''ਕਾਨੂੰਨ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ, ਪਰ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਭੀੜਾਂ ਦੀ ਹਿੰਸਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕ ਸਕਦਾ ਹੈ।'' ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਮਾਰਟਿਨ ਲੂਥਰ ਕਿੰਗ ਜੂਨੀਅਰ ਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਹੇ ਸਨ ਜਦ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਨਸਲੀ ਭੇਦਭਾਵ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸੀ ਤੇ ਅਫਰੀਕੀ, ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਵਿਚ ਜਥੇਬੰਦਕ ਝੜਪਾਂ ਤੇ ਨਸਲੀ ਹਮਲੇ ਆਮ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਸਮਾਜ ਦੇ ਹਾਸ਼ੀਏ 'ਤੇ ਪਏ ਅਫਰੀਕੀ, ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਉੱਪਰ ਭੀੜਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲੇ, ਨਸਲੀ ਅਪਰਾਧ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਭਿਅੰਕਰ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਅੱਜ ਕਈ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਇਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ, ਮੂਲਨਿਵਾਸੀਆਂ ਤੇ ਹੋਰ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਕੌਮਾਂ, ਹਿੰਸਕ ਭਗਵੀਆਂ ਭੀੜਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਨਿਰਦੋਸ਼ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ੂਨ ਦੀਆਂ ਪਿਆਸੀਆਂ ਭਗਵੀਆਂ ਭੀੜਾਂ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਭੀੜਾਂ ਨਫ਼ਰਤ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਦੂਸਰੀਆਂ ਕੌਮਾਂ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦੀਆਂ।

Regardless of personal biases and apprehensions, I agree with the response to Indian objections by the Sikh Council UK in a Press Statement: This is a matter of the exercise of civil liberties and democratic freedoms in this country and we welcome the defence of these values by our Government…This is not the first time the British Government has been subject to pressure from Indian authorities to cancel public gatherings by Sikhs in this country. Disclosures from the national archives show warnings about the threat to bilateral relations and trade have been familiar themes in respect of these matters in the past and continue to cast a disturbing shadow. (Sikh Council UK Press Statement of 12 August 2018).

ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਜਸਟਿਸ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮਗਰੋਂ ਬਹਿਬਲ ਗੋਲੀ ਕਾਂਡ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਬਾਜਾਖਾਨਾ ਪੁਲੀਸ ਥਾਣੇ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਦਸ ਪੁਲੀਸ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਤੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਗ੍ਰਹਿ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਵੀ ਡੀਜੀਪੀ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁਲੀਸ ਮੁਖੀ ਸੁਰੇਸ਼ ਅਰੋੜਾ ਨੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਭਰੋਸੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਪੁਲੀਸ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨੂੰ ਕੇਸ ਵਿਚ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕਰਨ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਠੰਢੇ ਬਸਤੇ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਤਰਕ ਹੈ ਕਿ ਬਹਿਬਲ/ਕੋਟਕਪੂਰਾ ਗੋਲੀ ਕਾਂਡ ਦੀ ਜਾਂਚ ਸੀਬੀਆਈ ਨੂੰ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਪੁਲੀਸ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨੂੰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਜਦ ਕਿ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਦੋਸ਼ੀ ਪੁਲੀਸ ਅਫ਼ਸਰਾਂ 'ਤੇ ਕੇਸ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਤੇ ਇਹ ਕੇਸ ਸੀਬੀਆਈ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਸੁਆਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਇਨਸਾਫ਼ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿਚ …..

In 1947, Sikhs, in their own right as a qaum (religio-ethnic group), sat on the same table with Indians and Pakistanis. Following certain promises, Sikh leadership decided to side with the Indians, albeit, without giving up their ultimate inalienable right to self-determination as a distinct nation which had been subdued by the British in 1849 with the support of British India following Jang Hind-Punjab. In the UK, Indians and Pakistanis, and later Bangladeshi, are counted and monitored as Ethnic Communities. By the same logic, Sikhs qualify as an ethnic community (qaum) as confirmed by the House of Lords in 1983. The debate continues.

ਬਰਗਾੜੀ ਇਨਸਾਫ਼ ਮੋਰਚੇ ਨੇ ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਰੌਂਅ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਬਰਗਾੜੀ ਮੋਰਚਾ ਨਵੇਂ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਭਖਾਉਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕੋਟਕਪੂਰਾ ਤੇ ਬਹਿਬਲ ਕਲਾਂ ਗੋਲੀ ਕਾਂਡ ਦੀ ਜਾਂਚ ਸੀਬੀਆਈ ਨੂੰ ਦੇਣ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਤੋਂ ਪੰਥਕ ਆਗੂ ਕਾਫ਼ੀ ਔਖੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਬਾਦਲ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਵਾਲੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਯਾਦ ਰਹੇ ਕਿ ਇਸ ਬੇਅਦਬੀ ਕਾਡ ਕਾਰਨ ਸਮੁੱਚੇ ਸੂਬੇ ਵਿਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਿੱਖਾਂ ਵਲੋਂ ਰੋਸ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਵੀ ਹੋਏ ਸਨ। ਦਰਅਸਲ, 12 ਅਕਤੂਬਰ, 2015 ਨੂੰ ਪਿੰਡ ਬਰਗਾੜੀ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਸਾਹਮਣੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਇੱਕ ਬੀੜ ਦੇ ਅੰਗ ਖਿੰਡੀ-ਪੁੰਡੀ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਪਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ 14 ਅਕਤੂਬਰ, 2015 ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਰੋਸ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਤਦ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਕਾਰਨ ਗੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਤੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਭਗਵਾਨ ਸਿੰਘ ਨਾਂਅ ਦੇ ਦੋ ਸਿੰਘਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।

Did Guru Nanak Sahib laid the foundation of just another "religion" when he rejected much of what was practised in the name of religion in his time? Or did he start a paradigm shift towards a new way of life completed by Guru Gobind Singh ji: a whole-life system not bound in the straight-jacket of dogma? These are not questions but some suggestions. Dr J S Grewal, the historiographer, has written something along these line in his introductory chapter to "The Sikhs of the Punjab" (Cambridge History of India).

ਅਦਾਲਤ ਦੀ ਸਖ਼ਤੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਵੀ ਹਾਲਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹਿੰਸਕ ਭੀੜਾਂ ਕਿਤੇ ਨਾ ਕਿਤੇ ਗਊ ਰੱÎਿਖਆ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਬੇਗੁਨਾਹ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਅਲਵਰ ਵਿਚ ਅਕਬਰ ਨਾਮ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਥਿਤ ਗਊ ਰੱਖਿਅਕਾਂ ਨੇ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੁੱਟਿਆ ਮਾਰਿਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪੁਲੀਸ ਦਾ ਕੋਈ ਡਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜਦ ਉਥੇ ਪੁਲੀਸ ਪਹੁੰਚੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਕਬਰ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਹਸਪਤਾਲ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਿਆਂ ਤਿੰਨ ਘੰਟੇ ਲਗਾ ਦਿੱਤੇ। ਇਸ ਦੇਰੀ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ। ਦੋਸ਼ ਇਹ ਵੀ ਲੱਗ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਪੁਲੀਸ ਨੇ ਵੀ ਕੁੱਟਿਆ।

A fascinating & important pre-partition poster (1946) that was preserved after being used as a book cover. It announces the first All India Sikh Students Federation in Lahore, under the leadership of Master Tara Singh. Some of the names on it are : Flag Hoisting by Ujjal Singh the chief guests are listed as Gyani Kartar Singh, Principal Ganga Singh, Jathedar Mohan Singh (president of teh SGPC), S Ishar Singh Majhail, S Amar Singh Dosanjh (Gen Sec of the SGPC), Hon Baldev Singh, S Mangal Singh MLA, S Swaran Singh MLA, Dr Gopal Singh Dardi, Principal Gurmukh Nihal Singh, Prof Sardul Singh Khalsa College, Lyallpure, Prof Jagjit Singh - Sikh National Colege Lahore, Sampuran Singh MLA, Prof Gurbachan Singh Talib, S Joginder Singh Mann Kirtan BY Bhai Santa Singh Dhadi Jatha Sohan Singh Sital Speeches and resolutions by Sabar, Kundan, Maan, Bachan, Nekki, Dardi, Teer and others.

A fascinating & important pre-partition poster (1946) that was preserved after being used as a book cover. It announces the first All India Sikh Students Federation in Lahore, under the leadership of Master Tara Singh. Some of the names on it are : Flag Hoisting by Ujjal Singh the chief guests are listed as Gyani Kartar Singh, Principal Ganga Singh, Jathedar Mohan Singh (president of teh SGPC), S Ishar Singh Majhail, S Amar Singh Dosanjh (Gen Sec of the SGPC), Hon Baldev Singh, S Mangal Singh MLA, S Swaran Singh MLA, Dr Gopal Singh Dardi, Principal Gurmukh Nihal Singh, Prof Sardul Singh Khalsa College, Lyallpure, Prof Jagjit Singh - Sikh National Colege Lahore, Sampuran Singh MLA, Prof Gurbachan Singh Talib, S Joginder Singh Mann Kirtan BY Bhai Santa Singh Dhadi Jatha Sohan Singh Sital Speeches and resolutions by Sabar, Kundan, Maan, Bachan, Nekki, Dardi, Teer and others.

ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਜਿਸ ਦਲ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਹੈ, ਉਸ ਦਲ ਦੇ ਭਗਵੇਂ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਪਾਕੁੜ ਵਿਚ ਜੈ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਸੁਆਮੀ ਅਗਨੀਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੁੱਟਿਆ, ਪੱਗ ਲਾਹੀ, ਕੱਪੜੇ ਪਾੜ ਦਿੱਤੇ ਤੇ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਡੇਗ ਕੇ ਜੁੱਤੀਆਂ, ਲੱਤਾਂ ਤੇ ਡਾਂਗਾਂ ਨਾਲ ਕੁੱਟਿਆ। ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਗੂੰਜ ਰਹੇ ਸਨ। ਗੀਤਾ ਦਾ ਅਪਮਾਨ ਨਹੀਂ ਸਹੇਗਾ ਹਿੰਦੋਸਤਾਨ ਤੇ ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਜੀ ਜੈ, ਹਿੰਦੂ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਦੀ ਜੈ। ਜਾਂਦੇ ਜਾਂਦੇ ਇਹ ਧਮਕੀ ਦੇ ਗਏ ਜੇਕਰ ਹੁਣ ਵੀ ਹੋਸ਼ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਤਾਂ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕੁੱਟਾਂਗੇ। ਸੁਆਮੀ ਅਗਨੀਵੇਸ਼ ਨੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਪੁਲੀਸ ਕੋਲ ਦਰਜ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤੀ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਵੀ ਹੋਏ, ਪਰ ਸਭ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਭੀੜ ਦਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਵਿਗੜੇਗਾ, ਉਲਟਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿਚ ਜੈਕਾਰਾ ਲੱਗੇਗਾ, ਕੋਈ ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਹਾਰ ਪਹਿਨਾ ਦੇਵੇਗਾ ਤੇ ਕੋਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਦੇ ਪੀਰ ਤੇ ਹੀਰੋ ਦੱਸੇਗਾ। ਕੋਈ ਇਸ ਕਾਂਡ ਦੇ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਮੂੰਹ ਮਿੱਠਾ ਕਰਵਾ ਦੇਵੇਗਾ, ਜਿਵੇਂ ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਜੇਅੰਤ ਸਿਨਹਾ ਨੇ ਅਲੀਮੋਦੀਨ ਅਨਸਾਰੀ ਦੇ ਕਾਤਲਾਂ ਦਾ ਮੂੰਹ ਮਿੱਠਾ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ। ਸ਼ੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਮੈਂ ਆਮ ਇਹ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਜੋ ਝਾਰਖੰਡ ਵਿਚ ਸੁਆਮੀ ਅਗਨੀਵੇਸ਼ ਦੀ ਕੁੱਟਮਾਰ ਨੂੰ ਸਹੀ ਠਹਿਰਾਉਣ ਵਿਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ

Who has the right to represents the Sikhs? is a question which has caused much controversy and division in the community for decades. This unresolved issue has been exploited by politicians and governments. Recent communications relating to Sikh representations show how even middle ranking civil servants can decide who the Sikh representatives are! There are new boys on the block, more articulate, less conversant with Sikhi, minus full Sikh identity sometimes, and closer to the office-bound civil servants to give ready advice about Sikh/Sikhi issues. This advice, selectively or conveniently sought, can then become the basis for briefs to ministers and government policy. (The so called, Sikh surveys is a related topic for another time).

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਤੇ ਭਾਜਪਾ ਮੁਖੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰਾਂ ਦਾ ਇਕੋ ਇਕ ਏਜੰਡਾ ਨੂੰ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਗੱਲ ਉਹ ਮੀਡੀਏ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਰਾਹੀਂ ਕਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰਾਂ ਮੋਦੀ ਵਿਰੁੱਧ ਇਕੱਠੀਆਂ ਹੋ ਕੇ ਦੇਸ ਨੂੰ ਬਰਬਾਦ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ਇੰਝ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਮੋਦੀ ਹੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਠੇਕੇਦਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮੋਦੀ ਜਿਹੜੀ ਵੀ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਏਗਾ, ਉਹ ਵਧੀਆ ਸਰਕਾਰ ਹੋਵੇਗੀ ਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸਮਝ ਨਹੀਂ। ਅਸਲ ਵਿਚ ਭਾਜਪਾ ਹਿਟਲਰ ਦੇ ਰਾਹਾਂ 'ਤੇ ਚਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹਿਟਲਰ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਾਲੇ ਦੇਸ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਵਿਚਰ ਰਹੀ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੰਵਿਧਾਨ ਤੇ ਵਿਧਾਨ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਉਸ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਵਸਥਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੂਸਰੀ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਕਹਿ ਕੇ ਰੱਦ ਕਰਨਾ ਕਿ ਉਹ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਦੇਣਗੀਆਂ ਫਾਸ਼ੀਵਾਦੀ ਏਜੰਡਾ ਹੈ।

The topic this week is prompted by a recent letter from Bibi Balvinder Kaur Saund, Chair, Sikh Women's Alliance, copied to some Sikh activists including this columnist. She expressed concern about the total absence of women kirtanee jathas at a major UK Sikh event. To quote: No ladies Jathas or even children’s Jatha photos. The flyer does not make us women feel included that as Sikh Women, we have a part to play in such religious events.

ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਵਜ਼ਾਰਤ ਨੇ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨਾਲ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਕਾਰਨ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਰੋਹ ਕਾਰਨ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਧੰਦੇ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਅਪਰਾਧ ਮੰਨਦਿਆਂ ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਾਸਤੇ ਸੌਦਾਗਰਾਂ ਅਤੇ ਸਮਗਲਰਾਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵਜ਼ਾਰਤ ਨੇ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਬੇਰੋਕ-ਟੋਕ ਸਮਗਲਿੰਗ ਨੂੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਚੈੱਕ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਵਧੀਕ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ (ਗ੍ਰਹਿ) ਐਨ ਐਸ ਕਲਸੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਾਰਜ ਗਰੁੱਪ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜੋ ਨਸ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਉਣ ਲਈ ਚੁੱਕੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕਦਮਾਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਗਰੁੱਪ ਨਸ਼ਿਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਸਰਕਾਰੀ ਰਣਨੀਤੀ ਦਾ ਜਾਇਜ਼ਾ ਲੈ ਕੇ ਸਥਿਤੀ ਮੁਤਾਬਕ ਰਣਨੀਤੀ ਅਖ਼ਤਿਆਰ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਵਧੀਕ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ (ਸਿਹਤ) ਸਤੀਸ਼ ਚੰਦਰਾ, ਡੀਜੀਪੀ (ਅਮਨ ਤੇ ਕਾਨੂੰਨ) ਈਸ਼ਵਰ ਸਿੰਘ, ਡੀਜੀਪੀ (ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ) ਦਿਨਕਰ ਗੁਪਤਾ ਅਤੇ ਏਡੀਜੀਪੀ (ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਟਾਸਕ ਫੋਰਸ) ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।

ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਵਜ਼ਾਰਤ ਨੇ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨਾਲ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਕਾਰਨ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਰੋਹ ਕਾਰਨ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਧੰਦੇ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਅਪਰਾਧ ਮੰਨਦਿਆਂ ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਾਸਤੇ ਸੌਦਾਗਰਾਂ ਅਤੇ ਸਮਗਲਰਾਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵਜ਼ਾਰਤ ਨੇ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਬੇਰੋਕ-ਟੋਕ ਸਮਗਲਿੰਗ ਨੂੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਚੈੱਕ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਵਧੀਕ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ (ਗ੍ਰਹਿ) ਐਨ ਐਸ ਕਲਸੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਾਰਜ ਗਰੁੱਪ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜੋ ਨਸ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਉਣ ਲਈ ਚੁੱਕੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕਦਮਾਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਗਰੁੱਪ ਨਸ਼ਿਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਸਰਕਾਰੀ ਰਣਨੀਤੀ ਦਾ ਜਾਇਜ਼ਾ ਲੈ ਕੇ ਸਥਿਤੀ ਮੁਤਾਬਕ ਰਣਨੀਤੀ ਅਖ਼ਤਿਆਰ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਵਧੀਕ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ (ਸਿਹਤ) ਸਤੀਸ਼ ਚੰਦਰਾ, ਡੀਜੀਪੀ (ਅਮਨ ਤੇ ਕਾਨੂੰਨ) ਈਸ਼ਵਰ ਸਿੰਘ, ਡੀਜੀਪੀ (ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ) ਦਿਨਕਰ ਗੁਪਤਾ ਅਤੇ ਏਡੀਜੀਪੀ (ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਟਾਸਕ ਫੋਰਸ) ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।

ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਵਜ਼ਾਰਤ ਨੇ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨਾਲ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਕਾਰਨ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਰੋਹ ਕਾਰਨ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਧੰਦੇ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਅਪਰਾਧ ਮੰਨਦਿਆਂ ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਾਸਤੇ ਸੌਦਾਗਰਾਂ ਅਤੇ ਸਮਗਲਰਾਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵਜ਼ਾਰਤ ਨੇ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਬੇਰੋਕ-ਟੋਕ ਸਮਗਲਿੰਗ ਨੂੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਚੈੱਕ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਵਧੀਕ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ (ਗ੍ਰਹਿ) ਐਨ ਐਸ ਕਲਸੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਾਰਜ ਗਰੁੱਪ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜੋ ਨਸ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਉਣ ਲਈ ਚੁੱਕੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕਦਮਾਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਗਰੁੱਪ ਨਸ਼ਿਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਸਰਕਾਰੀ ਰਣਨੀਤੀ ਦਾ ਜਾਇਜ਼ਾ ਲੈ ਕੇ ਸਥਿਤੀ ਮੁਤਾਬਕ ਰਣਨੀਤੀ ਅਖ਼ਤਿਆਰ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਵਧੀਕ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ (ਸਿਹਤ) ਸਤੀਸ਼ ਚੰਦਰਾ, ਡੀਜੀਪੀ (ਅਮਨ ਤੇ ਕਾਨੂੰਨ) ਈਸ਼ਵਰ ਸਿੰਘ, ਡੀਜੀਪੀ (ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ) ਦਿਨਕਰ ਗੁਪਤਾ ਅਤੇ ਏਡੀਜੀਪੀ (ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਟਾਸਕ ਫੋਰਸ) ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।

ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਵਜ਼ਾਰਤ ਨੇ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨਾਲ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਕਾਰਨ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਰੋਹ ਕਾਰਨ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਧੰਦੇ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਅਪਰਾਧ ਮੰਨਦਿਆਂ ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਾਸਤੇ ਸੌਦਾਗਰਾਂ ਅਤੇ ਸਮਗਲਰਾਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵਜ਼ਾਰਤ ਨੇ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਬੇਰੋਕ-ਟੋਕ ਸਮਗਲਿੰਗ ਨੂੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਚੈੱਕ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਵਧੀਕ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ (ਗ੍ਰਹਿ) ਐਨ ਐਸ ਕਲਸੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਾਰਜ ਗਰੁੱਪ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜੋ ਨਸ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਉਣ ਲਈ ਚੁੱਕੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕਦਮਾਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਗਰੁੱਪ ਨਸ਼ਿਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਸਰਕਾਰੀ ਰਣਨੀਤੀ ਦਾ ਜਾਇਜ਼ਾ ਲੈ ਕੇ ਸਥਿਤੀ ਮੁਤਾਬਕ ਰਣਨੀਤੀ ਅਖ਼ਤਿਆਰ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਵਧੀਕ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ (ਸਿਹਤ) ਸਤੀਸ਼ ਚੰਦਰਾ, ਡੀਜੀਪੀ (ਅਮਨ ਤੇ ਕਾਨੂੰਨ) ਈਸ਼ਵਰ ਸਿੰਘ, ਡੀਜੀਪੀ (ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ) ਦਿਨਕਰ ਗੁਪਤਾ ਅਤੇ ਏਡੀਜੀਪੀ (ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਟਾਸਕ ਫੋਰਸ) ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।

ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਵਜ਼ਾਰਤ ਨੇ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨਾਲ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਕਾਰਨ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਰੋਹ ਕਾਰਨ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਧੰਦੇ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਅਪਰਾਧ ਮੰਨਦਿਆਂ ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਾਸਤੇ ਸੌਦਾਗਰਾਂ ਅਤੇ ਸਮਗਲਰਾਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵਜ਼ਾਰਤ ਨੇ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਬੇਰੋਕ-ਟੋਕ ਸਮਗਲਿੰਗ ਨੂੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਚੈੱਕ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਵਧੀਕ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ (ਗ੍ਰਹਿ) ਐਨ ਐਸ ਕਲਸੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਾਰਜ ਗਰੁੱਪ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜੋ ਨਸ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਉਣ ਲਈ ਚੁੱਕੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕਦਮਾਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਗਰੁੱਪ ਨਸ਼ਿਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਸਰਕਾਰੀ ਰਣਨੀਤੀ ਦਾ ਜਾਇਜ਼ਾ ਲੈ ਕੇ ਸਥਿਤੀ ਮੁਤਾਬਕ ਰਣਨੀਤੀ ਅਖ਼ਤਿਆਰ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਵਧੀਕ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ (ਸਿਹਤ) ਸਤੀਸ਼ ਚੰਦਰਾ, ਡੀਜੀਪੀ (ਅਮਨ ਤੇ ਕਾਨੂੰਨ) ਈਸ਼ਵਰ ਸਿੰਘ, ਡੀਜੀਪੀ (ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ) ਦਿਨਕਰ ਗੁਪਤਾ ਅਤੇ ਏਡੀਜੀਪੀ (ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਟਾਸਕ ਫੋਰਸ) ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।

Is it possible to predict the extinction of a religio-political vibrant community like the Sikhs? Repeated predictions about the demise of the Sikhs go back over the centuries to the decades of the ghalugharas (genocides) in the 18th Century. In 1953, late S. Khushwant Singh predicted: By the end of the century, the Sikhs themselves will have passed into oblivion. (Preface to The Sikhs). He was wrong. The fact is that, despite the setbacks in Indian Punjab, globally, the Sikhs are a prosperous and flourishing community – even in the non-Punjab part of India.

Is it possible to predict the extinction of a religio-political vibrant community like the Sikhs? Repeated predictions about the demise of the Sikhs go back over the centuries to the decades of the ghalugharas (genocides) in the 18th Century. In 1953, late S. Khushwant Singh predicted: By the end of the century, the Sikhs themselves will have passed into oblivion. (Preface to The Sikhs). He was wrong. The fact is that, despite the setbacks in Indian Punjab, globally, the Sikhs are a prosperous and flourishing community – even in the non-Punjab part of India.

ਹੁਣੇ ਜਿਹੇ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਭਾਈ ਜਗਤਾਰ ਸਿੰਘ ਹਵਾਰਾ ਦਾ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਨਸ਼ਾ ਸਮੱਗਲਰਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਤਿਆਰ ਰਹਿਣ ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ। ਜਿੰਨਾ ਚਿਰ ਤੱਕ ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਨਸ਼ਿਆਂ ਤੋਂ ਅਜ਼ਾਦ ਨਹੀਂ ਕਰਵਾ ਲੈਂਦੇ, ਓਨਾ ਚਿਰ ਤੱਕ ਉਹ ਚੁੱਪ ਕਰਕੇ ਨਾ ਬੈਠਣ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਸੁਨਹਿਰੀ ਘੋੜੇ 'ਤੇ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਾਰ ਲੈਣ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਹੋਣੀ ਦੇ ਖੁਦ ਮਾਲਕ ਬਣਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਅਸਲ ਵਿਚ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦਾ ਵੀ ਇਹੀ ਸੰਦੇਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਜੀਵਨ ਮੁਕਤ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸੋਝੀ ਬਲਵਾਨ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗਾ ਤੇ ਸੰਗਤ ਤੇ ਸੰਗ ਸੱਚ 'ਤੇ ਪਹਿਰਾ ਦੇਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਸਾਨੂੰ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਵਸਦੇ ਸਮੂਹ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਕਮਰਕੱਸੇ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ

Brexit stands for Britain Exit, which means withdrawal of Britain from the European Union (EU). It affects us all in the UK. It is the current hot topic because the negotiations are going through a most sensitive phase. This column takes a break from Sikh issues this week and takes a look at what is going on.

ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ 'ਚ ਤਕਰੀਬਨ ਸਾਢੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਤੱਕ ਆਪਸੀ ਟਕਰਾਰ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰ ਚਲਾਉਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਭਾਜਪਾ ਤੇ ਪੀਡੀਪੀ ਦਾ ਸਿਧਾਂਤਹੀਣ ਗੱਠਜੋੜ ਆਖਰ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਵੱਲੋਂ ਹਮਾਇਤ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਪੀਡੀਪੀ-ਭਾਜਪਾ ਸਰਕਾਰ ਡਿੱਗ ਪਈ। ਰਾਤੀਂ ਸ੍ਰੀਨਗਰ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਭਵਨ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰਾਜਪਾਲ ਐਨ ਐਨ ਵੋਹਰਾ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਾਮ ਨਾਥ ਕੋਵਿੰਦ ਜੋ ਇਸ ਵੇਲੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਹਨ, ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਭੇਜ ਕੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਰਾਜ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਇਕ ਕਾਪੀ ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੂੰ ਵੀ ਭੇਜੀ ਗਈ ਹੈ। ਪਾਰਟੀ ਹਾਈ ਕਮਾਂਡ ਵੱਲੋਂ ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹੰਗਾਮੀ ਸਲਾਹ ਮਸ਼ਵਰੇ ਲਈ ਤਲਬ ਕਰਨ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਹੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਰਾਮ ਮਾਧਵ ਨੇ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਸੱਦ ਕੇ ਹਮਾਇਤ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ …….

In 1898, Bhai Kahn Singh Nabha, completed his historic book, Hum Hindu Nahi, one publisher wrote that it was an outcome of polemics prevailing in the religiously polarised and strife-torn society of the late nineteenth century. In a different context, Sikhi is facing similar challenges today.

ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੀ ਇਕ ਜੱਜਮੈਂਟ ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਮੂਲ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀ ਆਈ ਕਿ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਕੋਈ ਵੀ ਸ਼ੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇਗਾ। ਹਾਈਕੋਰਟ ਨੇ ਆਪਣੇ ਫੈਸਲੇ ਵਿਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਪੱਖੀ ਸਮੱਗਰੀ ਪਾਉਣਾ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਗਰਮਦਲੀਆਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਵਾਲੇ ਸੁਨੇਹੇ ਪਾਉਣਾ, ਕਿਸੇ ਧਰਮ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿੱਥ ਕੇ ਭੜਕਾਊ ਪੋਸਟਾਂ ਪਾਉਣਾ ਦੇਸ਼ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ ਵਿੱਢਣ ਜਾਂ ਅਜਿਹਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੋਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੋਣ ਦੇ ਤੁਲ ਹੈ। ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨਗਰ ਤਹਿਤ ਪੈਂਦੇ ਥਾਣਾ ਰਾਹੋ ਤਹਿਤ ਦਰਜ ਇਕ ਐਫ ਆਈ ਆਰ ਉੱਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਕੇਸ ਵਿਚ ਸਥਾਨਕ ਪੁਲੀਸ ਵਲੋਂ ਉਥੋਂ ਨੇੜਲੇ ਪਿੰਡ ਪੱਲੀਆਂ ਖੁਰਦ ਦੇ ਅਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਪੁੱਤਰ ਗੁਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਨਾਮੀ ਇਕ ਸਿੱਖ ਨੌਜਵਾਨ ਨੂੰ ਉਸ ਵਲੋਂ ਸ਼ੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਪੱਖੀ ਭੜਕਾਊ ਸਮੱਗਰੀ ਪਾਉਣ ਕਾਰਨ ਤੇ ਹੋਲੇ ਮਹੱਲੇ ਮੌਕੇ ਖਾਲਸੇ ਦੀ ਜਨਮ ਭੂਮੀ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸਮੱਗਰੀ ਪ੍ਰਚਾਰਨ ਖਾਸਕਰ ਪੈਂਫਲਿਟ ਆਦਿ ਵੰਡ ਜਿਹੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਤਹਿਤ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ।

In fact, it can be said that the principle of nationwide solutions to Sikh issues was accepted that day. Today, we face many internal divisions. The setting up of a nationwide Gurdwaras Council has been announced, hopefully, as a progressive next step from regional councils. As I was thinking of such community issues, I attended a classical Kirtan function at the Sikh Missionary Society UK on Saturday 2 June. It was the climax of a 3 days Kirtan training camp. A mixed-age group sang Shabads to the accompaniment of taanti saaj (string instruments). The heavenly Kirtan reminded me of the spiritual experience which guided us at the Shepherds Bush Gurdwara meeting all those years ago. When we become disconnected from our Source of Strength and unity, the Word of the Guru, we are filled with hao-mai (egocentricity) and we become bitter and divided.

ਮੇਘਾਲਿਆ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਸ਼ਿਲਾਂਗ ਪੰਜ ਦਿਨ ਤੋਂ ਕਰਫਿਊ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿਚ ਹੈ। ਹਿੰਸਕ ਘਟਨਾਵਾਂ ਜਾਰੀ ਹਨ, ਹਾਲਾਤ ਨਾਲ ਨਿਪਟਨ ਦੇ ਲਈ ਫ਼ੌਜ ਤੇ ਅਰਧ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਉਣਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਸਿੱਖਾਂ 'ਤੇ ਹੋਈ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਬੀਤੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ 14 ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਰਫਿਊ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਾ ਦੀਆਂ ਵਾਰਦਾਤਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫੌਜ ਨੇ ਫਲੈਗ ਮਾਰਚ ਵੀ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਦੰਗਾਈਆਂ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਵੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਹੇਠ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਪੈਰਾਮਿਲੀਟ੍ਰੀ ਫੌਜ ਦੀ ਇੱਕ ਕੰਪਨੀ ਭੇਜੀ ਹੈ। ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।

* Political miscalculation of mind-boggling proportion. * Sikh diaspora prosperity & political success. * What next ? Sikh writers and reporters who manage to get their items published in the mainstream media (even with anglicised or English names) do have professional level skills. They speak the language of the establishment which requires a certain flow and balance to show impartiality. Paradoxically, it is that need for high level written skill and often contrived balance of mainstream journalism, which creates a slot for amateur community journalists who then become the real voice of the grassroots. Often, they are not heard by the establishment but they do provide internal communication and have good or bad influence within the community.

ਜੂਨ '84 ਦੇ ਫੌਜੀ ਹਮਲੇ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿਚ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਪਾਰਟੀ ਇਸ ਸਾਕੇ ਲਈ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਕੇ ਦਾ ਮੰਤਵ ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਨੂੰ ਬਰਬਾਦ ਕਰਨਾ ਤੇ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਵੋਟਾਂ ਹਾਸਲ ਕਰਕੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਖ਼ਤ ਉੱਪਰ ਸਦੀਵੀਂ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਕਦੇ ਵੀ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਤੇ ਕੂੜ ਨੀਤੀਆਂ ਨਾਲ ਤਖ਼ਤ ਕਾਇਮ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੇ। ਜੋ ਕਾਂਗਰਸ ਇੰਦਰਾ ਸਮੇਂ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਾਂਗ ਬਲਸ਼ਾਲੀ ਸੀ ਉਹ ਅੱਜ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਦੇ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਰਾਜ ਤੇ ਹੋਂਦ ਮੋਦੀਵਾਦ ਦੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣੀ। ਝੰਡੇ ਸਿਰਫ ਸੱਚ ਦੇ ਝੂਲਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਰਾਜਾ, ਤਖ਼ਤ, ਸੱਚ 'ਤੇ ਪਹਿਰਾ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ, ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਇਨਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਉਹ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਮਿਟ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਬਾਬਰ ਵੀ ਚਲਾ ਗਿਆ, ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਵੀ ਚਲਾ ਗਿਆ, ਅਬਦਾਲੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਤੇ ਰਹਿਣਾ ਅਜੋਕੀਆਂ ਕੂੜ ਤਾਕਤਾਂ ਨੇ ਵੀ ਨਹੀਂ, ਜੋ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਖ਼ੂਨ ਦੀ ਹੋਲੀ ਖੇਡਣ ਦੀਆਂ ਚਾਹਵਾਨ ਹਨ ਤੇ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਕਰਨਾ, ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕੁਚਲਣਾ ਤੇ ਖ਼ੂਨੀ ਦੰਗੇ ਕਰਾਉਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਧਾਰ ਹੈ। ਜਿਥੋਂ ਤੱਕ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦਾ ਸੁਆਲ ਹੈ, ਉਹ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਨਾਲ ਖੜਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਪੰਥ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਉਹ ਆਪਣਾ ਆਧਾਰ ਗੁਆ ਰਿਹਾ ਹੈ।

There is no ordained priesthood in the Sikh religious tradition nor are there any formal qualifications for a person to perform religious duties. Parcharaks and kathakars are Sikh exegetists who have similar roles. A kathakar interprets a text, usually from the Sikh holy Scripture, Sri Guru Granth Sahib, while a parcharak speaks to some religious topic. Both use relevant quotations from Sri Guru Granth Sahib and other scriptures and anecdotes from Sikh tradition. The third category are the Kirtanias who sing the holy hymns. They too sometimes start a katha (exegesis) in-between singing. The same person may be skilled in the three roles and, also be a reader (patthi) of Sri Guru Granth Sahib.

ਕਾਮੇਡੀ ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ਿਲਮ 'ਕੈਰੀ ਆਨ ਜੱਟਾ-2' ਲੈ ਕੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਕਚਹਿਰੀ ਵਿਚ ਛੇ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਹਾਜ਼ਰ ਹੋਏ ਪ੍ਰਸਿਧ ਗਾਇਕ ਤੇ ਅਦਾਕਾਰ ਗਿੱਪੀ ਗਰੇਵਾਲ ਅਤੇ ਅਦਾਕਾਰਾ ਸੋਨਮ ਬਾਜਵਾ ਦੀ ਜੋੜੀ ਨੇ ਅੱਜ ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਪ੍ਰਮੋਸ਼ਨ ਲਈ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ 'ਚ ਦਸਤਕ ਦਿਤੀ। ਇਸ ਫ਼ਿਲਮ ਨੂੰ ਉਘੇ ਕਲਾਕਾਰ ਕੰਗ ਨੇ ਡਾਇਰੈਕਟ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਫ਼ਿਲਮ 1 ਜੂਨ ਨੂੰ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਗਾਰ ਬਣਨ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਦਰਿਆ ਬਿਆਸ ਇਸ ਵਕਤ ਮਲੀਨਤਾ ਕਾਰਨ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਕੀੜੀ ਅਫ਼ਗਾਨਾ ਖੰਡ ਮਿੱਲ ਵਿੱਚੋਂ ਬਿਆਸ ਦਰਿਆ ਵਿੱਚ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੇ ਵਹਾਅ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਮਾਝੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕਹਿਰ ਨਹੀਂ ਢਾਹਿਆ, ਮਾਲਵੇ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਵੀ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾਈ ਹੈ। ਰਸਾਇਣਾਂ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਵਹਾਅ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਹਰੀ ਕੇ ਪੁੱਜਾ, ਇਸ ਨੇ ਪੂਰੀ ਝੀਲ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਗੰਧਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਦਰਿਆ ਦੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਮਰ ਗਈਆਂ ਤੇ ਇਹ ਖਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਇਸ ਲਈ ਅੱਗੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਦਾ ਰਾਹ ਰੋਕਣ ਲਈ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੱਸ ਤੁਰਿਆ। ਹੁਣ ਇਹ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਪਾਣੀ ਹਰੀਕੇ ਪੱਤਣ ਤੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੋਇਆ ਮਾਲਵੇ ਦੇ ਕੁਝ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਅਤੇ ਫਿਰ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਇੱਕ ਕਾਫ਼ੀ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸੰਕਟ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਿਆ ਪਿਆ ਹੈ। ਰਾਜਸਥਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦਰਿਆ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲੀਆਂ ਨਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਸਪਲਾਈ ਹੁੰਦਾ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਰਿਆ ਨੂੰ ਮਲੀਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਉਸ ਤੋਂ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨਾਮ ਦੀ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ……..

The dastar (Sikh turban) incident at Sri Guru Singh Sabha Southall has added urgency to the setting up of a national level committee or board to settle ideological disputes. In accordance with Sikh tradition, one way forward is the selection of Panj Piaray from gurdwara representatives only. Those selected should have proven ability to interpret Sikh tradition and ideology (sidhaant) and to be able to assess 21st century issues and needs. They should be able to seek and assess expert advice as required. UK Sikhs have the opportunity to lead such a diaspora initiative.

The dastar (Sikh turban) incident at Sri Guru Singh Sabha Southall has added urgency to the setting up of a national level committee or board to settle ideological disputes. In accordance with Sikh tradition, one way forward is the selection of Panj Piaray from gurdwara representatives only. Those selected should have proven ability to interpret Sikh tradition and ideology (sidhaant) and to be able to assess 21st century issues and needs. They should be able to seek and assess expert advice as required. UK Sikhs have the opportunity to lead such a diaspora initiative.

ਸ਼ੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਵਾਇਰਲ ਹੋਈ ਇਕ ਵਿਵਾਦਿਤ ਵੀਡੀਓ ਵਿਚ ਬਾਬਾ ਸ੍ਰੀ ਚੰਦ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਮੰਨਣ ਵਾਲਾ ਇਕ ਸਾਧ ਨਰਾਇਣ ਦਾਸ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਮੌਕੇ ਭਗਤ ਬਾਣੀ ਨਾਲ ਵਿਤਕਰਾ ਕੀਤਾ, ਮੌਲਿਕਤਾ ਨਾਲ ਛੇੜਛਾੜ ਕੀਤੀ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੱਤੀ ਤਵੀ 'ਤੇ ਬਿਠਾਉਣ ਦਾ ਸਰਾਪ ਤੇ ਬਦ-ਦੁਆਵਾਂ ਭਗਤਾਂ ਵਲੋਂ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ। ਉਕਤ ਸਾਧ ਭਗਤ ਰਵਿਦਾਸ, ਭਗਤ ਨਾਮਦੇਵ ਤੇ ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ ਬਾਣੀਆਂ ਦੀਆਂ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਦੇ ਕੇ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਵਿਰੁੱਧ ਮਾੜੀ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਿਆਂ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਭਗਤ ਬਾਣੀ ਨਾਲ ਛੇੜਛਾੜ ਕਰਕੇ ਗਲਤ ਬਾਣੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਅਨੇਕਾਂ ਸਿੱਖ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਦੇਖ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਪਰ ਜਿਸ ਢੰਗ ਦਾ ਨੋਟਿਸ ਲਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ, ਉਹ ਪੰਥਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ, ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ, ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਤੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵਲੋਂ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਗਿਆ।

On 21 February, 2018, there was an attempt to take off the turban (dastaar) of an EcoSikh team member outside the UK Parliament. MP Tanmanjit Singh Dhesi raised the issue in the House of Commons and the Speaker apologized saying that it was a truly appalling incident. He felt a great sense of shame that in our country such an attack could be perpetrated. There was widespread coverage in the media.

ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿਖੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਆਏ ਕਥਾਵਾਚਕ ਭਾਈ ਅਮਰੀਕ ਸਿੰਘ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਸਿੰਘ ਸਭਾ ਸਾਊਥਾਲ 'ਚ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਵਲੋਂ ਗੁਰੂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕੁੱਟ ਮਾਰ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਕਥਾ ਕਰਨ ਲਈ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਉਂ ਹੀ ਕਥਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਕੁਝ ਲੋਕ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਘਰ ਦੇ ਸਟੇਜ ਸਕੱਤਰ ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਸਿੰਘ ਮੰਡ ਨੇ ਸੰਗਤਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨਾਲ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਭਾਈ ਅਮਰੀਕ ਸਿੰਘ, ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਸਿੰਘਾਂ ਵਿਚੋਂ 5 ਸਿੰਘ ਕਮੇਟੀ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਕੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਕਰਨਗੇ। ਇਹ ਇਕ ਚੰਗਾ ਫੈਸਲਾ ਸੀ। ਵਾਦ-ਵਿਵਾਦ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੰਵਾਦ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਰਾਹੀਂ ਮਿਟਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਨਾਲ ਮਤਭੇਦ ਨਹੀਂ ਸੁਲਝਦੇ।

Hindutva cultural revolution aims to assert Hindu nationalist dominance over India. This revolution is led by the present BJP regime headed by Prime Minister Narendra Modi. That is the conclusion of a Reuters research report of 6 March, 2018 by Rupam Jain & Tom Lasseter. The report provides the background to the current re-writing of Indian history and attempts to harmonise the history of Indian minority creeds and cultures with that grand strategy.

ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਬਹੁਤੇ ਸੰਤ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਫਰਾਡ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਕਰਮਕਾਂਡਾਂ ਵਿਚ ਫਸਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਧੀਆਂ-ਭੈਣਾਂ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੰਤ ਪਰੰਪਰਾ ਬਹੁਤ ਮਹਾਨ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਸੇਧ ਦਿੱਤੀ ਤੇ ਜਾਤੀਵਾਦ, ਕਰਮਕਾਂਡਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਤੇ ਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਸਮਾਜ ਸਿਰਜਿਆ। ਇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਮਹਾਤਮਾ ਬੁੱਧ, ਸੰਤ ਨਾਮਦੇਵ, ਸੰਤ ਕਬੀਰ, ਸੰਤ ਰਵੀਦਾਸ ਜੀ ਤੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਗੁਰੂ ਪਰੰਪਰਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਅਜੋਕੇ ਸਾਧ ਸੰਤ ਗੈਂਗਸਟਰਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਚਰ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤੇ ਹਨ। ਕਾਲੀ ਕਮਾਈ ਸਦਕਾ ਉਹ ਐਸ਼ਪ੍ਰਸਤੀ ਦਾ ਜੀਵਨ ਹੰਢਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਾਪੂ ਆਸਾਰਾਮ ਦਾ ਨਾਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਧਾਂ-ਸੰਤਾਂ ਵਿਚ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨਾਲ ਡੂੰਘਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਨੇਤਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿਚ ਮੱਥਾ ਟੇਕਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਨਾਲ ਆਸਾਰਾਮ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੱਚ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਭਾਜਪਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਵੱਡੇ ਨੇਤਾ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭਗਤ ਰਹੇ ਹਨ।

- After over 200 years of Anglo-Sikh relations and the role of the Sikhs in the World Wars, UK Civil Servants should know that Darbar Sahib is not the Golden Mosque!

ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਇਹ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਸਿੱਖਾਂ ਲਈ ਪੱਗ ਬੰਨ੍ਹਣੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ? ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਇਹ ਗੱਲ ਦਿੱਲੀ ਆਧਾਰਿਤ ਸਾਇਕਲਿਸਟ ਜਗਦੀਪ ਸਿੰਘ ਪੁਰੀ ਦੀ ਪਟੀਸ਼ਨ 'ਤੇ ਪੁੱਛੀ ਹੈ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਜਗਦੀਪ ਸਿੰਘ ਪੁਰੀ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਸਾਈਕਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਉਸ ਨਿਯਮ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਵਿਚ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿਤੀ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਵਲੋਂ ਕਰਵਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ 'ਸਾਈਕਲ ਦੌੜ ਮੁਕਾਬਲੇ' ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੈਲਮੇਟ ਪਾਉਣਾ ਪਵੇਗਾ। 50 ਸਾਲ ਦੇ ਜਗਦੀਪ ਪੁਰੀ ਨੇ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਇਸ ਨਿਯਮ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਵਿਚ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਸਾਈਕਲ ਚਲਾਉਣ ਵੇਲੇ ਹੈਲਮੇਟ ਨਹੀਂ ਪਾ ਸਕਦੇ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧਰਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 'ਪੱਗ ਉਤਾਰਨ' ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ। ਜਸਟਿਸ ਐਸ.ਏ. ਗੌੜਵੇ ਅਤੇ ਐਲ.ਐਨ. ਰਾਉ ਦੇ ਬੈਂਚ ਨੇ ਹੈਰਾਨੀ ਜਤਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਸਵਾਲ ਪੁਛਿਆ ਕਿ ਕੀ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿਚ 'ਪੱਗ ਬੰਨ੍ਹਣਾ' ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਜਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਸਿਰ ਢਕ ਕੇ ਵੀ ਕੰਮ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

It was on 12 November 2015 that PM Modi last visited the UK. While large demonstrations by UK Sikhs and other Indian minorities were taking place, the Prime Minister had an audience with some Sikhs at which they were given a few minutes to raise some Sikh issues. The National Security Adviser of the Indian Prime Minister was entrusted to look at the Sikh concerns.

ਇਹ ਮੱਸਲਾ ਹਿੰਦੂ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀਆਂ ਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਦਹਿਸ਼ਤ ਫੈਲਾਈ ਹੋਈ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਰ ਐਸ ਐਸ ਦਾ ਥਾਪੜਾ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਇਸ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਚੁੱਪ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦਹਿਸ਼ਤ ਨੂੰ ਹੋਰ ਹਵਾ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਬਲਾਤਾਕਰ ਕਾਂਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿਚ ਭਾਜਪਾ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦਾ ਭੁਗਤਣਾ ਤੇ ਭਾਜਪਾ ਹਾਈਕਮਾਂਡ ਵੱਲੋਂ ਥਾਪੜਾ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਭਗਵੇਂਵਾਦੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਤਿਰੰਗੇ ਝੰਡੇ ਲੈ ਕੇ ਜਲੂਸ ਕੱਢਣਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਹਿਸ਼ਤ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਅੱਗੇ ਜੰਮੂ ਬਾਰ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿਚ ਆ ਗਈ, ਜੋ ਕਿ ਸ਼ਰਮਨਾਕ ਗੱਲ ਹੈ।

Today, as the Sikhs are making headlines on many fronts, we reflect on the revelation of the Khalsa as Akal Purakh ki Fauj (Army of the Timeless Being) on the Vaisakhi Day of 1699. With a revolutionary ideology, egalitarian institution and a distinct identity, the Khalsa was ready to face the challenges of the times to come.

