰੱਖਿਆ| ਇਸ ਲਈ ਹੁਣ ਉਸਦੀ ਕੀਮਤ ਚੁਕਾਉਣ ਦੀ ਵਾਰੀ ਹੈ| ਕਰਨਾਟਕ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉੱਚੀ ਉਡਾਰੀ ਮਾਰ ਰਹੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਹਿਸਾਬ-ਕਿਤਾਬ ਸ਼ਾਇਦ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਪੰਜ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਬਿਹਤਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦਾ ਰੁਤਬਾ ਇੰਨਾ ਵਧ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿ ਉਹ ਇੰਡੀਆ ਗਠਜੋੜ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਥੋਪਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ| ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਖ਼ਰਾਬ ਰਹੀ ਹੈ, ਹੁਣ ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੈ ਕਿ ਗਠਜੋੜ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਪਾਰਟੀਆਂ ਇਸ ਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਥੋਪਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ| ਤ੍ਰਿਣਮੂਲ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਹੰਕਾਰ ਬਾਰੇ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਹੈ| ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜਨਤਾ ਦਲ (ਯੂ) ਵੱਲੋਂ ਇਹ ਮੰਗ ਉਠਾਈ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ 2024 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਗਠਜੋੜ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਐਲਾਨਿਆ ਜਾਵੇ| ਇਸ ਸਾਰੇ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਦਾ ਨਿਚੋੜ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਇਸ ਵੇਲੇ ਭਾਜਪਾ ਵਿਰੁੱਧ ਰਣਨੀਤੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਆਪਣੇ ਗਠਜੋੜ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਪਣਾ ਰੁਤਬਾ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧਿਆਨ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਹਨ| ਭਾਜਪਾ ਵਿਰੁੱਧ ਸਾਝੀ ਰਣਨੀਤੀ ਘੜਨ ਵਲ ਕਿਸੇ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ|

ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਦੇਸ਼ ਦੀ ਏਕਤਾ ਦੀ ਘਾਟ ਦਾ ਸੂਚਕ ਹੈ| ਜੇਕਰ ਅਜਿਹੀ ਏਕਤਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਕਾਂਗਰਸ ਨਿਰਸੰਦੇਹ ਰਾਜਸਥਾਨ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਆ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦਰਮਿਆਨ ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਕੇ ਲੜਦੀ| ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਇਹ ਗਠਜੋੜ ਹਾਰ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿਚ ਵੀ ਬਿਹਤਰ ਮੈਦਾਨ &rsquoਤੇ ਖੜ੍ਹਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ| ਤਦ ਸੰਦੇਸ਼ ਇਹ ਜਾਣਾ ਸੀ ਕਿ ਗਠਜੋੜ ਦੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਚੁਣੌਤੀ ਮੰਨਦੀਆਂ ਹਨ - ਇਸ ਲਈ, ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਹਰਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਹਿੱਤਾਂ ਦੀ ਬਲੀ ਦੇਣ ਲਈ ਵੀ ਤਿਆਰ ਹਨ| ਪਰ ਇਹ ਮੌਕਾ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ| ਦਰਅਸਲ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਅਜਿਹਾ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਇੰਡੀਆ ਗਠਜੋੜ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਤੇ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੋਵੇ| ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਛੁੱਟੀ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਜ਼ਖਮੀ ਹੈ| 

ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਤੇ ਟੀਐੱਮਸੀ ਮੁਖੀ ਮਮਤਾ ਬੈਨਰਜੀ, ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਅਖਿਲੇਸ਼ ਯਾਦਵ, ਤਾਮਿਲ ਨਾਡੂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਐੱਮਕੇ ਸਟਾਲਿਨ ਅਤੇ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਵੱਲੋਂ ਹਾਜ਼ਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥਾ ਪ੍ਰਗਟਾਏ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਗੱਠਜੋੜ ਇੰਡੀਆ ਭਲਕੇ 6 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਮੀਟਿੰਗ ਫਿਲਹਾਲ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਮੀਟਿੰਗ ਹੁਣ ਦਸੰਬਰ ਦੇ ਤੀਜੇ ਹਫ਼ਤੇ ਹੋਵੇਗੀ| ਯਾਦ ਰਹੇ ਕਿ 2024 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਗਠਜੋੜ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਹੁਤੀਆਂ ਰੌਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਸਨ ਪਰ ਹੁਣ ਹਨੇਰੀਆਂ ਲੱਗ ਰਹੀਆਂ ਹਨ| ਕਾਂਗਰਸ ਲਈ ਇਕਮਾਤਰ ਧਰਵਾਸ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੇ ਤਿਲੰਗਾਨਾ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸਮਿਤੀ (ਬੀਆਰਐੱਸ) ਨੂੰ ਪਛਾੜ ਕੇ ਸੱਤਾ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਈ ਹੈ ਪਰ ਬੀਆਰਐੱਸ ਖੇਤਰੀ ਪਾਰਟੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਕੱਦ ਬੁੱਤ ਭਾਜਪਾ ਜਿੱਡਾ ਬਿਲਕੁੱਲ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ| ਹਿੰਦੀ ਪੱਟੀ ਵਿਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਹਾਰ ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕਮਜ਼ੋਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਟੱਕਰ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਇਕਲੌਤੀ ਧਿਰ ਹੈ| ਇਸ ਦਾ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠਲੇ ਜੰਗੀ ਬੇੜੇ ਨਾਲ ਕੋਈ ਮੁਕਾਬਲਾ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ|

ਕਾਂਗਰਸ ਅੰਦਰ ਨਵੀਂ ਰੂਹ ਫੂਕਣ ਦੇ ਅਮਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸੂਬਾਈ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਉਭਾਰਨ ਨਾਲ ਹੋਣੀ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਜਿੱਡਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਜ ਹੈ, ਉਸ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਆਸਾਰ ਘੱਟ ਹਨ ਕਿ ਪਾਰਟੀ ਨਵੀਆਂ ਪ੍ਰਤਿਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਖਿੱਚ ਸਕੇਗੀ| ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਹੀ ਬਾਕੀ ਹਨ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਲਈ ਫੌਰੀ ਚੁਣੌਤੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇੰਡੀਆ ਗੱਠਜੋੜ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ| ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਆਸ ਸੀ ਕਿ ਪੰਜਾਂ ਚੋਂ ਤਿੰਨ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿਚ ਜਿੱਤ ਦਰਜ ਕਰਨ ਨਾਲ ਦੂਜੀਆਂ ਖੇਤਰੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਉਸ ਦੀ ਪੁਜ਼ੀਸ਼ਨ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣ ਜਾਵੇਗੀ ਪਰ ਹੁਣ ਮਾਤਰ ਇਕ ਸੂਬੇ ਵਿਚ ਜਿੱਤ ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਕੰਮ ਕਾਫ਼ੀ ਔਖਾ ਹੋ ਗਿਆ ਜਾਪਦਾ ਹੈ|

-ਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਪੁਰੇਵਾਲ