ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਦਾ 550 ਸਾਲਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਉਤਸਵ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਤੇ ਖੇੜਿਆਂ ਭਰਿਆ ਮੌਕਾ ਹੈ ਕਿ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਦਾ ਮਾਰਗ ਅਰਥਾਤ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਲਾਂਘਾ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਇਤਿਹਾਸ ਮੁਤਾਬਕ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਵੱਲੋਂ ਭਾਈ ਲਹਿਣਾ ਜੀ ਨੂੰ ਗੁਰਗੱਦੀ ਵੀ ਇਸ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਹੀ ਸੌਂਪੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੂਜੀ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਖ਼ਿਰ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਇਸੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਹੀ ਜੋਤੀ ਜੋਤ ਸਮਾਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਵੀ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕੰਢੇ ਇਹ ਨਗਰ ਵਸਾਇਆ ਅਤੇ ਇਥੇ ਖੇਤੀ ਕਰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ''ਨਾਮ ਜਪੋ, ਕਿਰਤ ਕਰੋ ਅਤੇ ਵੰਡ ਛਕੋ'' ਦਾ ਫ਼ਲਸਫ਼ਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।

When we look back at the political history of the Sikh nation in the 20th Century, we find that it is dotted with missed opportunities due to lack of any clear Sikh political strategy. Sikhs negotiating with the British colonial power or with the Indian leadership, had either no clarity of what Sikhi Miri-Piri objectives were or they traded Sikh interests with own personal interests. Yet, most remarkably, the Sikhs were given a seat around the independence negotiation table at par with Hindu and Muslim leaders. Not only had the Sikhs been rulers of a large area in India blocking off invasions from the North-West, they had also been at the forefront of the Indian freedom struggle.

ਹੁਣੇ ਜਿਹੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਲਾਂਘੇ ਦੇ ਖੋਲ੍ਹਣ ਖਿਲਾਫ਼ ਬਿਆਨ ਦੇਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਕਿ ਆਈਐਸਆਈ ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ਖਿਲਾਫ਼ ਹਿੰਸਕ ਖੇਡ ਖੇਡੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਤਰਕ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰਾ ਪਿਛਲੇ 70 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਲਾਂਘਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦਾ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ ਪ੍ਰੰਤੂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਲੋਂ ਅਚਾਨਕ ਇਸ ਮੰਗ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲੈਣਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਛੁਪੇ ਇਰਾਦਿਆਂ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਕੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿਚ ਦਰਾਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਲਾਂਘਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਅਤੇ ਨਨਕਾਣਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਨਾਂਅ 'ਤੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ੁਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਮਕਸਦ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਗੜਬੜੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਸੁਆਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਲਾਂਘੇ ਖੁੱਲ੍ਹਣ 'ਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਤੇ ਸਮੁੱਚੀ ਕੌਮ ਉਸ ਨੂੰ ਆਈਐਸਆਈ ਦੀ ਏਜੰਟ ਜਾਪ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਮਾਗਮਾਂ 'ਤੇ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ।

* The Guru rejected exploitation and oppression under any pretext. * He made human beings, at the top of the evolutionary chain, implicitly responsible for the global environment. No matter where the Sikhs live, they are net contributors to the economies and human welfare – from remotest parts of India to diaspora countries. That is due to the revolutionary thought of Guru Nanak Sahib.

ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਲੋਕ ਧਾਰਾ 370 ਦੇ ਹਟਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਿੱਛੋਂ ਮੁਜਰਮਾਂ ਵਾਂਗ ਵਿਚਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਕਾਰਨ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਚ ਬੰਦ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਿਧਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਫ਼ੌਜੀ ਅੱਖਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਕਰੁਣਾਮਈ ਸਥਿਤੀ ਹੈ। ਸਕੂਲ, ਕਾਲਜਾਂ ਵਿਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨਹੀਂ ਜਾ ਰਹੇ, ਕਾਰੋਬਾਰ ਠੱਪ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਟੈਲੀਫੋਨ, ਇੰਟਰਨੈਂਟ ਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਜਾਮ ਕਰ ਰੱਖੇ ਸਨ। ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਵਸੀਲਿਆਂ ਦੀ ਤੰਗੀ ਤੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਵਲੋਂ ਕੀਤੇ ਤਸ਼ੱਦਦ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਸੁਣ ਕੇ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਸਤਮਾਹੇਂ ਤੇ ਅਠਮਾਹੇਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਮੈਨੂੰ ਯਕੀਨ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਵਾਪਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਿੰਡਾਂ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਸੁੰਨੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਸਵਾਲ ਸਨ ਕਿ ਫ਼ੌਜ ਵਲੋਂ ਘਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਚੁੱਕੇ ਗਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਕਿੱਥੇ ਸਨ? ਪੰਜਾਬ ਵਰਗੇ ਹਾਲਾਤ ਅੱਜ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿਚ ਵੀ ਹਨ …..

Much will be written this week about the November 1984 Delhi and nationwide Sikh genocide. However, it will also be remembered that despite experiencing Ghalugharas, the Panth of Guru Nanak (established between 1469 and 1708), always rises again, stronger than ever before, to defy the oppressing power. This year, Guru Nanak 550th Parkash celebrations in India and worldwide bear witness to that historical truth

ਕੈਨੇਡਾ ਦੀਆਂ ਸੰਸਦੀ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਪੌਣੇ ਤਿੰਨ ਕਰੋੜ ਵੋਟਰਾਂ ਵਿਚੋਂ 62 ਫੀਸਦ ਲੋਕਾਂ ਵਲੋਂ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਬਾਅਦ ਆਏ ਨਤੀਜਿਆਂ ਵਿਚ ਲਿਬਰਲ ਪਾਰਟੀ ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਸਪੱਸ਼ਟ ਬਹੁਮਤ ਹਾਸਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੀ ਪਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪਾਰਟੀ ਵਜੋ ਉਭਰਨ ਵਿਚ ਸਫਲ ਰਹੀ ਹੈਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੋ ਫਿਰ ਤੋਂ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣਗੇ। ਐੱਨਡੀਪੀ ਆਗੂ ਜਗਮੀਤ ਸਿੰਘ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਐਲਾਨ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਉਹ ਲਿਬਰਲ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵਿਚ ਗੁਆਂਢੀ ਰਾਜ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਚਰਚਾ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀਆਂ ਸੰਸਦੀ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਚਰਚਾ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਕੈਨੇਡਾ ਨਾਲ ਡੂੰਘਾ ਜੁੜ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣਾ ਦੂਜਾ ਸਥਾਨ ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਤਾਂ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਇਸ ਜਿੱਤ ਕਾਰਨ ਦਿਵਾਲੀ ਵੀ ਮਨਾਈ ਗਈ। ਖੂਬ ਆਤਿਸ਼ਬਾਜ਼ੀ ਹੋਈ।

Guru Gobind Singh ji revealed the Khalsa in His own image and introduced the revolutionary concept of collective lead to progress of human organisation and achievement of societal objectives. This approach contrasts sharply with the cult of leadership worship of one person which derives from the ancient Indian tradition of guru and devoted chelas (disciples).

ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਨੀਤੀ ਘਾੜੇ ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਆਪਣੇ ਹਰ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਰਟ ਲਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਿਟੀਜ਼ਨ ਰਜਿਸਟਰ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਅਸਾਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਨਾਅਰੇ ਰਾਹੀਂ ਉਹ ਹਿੰਦੂ ਵੋਟਾਂ ਦਾ ਧਰੁਵੀਕਰਨ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਭੁਗਤਾਉਣ ਦੀ ਚਾਲ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼, ਨੇਪਾਲ, ਤਿੱਬਤ, ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਅਤੇ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹਨ। ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਕਿ ਹਿੰਦੂਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ, ਇਸ ਤੋਂ ਸਾਫ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਥਿਤ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ ਵਿਚੋਂ ਕੱਢਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਸਾਰੀ ਖੇਡ ਫਾਸ਼ੀਵਾਦ ਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਕੌਮਾਂ ਨਾਲ ਵਿਤਕਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਤੇ ਝੂਠੇ ਕੇਸ ਪਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਦਾ ਇਹ ਬਿਆਨ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਦੇ ਉਲਟ ਹੈ, ਜਿਹੜੀ ਨਸਲ, ਰੰਗ ਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਤਕਰੇ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਕਰਦੀ ਹੈ

This week, I have picked up mainly two points for comment from a scholarly paper by Brig. Rawel Singh. The heading is Guru Nanak’s concept of Practical Spirituality through Truthful living. Indeed, the Sikhi preached by Guru Nanak Sahib is practical spirituality. The same concept is expressed through the twin track Miri-Piri (temporal-spiritual) approach of Sikhi living evolved by the Guru Jot-Jugat over the Guru period from 1469 to 1708.

ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਵਸਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਨਾਂਅ ਕਾਲੀ ਸੂਚੀ ਵਿਚੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਵਤਨ ਭਾਰਤ ਨਹੀਂ ਸਨ ਆ ਸਕਦੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਵੀ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਵੀ ਦਰਜ ਸਨ। ਪੰÎਥਕ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਵਲੋਂ ਵੀ ਆਮ ਕਰਕੇ ਇਹ ਮੰਗ ਉਠਾਈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਕਿ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਕਾਲੀਆਂ ਸੂਚੀਆਂ ਖਤਮ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ। ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਲੋਂ ਇਹ ਸਟੈਂਡ ਲੈਣ ਨਾਲ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਸਹੀ ਸੁਨੇਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਕਾਲੀ ਸੂਚੀ ਨਾ ਬਣੇ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਮੰਤਰਾਲਾ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਕਾਰਜ ਵਿਚ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਕਰੇ। ਬੀਤੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਬਾਰੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਬਦਨਾਮੀ ਵੀ ਝੱਲਣੀ ਪਈ ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕੇ।

A shopping list is necessary before going to the shops. In the same way, it is necessary to have some sort of list of issues, concerns and questions when meeting politicians. These issues would include religious freedoms e.g. the wearing of Sikh Kakaars, accurate Sikh count and monitoring in Census 2021 as a significant ethnic (qaumi) community, national level monument commemorating Sikh role in World War I, and raising issues relating to Sikh human rights in the UK and abroad.

ਹੁਣੇ ਜਿਹੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕਰ ਕੇ ਚਮਕੇ ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕ ਗੁਰਦਾਸ ਮਾਨ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਥਾਂ ਇਕ ਭਾਸ਼ਾ ਤੇ ਇਕ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕਰਕੇ ਜਿੱਥੇ ਹਿੰਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਪੈਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹਿੰਦੀ, ਹਿੰਦੂ ਤੇ ਹਿੰਦੋਸਤਾਨ ਵਾਲੇ ਭਗਵੇਂ ਏਜੰਡੇ ਨੂੰ ਚਮਕਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਦੇਸ-ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਵਸਦੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਵਿਚ ਖਾਸਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ। ਮਾਨ ਨੇ ਵੈਨਕੂਵਰ ਵਿਚ ਇਕ ਸਟੇਜ ਸ਼ੋਅ ਦੌਰਾਨ ਮਾੜੀ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਵਰਤ ਕੇ ਨਵਾਂ ਵਿਵਾਦ ਛੇੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮਾਨ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਪੂਰੇ ਜਰਮਨ ਵਿਚ ਜਰਮਨੀ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਫਰਾਂਸ ਵਿਚ ਫਰੈਂਚ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਫਿਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕੋ ਜ਼ੁਬਾਨ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ?

Religious, social and political activism under the broad heading of seva is an integral part of Sikhi living. There are hundreds of community areas in which Sikhs can serve for the wellbeing and betterment of society. So, for example, Sikhs engaged in charity work can easily get into trouble for doing genuine Sikhi seva as did Bhai Ghanayia in the battles of Anandpur. We can say that Bhai Sahib was blacklisted by the Sikhs and reported to Guru Gobind Singh ji!

ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਹਿੰਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿਚ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿਚ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਬਹਿਸ ਛੇੜ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ ਵਿਚ ਇਕ ਭਾਸ਼ਾ, ਇਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਹਿੰਦੀ ਦਿਵਸ' ਬਾਰੇ ਬੋਲਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਹਿੰਦੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਛਾਣ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਭ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬੋਲੀ ਨੂੰ ਇੱਜ਼ਤ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਵਧੇਰੇ ਬੋਲੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਹਿੰਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਦੇਸ ਦੀ ਏਕਤਾ ਅਖੰਡਤਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰਹਿ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਅਤੇ ਬੋਲੀਆਂ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਬੋਲੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਇਕ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹਿੰਦੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

Gurbani enshrined in Sri Guru Granth Sahib guides Sikhi activism towards miri-piri (temporal-spiritual) objectives in many fields. Sikhi concept of leadership is linked to the cause of Sikhi. It was evolved from Guru Nanak Sahib (1469-1539) through nine successor Guru persons to Guru Gobind Singh ji. Leadership and decision-making concepts and processes were in place for the Khalsa Panth to follow from Vaisakhi 1699, the high point of Sikhi.

31 ਅਕਤੂਬਰ 1984 ਵਿਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਲੱਗਭੱਗ ਸਾਰੇ ਮੁਲਕ ਵਿਚ ਸਿੱਖਾਂ 'ਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਦਾ ਜੋ ਤੂਫ਼ਾਨ ਝੁੱਲਿਆ ਉਸ ਨੂੰ ਚੋਥੇ ਘੱਲੂਘਾਰੇ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਤਬਾਹੀ ਤੇ ਕਤਲੇਆਮ ਮੁਲਕ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਕਾਨਪੁਰ ਅਤੇ ਸਟੀਲ ਸਿਟੀ ਬੋਕਾਰੋ ਵਿਚ ਹੋਏ ਸੀ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਇੱਕੋ-ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਸਰਕਾਰੀ ਰੇਡੀਓ ਤੇ ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ ਸੀ। ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸਾਧਨ ਸਿਰਫ਼ ਅਖ਼ਬਾਰ ਸਨ। ਇਸ ਤੂਫ਼ਾਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਉਦੋਂ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਜਦੋਂ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਅਜੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਹੀ ਪਈ ਸੀ। ਇਹ ਖ਼ੂਨੀ ਤੂਫ਼ਾਨ ਸਿੱਖਾਂ ਸਿੱਖਾਂ ਉੱਪਰ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਲੱਗਭੱਗ ਚਾਰ ਦਿਨ ਝੁੱਲਦਾ ਰਿਹਾ।

The two-party system in UK politics is breaking down. The Prime Minister and his cabinet are heading towards a clash with the Parliament and both main political parties have serious internal divisions. Another Brexit referendum will not bring the country together.

ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਲਾਂਘੇ ਦਾ ਕਾਰਜ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੋਹਾਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦੇਵਾਂਗੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਦੋਹਾਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਇਹ ਲਾਂਘਾ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਸੁਬਰਮਾਨੀਅਮ ਸੁਆਮੀ ਨੇ ਭਗਵੀਂ ਸੋਚ ਤਹਿਤ ਜੋ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਲਾਂਘੇ ਬਾਰੇ ਅਮਨ ਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਪੈਗਾਮ ਵਿਰੁੱਧ ਜੋ ਫਿਰਕੂ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਉਹ ਅਤਿਅੰਤ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ।

* As India moves closer to a unitary Hindu Rashtra. Whereas, the Sikhs of India are a historically recognized political nation ever since the inauguration of the Khalsa in AD 1699, and Whereas, this status of the Sikh nation has been internationally recognized and accepted by the major powers of Europe and Asia…(preamble to Anandpur Sahib Resolution)

* Regrettably, the Hindutva political objective of a Hindu Rashtra is pushing the country further towards unitary government run from Delhi. When seeds of distrust are sown by traumatic events like mass killings or massive use of military force in peacetime to suppress the people or popular movements, it is then not possible to erase the memory of such events. Demands for semi or full autonomy grow with suppression.

ਜੰਮੂ ਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿਚ ਧਾਰਾ 370 ਅਤੇ 35-ਏ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਾਲਾਤ 'ਤੂਫ਼ਾਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ' ਵਾਲੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਰਗੇ ਬਣੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਰਜਾ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਖੋਹਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਹੀਣ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ। ਇਹ ਭਗਵਾਂਵਾਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਜੰਡਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਜਗਤ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਲਿਆਉਣਾ ਸੀ। ਅਡਾਨੀ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕਹਿਣ 'ਤੇ ਇੱਥੇ ਵਿਕਾਸ ਕਰਨਗੇ। ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਭਾਰਤ ਦੇ 24 ਅਰਬਪਤੀ ਇੱਥੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰਮਾਇਆ ਹਜ਼ਮ ਕਰਨਗੇ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿਚ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬਦਲਿਆ, ਪਰ ਦਹਿਸ਼ਤ ਭਾਰੀ ਹੈ। ਅਫਵਾਹਾਂ ਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਗਰਮ ਹੈ। ਬਿਲਕੁਲ ਪੰਜਾਬ ਵਾਲਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਹੈ।

* One wonders whether the Indian Government has considered the military implications of the retention of Kashmir in India. With half or more of the population hostile… it would have to maintain an army of occupation. (British Civil servant, William Barton, 1949) The state of Jammu and Kashmir (and Ladakh) has been stripped of its special status enshrined to Articles 370 and 35A of the Indian Constitution. The Kashmiri people were completely cut out and not consulted in the process. The state is now like any other Indian state controlled by Delhi.

ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚੋਂ ਧਾਰਾ 370 ਹਟਾਉਣ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਦੋ ਟੋਟੇ ਕਰ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਵਾਲੇ ਭਗਵੇਂਵਾਦੀ ਲੀਡਰ ਕਸ਼ਮੀਰ ਉੱਪਰ ਆਪਣੀ ਜਿੱਤ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਿਖਾ ਰਹੇ ਸਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਿਸੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਉੱਪਰ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਹਵਸੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਵਾਲੇ ਰਾਜਿਆਂ ਵਾਂਗ ਉਹ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀਆਂ ਲੜਕੀਆਂ ਦੀ ਪੱਤ ਉਤਾਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿਚ ਹਨ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪੂਰਾ ਭਗਵੇਂ ਹਵਸੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਤੇ ਉਹ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਲੜਕੀਆਂ ਉੱਪਰ ਘਟੀਆ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਤੇ ਇਹ ਇਕ ਵਿਉਂਤਬੰਦੀ ਅਨੁਸਾਰ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਵਿਚ ਸਾਧਾਰਨ ਭਗਵੇਂਵਾਦੀ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਸਗੋਂ ਭਾਜਪਾ ਵਿÎਧਾਇਕ ਵਿਕਰਮ ਸੈਣੀ, ਸਾਧਵੀ ਪ੍ਰਾਚੀ, ਹਰਿਆਣੇ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਖੱਟਰ ਇਸ ਪਾਗਲਪਨ ਤੇ ਵਹਿਸ਼ੀ ਗੁੰਡਾਗਰਦੀ ਦਾ ਸਬੂਤ ਦੇ ਰਹੇ ਸਨ। ਪਰ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਵਹਿਸ਼ੀ ਗੁੰਡਾਗਰਦੀ ਦਾ ਖੰਡਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ

One Website describes Dharmic religions as mainly Hinduism, Buddhism, Sikhism and Jainism. That these religions are similar in core beliefs, modes of worship and associated practices. That they share common rituals like cremation of the dead the wearing of vermillion (scarlet red colour) on the head by married women and the marital rituals. That the main four Dharmic faiths have similar thoughts about karma, dharma, samsara, moksha and Yoga and that Rama is a heroic figure in all these religions.

ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਧਾਰਾ 370 ਦਾ ਖ਼ਾਤਮਾ, ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਇਕ ਸਮਾਨ ਸਿਵਲ ਕੋਡ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਏਜੰਡਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਹਿੰਦੂਤਵ ਦਾ ਬੋਲਬਾਲਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਨੂੰ ਦੋ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੁਨਰਗਠਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਵਾਲੇ ਬਿੱਲ ਨੂੰ ਰਾਜ ਸਭਾ ਤੋਂ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮਿਲ ਗਈ ਹੈ। ਉਚ ਸਦਨ ਨੇ ਇਸ ਬਿੱਲ ਨੂੰ ਪਾਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਨੂੰ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਗਿਆਨੀ ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਨਾਲ ਬੇਵਫਾਈ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰੀਆਂ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿਚ ਨਾਅਰਾ ਮਾਰਿਆ ਹੈ। ਪਾਸ ਹੋਏ ਬਿੱਲ ਅਨੁਸਾਰ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਤੋਂ ਧਾਰਾ 370 ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੂਬੇ ਦਾ ਦਰਜਾ ਵੀ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ।

* Na hum Hindu na Musalman. We are neither Hindu nor Muslim. Vedic or Abrahamic faiths cannot claim ownership of the sovereign Sikhi of Guru Nanak. * Faith boundaries should be respected and universal values shared. Like Clause 25 of the Indian Constitution, the Council of Dharmic Faiths UK has lumped Sikhi with Hinduism, Buddhism, Jainism and Zoroastrianism. The same people seem to be behind groupings like the Dharmic Ideas & Policy Foundation (DIPF), Dharma Sewa Purvapaksha and British Hindu Voice. According to one Website: The Dharmic Ideas & Policy Foundation (DIPF) was established in February 2015 with a launch at the Palace of Westminster to give Britain’s Dharmic communities (i.e. those following Indian traditions) and grassroots a steer on key policy matters that impact on them and provide policymakers with a steer on matters that concern the Dharmic communities. (At least one Sikh is a Council Member of DIPF.)

ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਊਨਾਓ ਵਿਚ ਸਮੂਹਿਕ ਬਲਾਤਕਾਰ ਪੀੜਤ ਇਕ ਮੁਟਿਆਰ ਦੀ ਕਾਰ ਦੇ ਟਰੱਕ ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਣ ਨਾਲ ਵਾਪਰੇ ਹਾਦਸੇ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਦਰਿੰਦਗੀ ਵਾਲੀ ਅਸਲ ਤਸਵੀਰ ਉਜਾਗਰ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਇਸ ਘਟਨਾ ਵਿਚ ਬਲਾਤਕਾਰ ਪੀੜਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਵਕੀਲ ਬੇਸ਼ੱਕ ਬਚ ਗਏ ਹਨ ਪਰ ਪੀੜਤਾ ਦੀ ਚਾਚੀ, ਮਾਸੀ ਅਤੇ ਕਾਰ ਦਾ ਡਰਾਈਵਰ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ। ਰੌਲਾ ਪੈਣ ਤੇ ਵਿਧਾਇਕ ਉਤੇ ਕਤਲ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਤਾਂ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਸੀ.ਬੀ.ਆਈ. ਕੋਲੋਂ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਵੀ ਆਖੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਪੀੜਤ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਤੇ ਐਮ ਐਲ ਏ ਵਿਰੁੱਧ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਲਈ ਕਈ ਕੇਸ ਵੀ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ

The Gurmat way to commemorate a Gurpurab, especially a milestone event like the Parkash of Guru Nanak Sahib 550 years ago, is to seek Gurbani guidance to address the human condition from many perspectives. We continue with the topic of environmental threat to human survival. There is a dis-connect between human beings and nature as a consequence of modern living. Gurbani reconnects us with nature.

ਪਾਣੀਆਂ ਬਾਰੇ ਮਾਹਿਰ ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਿੰਘ ਕੁਮੇਦਾਨ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਰਿਪੇਰੀਅਨ ਐਕਟ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਦਰਿਆਈ ਪਾਣੀਆਂ 'ਤੇ ਨਾ ਰਾਜਸਥਾਨ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਹਰਿਆਣਾ ਦਾ ਹੱਕ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਕਿਸਾਨ ਯੂਨੀਅਨ ਰਾਜੇਵਾਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਰਾਜੇਵਾਲ ਦਾ ਵੀ ਇਹੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਵੰਡ 60:40 ਦੇ ਅਨੁਪਾਤ ਅੁਨਸਾਰ ਹੋਈ ਸੀ ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵੰਡ ਵੀ ਇਸੇ ਅੁਨਪਾਤ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਰਿਪੇਰੀਅਨ ਐਕਟ ਅਨੁਸਾਰ ਪਾਣੀ ਵੰਡਿਆ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਸਿਧਾਂਤ ਅੁਨਸਾਰ ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੀ ਰਿਪੇਰੀਅਨ ਸੂਬੇ ਨਹੀਂ ਬਣਦੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਰਿਆਵਾਂ ਦੇ ਪਾਣੀਆਂ ਦਾ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਕੁਝ ਲਾਭ ਹੈ ਤੇ ਹੜ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਝੱਲਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀਆਂ ਦੀ ਵੰਡ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਯਮੁਨਾ ਦਾ ਪਾਣੀ ਵੀ ਇਸ ਵੰਡ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।

As we celebrate 550th Guru Nanak Parkash anniversary, we seek Gurbani guidance about some critical global issues facing humanity. From last week, we continue with climate change as one such issue. Massive demonstrations organised by the Extinction Rebellion campaign group in April 2019, drew political and public attention to the seriousness of this global challenge.

ਨਵਜੋਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਤੇ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਵਿਚਾਲੇ ਸਿਆਸੀ ਜੰਗ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਸਿਆਸੀ ਜੰਗ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਸਿੱਧਾ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਜਪਾ ਕੇਂਦਰ ਵਿਚ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਕੈਪਟਨ ਜਾਂ ਸਿੱਧੂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਖੇਮੇ ਵਿਚ ਲਿਜਾ ਕੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਲੀਰੋ ਲੀਰ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਗੱਲ ਆਮ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਮਾਹਿਰ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਰਨਾਟਕਾ ਵਿਚ ਜੋ ਭਾਜਪਾ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਲੀਰੋ ਲੀਰ ਕਰਨ ਲਈ ਤਜ਼ਰਬਾ ਦੁਹਰਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਸਿਆਸਤ ਦਾ ਇਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜਿਥੇ ਨੈਤਿਕਤਾ ਗਾਇਬ ਹੈ ਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਦੇਸ ਵਿਚ ਏਨੀ ਮਾੜੀ ਹਾਲਤ ਹੈ ਕਿ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਬਦਨਾਮੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੇ ਲਈ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇਣਾ ਪਿਆ ਤੇ ਉਹ ਵਾਪਸ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਕਰਨ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ। ਕਰਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ 10 ਵਿਧਾਇਕ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਤੇ ਭਾਜਪਾ ਖੇਮੇ ਵਿੱਚ ਰਲਣ ਲਈ ਕਾਹਲੇ ਹਨ

Celebration of any Gurpurab and, especially, the 550th Parkash Divas (Birthday) of Guru Nanak Sahib is also the time when we reflect on the state of the Panth. We have to ask ourselves honestly if we are the true followers of the Sikhi preached by the Guru. If not, then we need to rediscover Sikhi in its pristine form. The True Source for doing that is Gurbani in Sri Guru Granth Sahib as ordained by Guru Gobind Singh ji.

ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਦਾ ਸੰਕਟ ਦਿਨੋਂ ਦਿਨ ਗੰਭੀਰ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਹਰੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੀ ਆੜ ਹੇਠ ਧਰਤੀ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਬੇਰੋਕ ਕਢ ਕੇ ਆਪਣਾ ਸੋਮਾ ਖਤਮ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ 1960-61 ਦੌਰਾਨ ਟਿਊਬਵੈੱਲਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸਿਰਫ਼ 7445 ਸੀ, ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅੰਕੜਾ-ਸਾਰ ਅਨੁਸਾਰ 2017-18 ਵਿਚ ਵਧ ਕੇ 14.76 ਲੱਖ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਹਾਲ ਦੀ ਘੜੀ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨੀਤੀਆਂ ਕਿਸਾਨ-ਵਿਰੋਧੀ ਬਣਾਏ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੇਤਰ ਲਈ ਸਿੰਚਾਈ ਵਾਸਤੇ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਮੁਫ਼ਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਦਾ ਹੋਇਆ ਵਿੱਤੀ ਬੋਝ ਸਹਿਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।

Confusion about the Midlands Police raids on Sikh households in September 2018. Social activism and donations to charity (daswandh) are part of Sikh living. Serving the community within gurdwaras is the first step. Gurdwaras are the schools for learning about selfless non-discriminatory service (sewa). Gurdwaras are open to all and, from sewa in the gurdwaras, Sikhs also learn to serve the wider community. It is not surprising that Sikh charities are popular in the diaspora.

ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਿਵਸ ਮੌਕੇ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਚ ਬੰਦ ਸਰਬੱਤ ਖਾਲਸਾ ਵਲੋਂ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਜਗਤਾਰ ਸਿੰਘ ਹਵਾਰਾ ਨੇ ਵੀ ਜਥੇਦਾਰ ਵਜੋਂ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦੇ ਨਾਂ ਸੰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਕਦੇ ਆਪਣੇ ਉੱਪਰ ਗ਼ੁਲਾਮ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਭਾਰੂ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੀੜ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜਸੀ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਵਾਰਥੀ ਮੰਤਵਾਂ ਖ਼ਾਤਰ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਮਾਣ-ਮਰਿਆਦਾ ਨੂੰ ਢਾਹ ਲਾਈ ਹੈ।

Britain faces a political crisis which can lead to a constitutional crisis. For example, the Parliament has ruled out Brexit without a deal. One option open to the next Prime Minister to get out of the European Union (EU) without a formal deal can be to prorogue the Parliament. That means to shut down the Parliament for a short while. That sort of drastic action can have a lasting impact and trigger a constitutional crisis. The danger of a breakdown of law and order cannot be ruled out.

ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੇਅਦਬੀ ਦੇ ਕੇਸ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੁਲਜ਼ਮ ਮਹਿੰਦਰਪਾਲ ਬਿੱਟੂ ਦੇ ਨਾਭਾ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਚ ਹੋਇਆਂ ਕਤਲ ਸਿਰਫ਼ ਜੇਲ੍ਹ ਪ੍ਰਬੰਧ ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸੂਬੇ ਵਿਚ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਮੱਸਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਸਿੱਖਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਦਾ ਵਧ ਮਾਮਲਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਸਿੱਖ ਭਾਵੇਂ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੇਅਦਬੀ ਨੂੰ ਵਾਪਰੇ ਕਾਫੀ ਸਮਾਂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਨਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਟਕਪੂਰਾ ਅਤੇ ਬਹਿਬਲ ਕਲਾਂ ਗੋਲੀ ਕਾਂਡ ਦੇ ਦੋਸ਼ੀ ਪੁਲੀਸ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾਵਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਕੇਸ ਏਨੇ ਢਿੱਲੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ ਕਿ ਸਭ ਦੀਆਂ ਜ਼ਮਾਨਤਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਰੀ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਇਨਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ, ਉਹ ਸਿਆਸਤ ਖੇਡ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਆਸਤ ਲੋਕ ਪੱਖੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਕੁਰਸੀ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ

On Sunday 16 June, 2019, the highly controversial Bill 21 was rushed through a late night vote to ban the wearing of religious symbols by public servants in positions of authority including school teachers, principals and vice-principals, police officers, judges and other law officers. According to a report, the law will be enforced through surveillance and disciplinary mechanisms. The Avenir Québecor CAQ coalition government of Premier Francois Legault has taken an extreme step to curb religious freedoms.

ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਕੋਟਕਪੂਰਾ ਗੋਲ਼ੀਕਾਂਡ ਵਿੱਚ ਸਬੂਤਾਂ ਨਾਲ ਛੇੜਛਾੜ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਤਤਕਾਲੀ ਡੀਐਸਪੀ ਬਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਦੀ ਅਗਾਊਂ ਜ਼ਮਾਨਤ ਅਰਜ਼ੀ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਡੀਐਸਪੀ ਸਿੱਧੂ 'ਤੇ ਘਟਨਾ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਗੋਲ਼ੀ ਲੱਗਣ ਨਾਲ ਜਖ਼ਮੀ ਹੋਏ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਕੁੱਟਮਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਬੂਤ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹਨ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜਾਂਚ ਟੀਮ ਵੱਲੋਂ ਫ਼ਰੀਦਕੋਟ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਇਸ ਸੰਬੰਧੀ ਚਾਰਜਸ਼ੀਟ ਦਾਇਰ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਾਬਕਾ ਅਕਾਲੀ ਵਿਧਾਇਕ ਮਨਤਾਰ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪੰਜ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵੀ ਚਲਾਨ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਆਈਜੀ ਪਰਮਰਾਜ ਸਿੰਘ ਉਮਰਾਨੰਗਲ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਐਸ ਐਸ ਪੀ ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸ਼ਰਮਾ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਇਸ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮਾਨਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ, ਜਦ ਕਿ ਸਾਬਕਾ ਵਿਧਾਇਕ ਮਨਤਾਰ ਬਰਾੜ ਨੂੰ ਹਾਈਕੋਰਟ ਵੱਲੋਂ ਜ਼ਮਾਨਤ ਮਿਲੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਚਾਰਜਸ਼ੀਟ ਵਿੱਚ ਐੱਸਆਈਟੀ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤਤਕਾਲੀਨ ਏਡੀਸੀਪੀ ਲੁਧਿਆਣਾ ਪਰਮਜੀਤ ਸਿੰਘ, ਤਤਕਾਲੀਨ ਡੀਐੱਸਪੀ ਕੋਟਕਪੂਰਾ ਬਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਥਾਣਾ ਸਿਟੀ ਮੁਖੀ ਗੁਰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਪੰਧੇਰ ਨੂੰ ਵੀ ਮੁਲਜ਼ਮ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ

Absence of minority communities from public events causes offence. For example, Sikhs were not happy when the Sikh Regiment was excluded from the Republic Day parade in India in 2016. Dalits of India have suffered such indignities over thousands of years. Regrettably, not much has changed except labels.

ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫ਼ਤਹਿ ਦੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਵਿੱਚ ਨਾ ਤਾਂ ਕੋਈ ਢਿੱਲ ਵਰਤੀ ਗਈ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਕਮੀ ਛੱਡੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਿੰਡ ਮੰਗਵਾਲ ਦੇ ਗਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗਿੰਦੀ ਨੇ ਫ਼ਤਹਿਵੀਰ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ, ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ 1998 ਤੋਂ ਸਬਮਰਸੀਬਲ ਮੋਟਰਾਂ ਕੱਢਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ 7 ਜੂਨ ਦੀ ਸਵੇਰ ਹੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਇਹ ਕੰਮ ਦੋ ਘੰਟਿਆਂ ਵਿਚ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਗੱਲ ਕਿਸੇ ਨਾ ਸੁਣੀ। ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦ ਫ਼ੌਜ ਮੌਜੂਦ ਸੀ ਤਾਂ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਣ ਨੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਮਦਦ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਲਈ? ਪਿੰਡ ਭਗਵਾਨਪੁਰਾ ਦਾ ਇਹ ਦੁਖਾਂਤ ਸਾਰੇ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਸ਼ਰਮਸਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਦਾ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਹੀਂ ਨਿਭਾਈ ਤੇ ਆਪਣੀ ਅਣਗਹਿਲੀ ਕਾਰਨ ਬੱਚੇ ਦੀ ਬਲੀ ਲੈ ਲਈ। ਇਸ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਰੜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

The skills, research, fieldwork and consultation required for dealing with communities cannot be less important than those required in other branches of the UK government. As British Citizens, we are justly proud of our civil service – probably still the best in the world. However, public service and its perception have also changed over the last few decades. Movement of professionals and managers between the private and public sectors has been encouraged through re-structuring of the old hierarchical style career grades and professional level technical and business skills have been brought to the public service.

ਅਸੀਂ ਜਦੋਂ ਘੱਲੂਘਾਰਾ ਜੂਨ 84 ਦੀ ਵਰ੍ਹੇਗੰਡ ਮਨਾ ਰਹੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਪੰਥਕ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਲ ਝਾਤ ਮਾਰਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਪੰਜਾਬ, ਪੰਜਾਬੀ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀਅਤ ਦਾ ਆਧਾਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰਹੀ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਕਦੇ ਪੰਥ ਦੀ ਜਾਨ ਸੀ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲਈ ਜਿੰਨੇ ਵੀ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਮੋਰਚੇ ਲਗਾਏ ਤਾਂ ਪੰਥ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੇ ਅਗਾਂਹ ਵਧ ਕੇ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਦਲਿਤ ਮਜ਼ਦੂਰ ਜੋ ਬੀੜੀ-ਸਿਗਰਟ ਵੀ ਪੀਂਦੇ ਸਨ ਤਾਂ ਉਹ ਸ਼ਰੇਆਮ ਆਖਿਆ ਕਰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਵੋਟ ਸਾਡੀ ਪੰਥ ਨੂੰ ਹੈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੰਥ ਦਾ ਅਰਥ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਅੱਜ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਗੁਆਚਣ ਨਾਲ ਪੰਥ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਵੀ ਧੁੰਦਲਾ ਪੈ ਗਿਆ। ਪੰਥ ਤੋਂ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਟੁੱਟਿਆ ਤਾਂ ਪੰਥ ਉਦਾਸ ਹੋ ਗਿਆ। ਅੱਜ ਪੰਜਾਬ ਤੇ ਪੰਥ ਦੀ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਿਆਸੀ ਮਾਹਿਰ ਬਾਦਲ ਦਲ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਆਖ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਬਾਦਲ ਦਲ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਅਧੀਨ ਅਗਲੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਲੜੇਗਾ। ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੇਅਦਬੀ ਦਾ ਮੁਦਾ ਅਦਾਲਤੀ ਚੱਕਰ ਕਾਰਨ ਬਾਦਲਾਂ ਲਈ ਘੋਰ ਚਕਰਵਿਊ ਹੋਵੇਗਾ।

On 8 August 2005, the Supreme Court of India noted: The so-called minority communities like Sikhs and Jains were not treated as national minorities at the time of framing the Constitution. Sikhs and Jains, in fact, have throughout been treated as part of the wider Hindu community…. definition of 'Hindu' included all sects, sub-sects of Hindu religions including Sikhs and Jains… The minorities initially recognized were based on religion and on national level e.g. Muslims, Christians, Anglo-Indian and Parsis.

ਭਾਰਤ ਦੀ 50 ਫ਼ੀਸਦੀ ਹਿੰਦੂ ਵੋਟ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਾਰਟੀਆਂ ਤੋਂ ਕਿਨਾਰਾ ਕਰਕੇ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਝੋਲੀ ਵਿਚ ਪੈ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਭਾਜਪਾ ਨੇ 106 ਕਮਜ਼ੋਰ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਉੱਪਰ ਕਾਟਾ ਫੇਰ ਕੇ ਨਵੇਂ ਚਿਹਰੇ ਉਤਾਰੇ ਗਏ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 100 ਨੇ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਹਾਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ 120 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ 7 ਰਾਜਾਂ ਵਿਚ ਜੰਗੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਤੇ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਆਧਾਰ ਸਿਰਜਿਆ। ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਆਰ ਐਸ ਐਸ ਵਲੋਂ ਪਿੰਡ-ਪਿੰਡ, ਸ਼ਹਿਰ-ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਬੂਥ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਦੋ ਕਰੋੜ ਸੱਤਰ ਲੱਖ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ। ਸਹਿਯੋਗੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨਾਲ ਮਜ਼ਬੂਤ ਗੱਠਜੋੜ ਉਸਾਰ ਕੇ ਏਨੀ ਵੱਡੀ ਸੱਤਾ ਸਿਰਜੀ ਗਈ

There is an extreme-right global surge in politics. In the arena of power politics, there is a shift from use of military might to exploitation of economic power to influence other nations. In India, Bhartya Janata Party (BJP) led by the charismatic Narendra Modi, has scored a sweeping victory on the wave of Hindu nationalism. It will take India even further away from democratic rule and is already well past the point of no return.

ਲੱਗਭੱਗ ਹਰ ਸਰਵੇਖਣ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ 300 ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਕੇ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਜੋਤਸ਼ੀਆਂ ਵਾਂਗ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲਾਂ ਨੂੰ ਝੂਠ ਤੇ ਪੀਲੀ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ 'ਟਾਇਮਜ਼ ਨਾਓ' ਨੇ ਆਪਣੇ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਦੌਰਾਨ ਉਤਰਾਖੰਡ ਵਿੱਚ 'ਆਪ' ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ 2.9 ਫ਼ੀਸਦੀ ਵੋਟ ਮਿਲਦੀ ਦੱਸੀ ਹੈ, ਪਰ ਉੱਥੇ 'ਆਪ' ਦਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਹ ਹਨ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲਾਂ ਦੇ ਡਰਾਮੇ। ਇੱਕ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਯੂ ਪੀ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ 15-20 ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜਾ 65 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਯੂ ਪੀ ਵਿਚ ਮਹਾਂਗਠਜੋੜ ਨੂੰ 55 ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਚਾਣਕਿਆ ਨਾਂਅ ਦਾ ਪੋਲ ਸਿਰਫ਼ 13 ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਸੱਚ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹਨ ਤਾਂ ਆਪਸ ਵਿਚ ਏਨਾ ਫਰਕ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਇਸ ਦਾ ਅਰਥ ਇਹੀ ਹੈ ਕਿ

British Sikhs are miffed by Statistics Authority denial despite glaring evidence in support … Now, once again, the issue of Sikh ethnic (ਕੌਮੀ) tick box in Census 2021 is making headlines. One communication reads: Later this week Gurdwaras and Sikh organisations are expected to begin legal proceedings against the Cabinet Office if they fail to agree to provide the option of a Sikh ethnic tick box when the Census Order is presented in Parliament in the Autumn. The legal challenge will emphasise the need to address equal opportunities and anti-discrimination as regards the Sikh community and highlight institutional discrimination by public bodies against the Sikh community. ===========

ਆਪਣੇ 5 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਅਧੀਨ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਦੇਸ ਦੀ ਹਰ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਸੰਸਥਾ, ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਭਗਵੇਂ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਰੰਗਿਆ। ਕੇਂਦਰ ਵਿਚ ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਚੋਣਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਤੇਜ਼ ਹਨ। ਲੋੜ ਤਾਂ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਰਾਜ ਭਾਗ ਵਾਲੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਪਿਛਲੇ 5 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਦੀ ਪੁਣਛਾਣ ਹੁੰਦੀ ਜਾਂ ਹਰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਖਾਸੇ ਨੂੰ ਸਮਝ ਕੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਉੱਤੇ ਚਰਚਾ ਹੁੰਦੀ। ਦੇਸ਼ ਦਾ ਅੰਨਦਾਤਾ ਕਿਸਾਨ ਅਤੇ ਖੇਤ ਮਜ਼ਦੂਰ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਰਾਹ ਪਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਨੇ ਨਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਨਿਰਾਸ਼ ਏਨਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਦੇਸ਼ ਵਿਚੋਂ ਹਿਜਰਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜਾਂ ਉਹ ਨਸ਼ਈ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।

Some years ago, I wrote about the Glen Osmond Gurdwara, Adelaide, South Australia (see link at footnote*). In addition to Sikhs, other communities including Hindus and Muslims and politicians come to this iconic Gurdwara located at the entrance to the city on the highway from Melbourne. Earlier this year, Russell Wortley, Member Legislative Council (ex-President of the Legislative Council) and his wife Dana Wortley MP, were there. This was the second time I met the couple at the Gurdwara in recent years during a family visit.

ਇਸ ਸਮੇਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਹੈ, ਉਸ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬੀ ਨਿਰਾਸ਼ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਸਮੁੱਚੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਲੀਡਰ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਦੂਸਰੇ ਨੂੰ ਗਾਲ੍ਹਾਂ ਕੱਢਣ ਤੇ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹਨ, ਪਰ ਕਿਸੇ ਕੋਲ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹਿੱਤ ਦਾ ਏਜੰਡਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੇਅਦਬੀ ਦੇ ਅਸਲ ਦੋਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਲੱਭ ਸਕੇ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਸਿਆਸਤ ਖੇਡੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਪੰਥਕ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਵਾਲੇ ਮੋਰਚੇ ਵੀ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਵੀ ਸੁਹਿਰਦ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸੰਗਤਾਂ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਬਾਰੇ ਵੀ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ।

Sikh corporate (ਪੰਥਿਕ) life is part of Sikhi living. Few would argue against the need for a national assembly of Gurdwaras and Sikh organisations to agree common Panthic objectives when approaching the government regarding Sikh issues and concerns. Only through a national assembly can the participating organisations be empowered to lead in own areas of activism with collective community support behind them: fields such as charity, Sikh heritage, Sikhi education, social, economic and political.

ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਧਾਰਮਿਕ ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਲੜੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਬਾਦਲ ਦਲ ਨੇ ਭਾਜਪਾ ਵਾਲਾ ਏਜੰਡਾ ਅਪਨਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਏਜੰਡਾ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੇਅਦਬੀ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹੈ। ਇਹ ਵੱਖਰੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਆਪਣਾ ਚੋਣ ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ ਕੀ ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ? ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਵੱਡਾ ਏਜੰਡਾ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ, ਨਸ਼ੇ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਸ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 2014 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸੂਬੇ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਸਿਆਸੀ ਭੂਚਾਲ ਲਿਆਉਣ ਵਾਲਾ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਅੱਜ ਵੀ ਵੱਡੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਇਸ ਨੂੰ ਹਾਟ ਮੁੱਦਾ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਰਹੀਆਂ, ਪਰ ਅੱਜ ਵੀ ਨਸ਼ਿਆਂ ਕਾਰਨ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।

In year 2000, I wrote an autobiography of late Bhai Rama Singh ji in English with the title: In Search of the True Guru. This was based on an earlier book in Panjabi with the title: Roop Gobind Ka, Raj Khalsay Ka, Sikka Sonay Ka Edited by Sardar Harjinder Singh Mander of Panjab Times as recited by Bhai Sahib. Mine was an interpretation rather than a direct translation and, for that reason, I spent long hours with Bhai Sahib who was staying in the area. I was trying to understand his vision, especially that of Raj Khalsay ka.

ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਸੇਵਾ ਨਹੀਂ, ਕਾਰੋਬਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਦਰਦ ਨਹੀਂ, ਸਿਆਸੀ ਤੇ ਸਾਮਾਜਿਕ ਸਟੇਟਸ ਹਾਸਲ ਕਰਨਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੇਤਾਗਿਰੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਜਮਹੂਰੀਅਤ ਦਾ ਮਾਣ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦਲ ਬਦਲੂ ਨੇਤਾ ਭਾਰਤੀ ਸਿਆਸਤ ਦੀ ਦੇਣ ਹਨ। ਇਹ ਸਿਆਸਤ ਬਰਸਾਤੀ ਡੱਡੂਆਂ ਵਰਗੀ ਜਾਪਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਤਰੂਘਣ ਸਿਨਹਾ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਭਾਜਪਾ ਛੱਡ ਕੇ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਸਨ। ਉਹ ਫਿਰ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਵਲੋਂ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹਨ। ਪਾਰਟੀ ਬਦਲਣ ਸਾਰ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਬਿਆਨ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਹੁਣ ਸੇਵਾ ਕਰਨਗੇ। ਕੁਝ ਕਰਕੇ ਦਿਖਾਉਣਗੇ। ਜਯ-ਪ੍ਰਦਾ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਭਾਜਪਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ ਹੈ। ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਸਾਰ ਉਹਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਪਹਿਲੀਆਂ ਥਾਂਵਾਂ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਮੋਦੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਵਿਚ ਅਨੰਦ ਆਵੇਗਾ। ਇਹ ਕਿੰਨੀ ਅਜੀਬ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਬਾਕੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਿਚ ਅਨੰਦ ਨਹੀਂ ਆਇਆ, ਪਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਭਾਜਪਾ ਵਿਚ ਆਨੰਦ ਆਏਗਾ। ਇਹੀ ਕੁਝ ਉਰਮਿਲਾ ਮਾਤੋਂਡਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ। ਉਸ ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਮੁੰਬਈ ਤੋਂ ਟਿਕਟ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਟਿਕਟ ਮਿਲਣ ਸਾਰ ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, ''ਬੱਸ ਹੁਣ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਜੀਵੇਗੀ ਤੇ ਮਰੇਗੀ।'' ਫ਼ਿਲਮੀ ਕਲਾਕਾਰ ਡਾਇਲਾਗ ਵੀ ਫ਼ਿਲਮੀ।

Young British Sikhs should build on the successes of first turban wearing Sikh, Tanmanjeet Singh Dhesi, and the first Sikh woman, Preet Kaur Gill.

ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਐਲਾਨ ਪੱਤਰ ਵਿਚ ਅਫਸਫਾ ਤੇ ਰਾਜਧ੍ਰੋਹ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਫਸਫਾ ਵਿਚ ਸੁਧਾਰ ਕਾਰਨ ਫੌਜ ਦਾ ਮਨੋਬਲ ਡਿਗੇਗਾ। ਸੋਚਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਫੌਜੀਆਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਇਹ ਸੀਮਾ ਤੈਅ ਹੋਵੇ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਾਗਰਿਕ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਸ਼ੱਕ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਮਾਰਨ, ਗਾਇਬ ਕਰਨ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਔਰਤ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਹੋਣ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ 'ਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗੀ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਫੌਜ ਦਾ ਮਨੋਬਲ ਕਿਵੇਂ ਡਿੱਗੇਗਾ? ਕੀ ਫੌਜ ਕੋਲ ਇਹ ਫਾਸ਼ੀਵਾਦੀ ਤੇ ਗ਼ੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਧਿਕਾਰ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ? ਕੀ ਫੌਜ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਨਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ?

The Government has invited the Sikhs to be represented around one Sikh Roundtable. This call through the Ministry of Housing, Communities and Local Government (MHCLG) reminds us of past Sikh experience with Government officials.

ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਉੱਤੇ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੇਅਦਬੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਬਰਗਾੜੀ ਅਤੇ ਕੋਟਕਪੂਰਾ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜਾਂਚ ਟੀਮ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਜਰਨਲ ਕੁੰਵਰ ਵਿਜੈ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਦੀ ਤਬਦੀਲੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਯਾਦ ਰਹੇ ਕਿ ਕੁੰਵਰ ਵੱਲੋਂ ਆਈਜੀ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਦੇ ਸਬੰਧਿਤ ਪੁਲੀਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿਚ ਲੈ ਕੇ ਪੁੱਛ ਪੜਤਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤਤਕਾਲੀ ਡੀਜੀਪੀ ਸੁਮੇਧ ਸੈਣੀ, ਉਸ ਵਕਤ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ, ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਸੰਸਦੀ ਸਕੱਤਰ ਮਨਤਾਰ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਤੋਂ ਵੀ ਪੁਛ ਪੜਤਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸਿੱਟ ਨੇ ਹਰਿਆਣੇ ਦੀ ਸੁਨਾਰੀਆ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਚ ਕੈਦ ਸੌਦਾ ਸਾਧ ਤੋਂ ਵੀ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕਰਨੀ ਸੀ ਪਰ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ। ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਿਆਸੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਅਜਿਹਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

Guru Har Krishan, at the age of 8 years, had shown Aurungzeb that the Divine Wisdom of the Guru was not limited by age. When offered presents he chose the cloak of a holy man and not attractive ornaments and toys as Aurungzeb expected. Sensing the evil designs of the Emperor in the guise of a pious religious man, the Guru decided not to see him again but to confront him as Nanak IX, Guru Tegh Bahadur in the Jote-Jugat ( ਕਾਇਆ ਫੇਰਿ ਪਲਟੀਐ) tradition.