ਸੁਆਲ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਤੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਫਿਲਮ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕਰਕੇ ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਵਿਰੋਧੀ ਰੋਲ ਕਿਉਂ ਨਿਭਾਇਆ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੰਥਕ ਹਿੱਤਾਂ ਦਾ ਮਜ਼ਾਕ ਕਿਉਂ ਉਡਾਇਆ ? ਇਸ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਫ਼ਿਲਮ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਾ ਨਿਰਮਾਤਾ ਘੱਟ ਤੇ ਸਾਡੀਆਂ ਪੰਥਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਹਨ। ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਨੂੰ ਬੁੱਤ ਪੂਜਾ, ਫੋਟੋ ਪੂਜਾ ਦੀ ਟੋਟਲੀ ਮਨਾਹੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਤੇ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਚ ਸਭ ਫੋਟੋਆਂ, ਤਸਵੀਰਾਂ ਜੋ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੀਆਂ ਨਕਲੀ ਬਣੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਖਤਮ ਕਰ ਦੇਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਅੱਗੇ ਤੋਂ ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਨੌਬਤ ਨਾ ਆਵੇ।

Khalsa Vaisakhi 1699 was the high point of Sikh miri-piri (temporal-spiritual) tradition from Guru Nanak Sahib to Guru Gobind Singh (1469 to 1699). That was the Guru tuition period during which Gurbani was composed, instituted as Adi Granth (later Sri Guru Granth Sahib), interpreted and lived by the Nanak-Jote Gurus from Guru Nanak Sahib to Guru Gobind Singh. The great Sikhi institutions were set up during this period.

ਅਖ਼ਬਾਰ ਤੇ ਚੈਨਲ ਲੀਡ ਹੈਡਿੰਗ ਤੇ ਬ੍ਰੇਕਿੰਗ ਨਿਊਜ਼ ਵਿਚ ਕਿਉਂ ਚਲਾ ਰਹੇ ਨੇ ਦਲਿਤ ਅੰਦੋਲਨ ਹਿੰਸਕ ਹੋਇਆ। ਜੇਕਰ ਮਾਰੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦਲਿਤ ਤੇ ਪੀੜਤ ਸਮਾਜ ਵਿਚੋਂ ਹਨ ਤਾਂ ਫਿਰ ਦਲਿਤ ਹਿੰਸਕ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਗਿਆ? ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੱਡੀ ਪਾਰਟੀ ਜਾਂ ਵੱਡੇ ਨੇਤਾ ਦੇ ਸੱਦੇ ਦੇ ਬਗੈਰ ਬੀਤੇ ਸੋਮਵਾਰ ਦੇ ਰੋਸ ਦਾ ਏਨਾ ਵੱਡਾ ਅਸਰ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਦਲਿਤ ਆਦਿਵਾਸੀ ਸਮਾਜ ਦੇ ਸਮਰੱਥਨ ਵਿਚ ਉਤਰੇ ਸੰਪੂਰਨ ਸ਼ੂਦਰ ਸਮਾਜ ਦੀ ਏਕਤਾ ਦਾ ਇਹ ਚਮਤਕਾਰੀ ਨਤੀਜਾ ਹੈ। ਬਹੁਜਨ ਸਮਾਜ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿਚੋਂ ਉਭਰਦੀ ਇਸ ਮਹਾਨ ਏਕਤਾ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕਰਨੀ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਬੰਦ ਦੌਰਾਨ ਹਿੰਸਾ ਹੋਈ। ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਲੋਕ ਅਨੇਕਾਂ ਰਾਜਨੀਤਕ ਨੇਤਾ, ਮੀਡੀਆ ਤੇ ਕਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਨਿਰਪੱਖ ਸਮਝਣ ਵਾਲੇ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ ਵੀ ਬੰਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਹੋਈ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਲਈ ਦਲਿਤ ਰੋਸ ਦਿਵਸ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਸ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਸੱਚ ਕੀ ਹੈ? ਇਹ ਗੱਲ ਸਮਝਣ ਵਾਲੀ ਹੈ ਕਿ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਹਿੰਸਾ ਸਿਰਫ਼ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਲੋਕ ਕਰਾਉਂਦੇ ਹਨ ਤੇ ਇਹ ਹਿੰਸਾ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਜੁੜੇ ਵਰਗ ਵਲੋਂ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦਿੱਲੀ ਸਿੱਖ ਕਤਲੇਆਮ, ਗੁਜਰਾਤ ਕਤਲੇਆਮ, ਬਾਬਰੀ ਮਸਜਿਦ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਬਾਅਦ ਹੋਏ ਦੰਗੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਵੱਡਾ ਸਬੂਤ ਹਨ। ਦੰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਨਹੀਂ, ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

Initiatives to promote distinct Sikh identity through political activism in the West should be celebrated. (Part 1 – Introduction) Right to own identity is recognised by the United Nations as an inalienable human right. It is with that background of challenges to Sikh identity and the opportunities to promote it through socio-political activism that we celebrate Khalsa Vaisakhi 2018. This is also the season for reviewing the state of the Panth in the next few column-articles this month.

Once again, the Sikhs in France have sought the support of the global Sikh community to raise the turban issue with the French government, this time in the context of the Indian visit of President Macron for 4 days from 9 March 2018. They are apprehensive that the Government regulation of 2006 forcing Sikhs to take off their turbans for identity-card photos is erasing the Sikh identity in the French society.

ਇਹ ਨਿਰਨਾ ਬੇਇਨਸਾਫੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਾਕਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਨਹੀਂ ਹਨ । ਭਾਈ ਜਗਤਾਰ ਸਿੰਘ ਤਾਰਾ ਨੂੰ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਫਾਂਸੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕੀ ਇਹ ਚਾਣਕੀਆ ਨੀਤੀ ਹੈ? ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਭਗਵੇਂ ਅੱਤਵਾਦੀ ਰਿਹਾਅ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ? ਭਗਵੇਂ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ, ਸਬੂਤ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਜੁਟਾ ਪਾਉਂਦੀਆਂ? ਇਹ ਤਾਂ ਹੁਣ ਸੋਚਣ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਤੇ ਜਮਹੂਰੀਅਤ ਕਿਤੇ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੀ। ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਦੇ ਅਲੱਗ ਕਾਨੂੰਨ ਹਨ ਤੇ ਬਹੁ ਗਿਣਤੀ ਲਈ ਅਲੱਗ। ਕਿਤੇ ਬੇਇਨਸਾਫੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇਸ ਤੋਂ ਭੈਅ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦੇ ਕਿ ਭਾਈ ਤਾਰਾ ਨੂੰ ਜੇ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਉਹ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ,ਊਧਮ ਸਿੰਘ ਵਾਂਗ ਪਸਿੱਧੀ ਪਾਪਤ ਕਰ ਜਾਵੇਗਾ।