The Message of the Ten Guru-persons now enshrined in the Shabd Guru, Sri Guru Granth Sahib, is One and the same. It was consistently practised during the Guru and Khalsa history (ਇਤਹਾਸ). Historians like Gokul Chand Narang who thought that Sikhi underwent transformation from Guru Hargobind to Guru Gobind Singh, lacked in-depth study (ਖ਼ੋਜ) of Guru Nanak Jote-Jugat Mission leading to the revelation of (ਪ੍ਰਗਟਿਓ) the Khalsa by Vaisakhi 1699. Much damage to the correct interpretation of Gurbani and Sikhi was done by the Udasi and Nirmala cults – the highjackers of Sikhi (Ref Dr Karminder Singh) - which started with the followers of Baba Sri Chand.

ਬੀਤੇ ਹਫਤੇ ਤੋਂ ਕਾਰ ਸੇਵਾ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਸਿੱਖ ਵਿਰਾਸਤ ਦਾ ਘਾਣ ਪੰਥਕ ਹਲਕਿਆਂ ਵਿਚ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿÎਸ਼ਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਠੰਢੇ ਬੁਰਜ, ਕੱਚੀ ਗੜ੍ਹੀ, ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਕਿਲੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਵਿਰਾਸਤੀ ਇਮਾਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕਾਰ ਸੇਵਾ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਮਲੀਆ ਮੇਟ ਕਰ ਦੇਣਾ ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਦਾ ਦੁਖਾਂਤ ਹੈ। ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੁਲਤਾਨਪੁਰ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਬੇਬੇ ਨਾਨਕੀ ਦਾ ਜੱਦੀ ਘਰ ਵੀ ਢਾਹ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਸਿਲਸਿਲਾ ਅਜੇ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਸਿੱਖ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੋਈ ਪਾਲਿਸੀ ਨਹੀਂ ਬਣਾਈ।

ਭਾਜਪਾ ਆਮ ਕਰਕੇ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹਿੰਦੂ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਜਮਾਤ ਹੈ, ਇਹ ਇਕ ਵੱਡਾ ਝੂਠ ਹੈ। ਸੱਚ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਿੰਨੇ ਹਿੰਦੂ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਵੋਟ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਸ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੰਦੂ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਵੋਟ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਲ ਝਾਤ ਮਾਰੋ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿਚ 80% ਹਿੰਦੂ ਹਨ। ਪਰ ਅਸਲ ਵਿਚ ਇਹ 15% ਹਨ, ਪਰ ਸ਼ੂਦਰਾਂ, ਪੱਛੜਿਆਂ ਤੇ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਇਹ 80% ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵਿਚ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਦਲਿਤਾਂ ਤੇ ਪੱਛੜਿਆਂ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂ ਨਹੀਂ ਗਿਣਿਆ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਐਸ ਸੀ / ਐਸ ਟੀ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੱਖਰੀ ਬਹਿਸ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਹੈ। ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ 2014 ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣ ਵਿਚ

ਜੋਤਿ ਓਹਾ ਜੁਗਤਿ ਸਾਇ ਸਹਿ ਕਾਇਆ ਫੇਰਿ ਪਲਟੀਐ ॥ They shared the One Light and the same way the King just changed His body. (Part V: Doctrine of Double Sovereignty) The central theme of this discussion is the essential link between Gurbani and the lives of the Ten Gurus. That was the Sikhi tuition period from Guru Nanak Sahib to Guru Gobind Singh. Without due regard to this vital reference between Shabd (Word) Guru and the lived Sikhi of the Ten Guru-persons (Gur-Ithas), claims to following some sort of self-interpreted universal teachings of Sri Guru Granth Sahib would mislead and cause divisions. Gurbani interpretation must be holistic and in the context the progress of Sikhi mission from Guru Nanak Sahib to Guru Gobind Singh.

ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਹਮਲਾ ਕਰੁਸੇਡ ਨਹੀਂ, ਅੱਤਵਾਦ ਤੇ ਨਸਲਵਾਦ ਹੈ। ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਰਗਾ ਦੇਸ ਜਿੱਥੇ ਹਿੰਸਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਵਾਪਰੀ ਹੈ। ਪਰ ਅਚਾਨਕ ਮਸਜਿਦ ਵਿਚ ਖ਼ੂਨ ਦੀ ਹੋਲੀ ਖੇਡੀ ਜਾਏ ਤਾਂ ਪੁਲੀਸ, ਸਰਕਾਰ ਤੇ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕ ਦੀ ਕੀ ਮਾਨਸਿਕ ਦਸ਼ਾ ਹੋਵੇਗੀ, ਇਸ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਸਹਿਜੇ ਹੀ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗਲੋਬਲ ਪੀਸ ਇਡੈਂਕਸ ਵਿਚ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ 2017-18 ਦੌਰਾਨ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਦੂਸਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਾਂਤ ਦੇਸ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। 2007 ਤੋਂ 2016 ਵਿਚਾਲੇ ਇੱਥੇ ਹੱਤਿਆਵਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 20 ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਨਹੀਂ ਸਨ ਟੱਪੇ।

In earlier parts we have seen how each Guru-person contributed to the Jote-Jugat process from Guru Nanak Sahib to Guru Ram Das. This week we continue from Guru Arjan Dev Ji, while keeping in mind that the Guru Jote (Divine Light) was One and the same. The Jote manifested Itself in Ten Guru-persons from Guru Nanak Sahib to Guru Gobind Singh. Each Guru-person developed the Jugat or the Sikhi way (Sikh rehni) by own example.

ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ ਲੋਕ ਸਭਾ ਲਈ ਚੋਣਾਂ ਤਰੀਕਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਇਹ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਚੋਣਾਂ 7 ਗੇੜ ਵਿੱਚ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਵੋਟਾਂ ਪਾਉਣ ਵਾਲਾ ਅਮਲ 11 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ ਤੇ ਆਖਰੀ ਗੇੜ ਲਈ 19 ਮਈ ਨੂੰ ਵੋਟਾਂ ਪਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਅਦ 23 ਮਈ ਨੂੰ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣਗੇ। 19 ਮਈ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਵੋਟਾਂ ਪੈਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਵਾਰ ਰਾਜਨੀਤਕ ਤਬਦੀਲੀ ਇਹ ਹੋਈ ਹੈ ਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਪੰਥਕ ਨਰਾਜ਼ਗੀ ਕਾਰਨ ਕਮਜ਼ੋਰ ਪੈਂਦਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਪੁਜੀਸ਼ਨ ਮਜ਼ਬੂਤ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਪੰਥਕ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰਾਇ ਹੈ ਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪੰਥਕ ਕੇਡਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤੇ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਨੂੰ ਮੰਨ ਕੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਭਲੇ ਦੇ ਲਈ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ

ਜੋਤਿ ਓਹਾ ਜੁਗਤਿ ਸਾਇ ਸਹਿ ਕਾਇਆ ਫੇਰਿ ਪਲਟੀਐ ॥ They shared the One Light and the same way the King just changed His body. (Part III: Development of Sikhi institutions and Qaumi identity) In Sikhi, there is only One Guru – not many. Each Guru-person from Guru Nanak Sahib to Guru Gobind Singh Ji was the embodiment of the same One Jote-Jugat. Thus, the Guruship succession process is described as ਜੋਤਿ ਓਹਾ ਜੁਗਤਿ ਸਾਇ ਸਹਿ ਕਾਇਆ ਫੇਰਿ ਪਲਟੀਐ ॥ (They shared the One Light and the same way the King just changed His body.)

ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਗਿਆਨੀ ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਵਲੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਆਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕਰਦਿਆਂ ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਜੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਜਥੇਦਾਰ ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਹਿਤ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਚ ਕਮੇਟੀ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇਕੱਤਰਤਾ ਵਿਚ ਜਥੇਦਾਰ ਗਿਆਨੀ ਇਕਬਾਲ ਸਿੰਘ ਦਾ 2 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਿਧਾਂਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਹੀ ਫੈਸਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਜਥੇਦਾਰ ਗਿਆਨੀ ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਖ਼ਾਸ ਏਲਚੀ ਰਾਹੀਂ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਬੋਰਡ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਤੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਲਈ ਇਕ ਪੱਤਰ ਨੰ: 3428 ਦਸਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭੇਜਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਪੱਤਰ ਵਿਚ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਬੋਰਡ ਨੂੰ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਜਥੇਦਾਰ ਗਿਆਨੀ ਇਕਬਾਲ ਸਿੰਘ ਦਾ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤੇ ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਜੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਮਾਣ ਮਰਿਆਦਾ ਅਨੁਸਾਰ ਅਗਲੇਰਾ ਲੋੜੀਂਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।

It was stressed in the introductory first part last week that approach to the interpretation of Gurbani should be with reference to Sri Guru Granth Sahib – the Divine Light or Jote - and the Jugat or the living way (reht) as shown by the Ten Guru-persons by own example. Otherwise, we get diverse interpretations which mislead and give rise to deras and gurudoms while modern Sikhs have a free for all preaching their own version of universal Sikhi! We even get different definition of who is a SIKH! These elements deny the Sikh Reht Maryada and the great Sikh institutions and Sikh identity based on a holistic interpretation of Sri Guru Granth Sahib and as lived and taught by the Ten Guru persons.

ਪੁਲਵਾਮਾ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਸਬਕ ਸਿਖਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਜੋ ਤਰੀਕੇ ਅਪਨਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਹੁਣ ਨਦੀਆਂ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਨਾਮ ਵੀ ਜੁੜ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਲ ਸਾਧਨ ਮੰਤਰੀ ਗਡਕਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਤਲੁਜ, ਰਾਵੀ ਤੇ ਬਿਆਸ ਨਦੀਆਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਜੋ ਪਾਣੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਹੁਣ ਉਸ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦੇਵੇਗਾ। ਉਸ ਪਾਣੀ ਦਾ ਰਸਤਾ ਹੁਣ ਯਮੁਨਾ ਨਦੀ ਵਲ ਮੋੜ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ 'ਤੇ ਫੈਸਲਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਪਾਣੀ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੁਣ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਸ਼ਾਹਪੁਰ ਕੰਢੀ 'ਚ ਰਾਵੀ ਨਦੀ 'ਤੇ ਇਕ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਕਾਰਜ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।

In Sikhi tradition the Guru Jote (Divine Light) was in Guru Nanak Sahib. Jugat was the way or the method for Sikhi living shown by the Guru. He laid down the foundation of Sikh ideology and institutions on the three pillars of Sikhi living: Naam Japo, Kirat Karo & Wand Shako (Constant Waheguru remembrance while living an honest and productive life, and sharing with those in need).

ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿਚ ਸੀਆਰਪੀਐੱਫ਼ 'ਤੇ ਹੋਏ ਆਤਮਘਾਤੀ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਇਕ ਪਾਸੇ ਰੋਸ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਹੈ ਤੇ ਦੂਸਰੇ ਪਾਸੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਤੇ ਫਿਰਕਾਪ੍ਰਸਤਾਂ ਵੱਲੋਂ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਖਿਲਾਫ ਮਾਹੌਲ ਭੜਕਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜੰਮੂ ਦੇ ਗੁੱਜਰ ਨਗਰ ਵਿੱਚ ਭਗਵੀਆਂ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਉੱਤੇ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਤੇ ਉੱਥੇ ਖੜੀਆਂ ਦਰਜਨਾਂ ਗੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਗੁੰਡਾਗਰਦੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਆਖਰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਜੰਮੂ ਵਿੱਚ ਕਰਫ਼ਿਊ ਲਾਉਣਾ ਪਿਆ। ਹਮਲੇ ਦੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ 15 ਫ਼ਰਵਰੀ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਮੈਟਰੋ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਬਾਹਰ ਤਿਰੰਗਾ ਲਈ ਭੀੜ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੀ ਇੱਕ ਭਗਵੀਂ ਔਰਤ ਭੀੜ ਨੂੰ ਲਲਕਾਰਿਆ ਕਿ 'ਮੈਂ ਹਮਲਾ ਕਰੂੰਗੀ ਤਾਂ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰਾ ਸਾਥ ਦਿਓਗੇ?' ਪਾਗਲ ਫਿਰਕੂ ਭੀੜ ਪੂਰੇ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਕਿ 'ਹਾਂ, ਹਾਂ, ਹਾਂ।'

It took intensive research by Dr Jasjit Singh of Leeds University to conclude that there was no threat to the British state or to the wider British public from Sikh activism as there is no conflict with the West or with Britain. The report, Investigating Sikh Radicalisation In Britain, was well received and is a benchmark for what Jasjit Singh calls collaborative research with a community benefit.

ਹੁਣ ਮੋਦੀ ਰਾਜ ਵਿਚ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਕੌਮਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਤਲ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਸਾਜ਼ਿਸਾਂ ਬਣਨ ਲੱਗ ਪਈਆਂ ਹਨ। ਹੁਣੇ ਜਿਹੇ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਕੌਮੀ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਕਿ ਕੌਮੀ ਔਸਤ ਦੀ ਬਜਾਏ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਆਧਾਰ ਉੱਤੇ 'ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ' ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਸਬੰਧੀ ਹਦਾਇਤਾਂ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰ ਕੇ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਚੀਫ਼ ਜਸਟਿਸ ਰੰਜਨ ਗੋਗੋਈ ਦੀ ਅਗਵਾਲੀ ਵਾਲੇ ਬੈਂਚ ਨੇ ਪਟੀਸ਼ਨਰ ਭਾਜਪਾ ਆਗੂ ਤੇ ਵਕੀਲ ਅਸ਼ਵਿਨੀ ਉਪਾਧਿਆਏ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਦੁਬਾਰਾ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਪੈਨਲ ਕੋਲ ਦਾਖ਼ਲ ਕਰਨ ਤੇ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਕਮਿਸ਼ਨ 3 ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਏ। ਪਟੀਸ਼ਨਰ ਭਾਜਪਾ ਆਗੂ ਤੇ ਵਕੀਲ ਅਸ਼ਵਿਨੀ ਉਪਾਧਿਆਏ ਨੇ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵਿਚ ਪਟੀਸ਼ਨ ਪਾ ਕੇ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿ

* Bridges destroyed by war can always be rebuilt. * The more people meet, the more they realise how much in common we have, and what we are missing by not resolving our outstanding issues. (Pakistani Foreign Minister Shah Mahmood Qureshi)

ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਬਹੁਤ ਦਿਲਚਸਪ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਹੁਣੇ ਜਿਹੇ ਚੋਣ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਪੱਤਾ ਭਾਰੂ ਹੈ ਤੇ ਉਹ 13 ਵਿਚੋਂ 12 ਸੀਟਾਂ ਲਿਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲੇ ਇਹ ਗੱਲ ਕਹਿਣਾ ਵਕਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਪਰ ਕਾਂਗਰਸ ਇਸ ਸਮੇਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਧਿਰ ਹੈ। ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਅਕਾਲੀ-ਭਾਜਪਾ ਗੱਠਜੋੜ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਹਿੱਲ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੇਅਦਬੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੇ ਸੌਦਾ ਸਾਧ ਨਾਲ ਨਜ਼ਦੀਕੀਆਂ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਬਹਿਬਲ ਕੋਟਕਪੂਰਾ ਗੋਲੀ ਕਾਂਡ ਬਾਅਦ ਪੰਥਕ ਹਲਕਿਆਂ ਵਿਚ ਬਾਦਲ ਦਲ ਦੀ ਹੋਂਦ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਤਮ ਹੋਈ ਹੈ। ਹਾਲੇ ਬਾਦਲ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦਾ ਕੇਡਰ ਜਿੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਹਿੱਲਿਆ। ਪਰ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਬਾਦਲ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੂੰ ਅੱਖਾਂ ਦਿਖਾਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਦੋਵੇਂ ਬਾਦਲਾਂ ਨੂੰ ਭਰੋਸੇ ਵਿੱਚ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਹੀ ਕੇਂਦਰੀ ਭਾਜਪਾ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨੇ

After watching a few minutes of the debate on amendment 70 of the Offensive Weapons Bill on 30 January 2019 in the Grand Committee of the House of Lords, one can only express disbelief and disappointment. British Sikhs rely very much on the few Sikh MPs and Lords in the Parliament to lead on issues such as seeking exemption for the wearing or carrying of Kirpan in the Offensive Weapons Bill. Instead, the opportunity was wasted by repeated interruptions to push the name of one organisation to the exclusion of others as the sole Sikh representative. All this while other Peers sat listening in bewildered amusement.