ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੀ ਇਕ ਜੱਜਮੈਂਟ ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਮੂਲ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀ ਆਈ ਕਿ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਕੋਈ ਵੀ ਸ਼ੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇਗਾ। ਹਾਈਕੋਰਟ ਨੇ ਆਪਣੇ ਫੈਸਲੇ ਵਿਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਪੱਖੀ ਸਮੱਗਰੀ ਪਾਉਣਾ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਗਰਮਦਲੀਆਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਵਾਲੇ ਸੁਨੇਹੇ ਪਾਉਣਾ, ਕਿਸੇ ਧਰਮ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿੱਥ ਕੇ ਭੜਕਾਊ ਪੋਸਟਾਂ ਪਾਉਣਾ ਦੇਸ਼ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ ਵਿੱਢਣ ਜਾਂ ਅਜਿਹਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੋਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੋਣ ਦੇ ਤੁਲ ਹੈ। ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨਗਰ ਤਹਿਤ ਪੈਂਦੇ ਥਾਣਾ ਰਾਹੋ ਤਹਿਤ ਦਰਜ ਇਕ ਐਫ ਆਈ ਆਰ ਉੱਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਕੇਸ ਵਿਚ ਸਥਾਨਕ ਪੁਲੀਸ ਵਲੋਂ ਉਥੋਂ ਨੇੜਲੇ ਪਿੰਡ ਪੱਲੀਆਂ ਖੁਰਦ ਦੇ ਅਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਪੁੱਤਰ ਗੁਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਨਾਮੀ ਇਕ ਸਿੱਖ ਨੌਜਵਾਨ ਨੂੰ ਉਸ ਵਲੋਂ ਸ਼ੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਪੱਖੀ ਭੜਕਾਊ ਸਮੱਗਰੀ ਪਾਉਣ ਕਾਰਨ ਤੇ ਹੋਲੇ ਮਹੱਲੇ ਮੌਕੇ ਖਾਲਸੇ ਦੀ ਜਨਮ ਭੂਮੀ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸਮੱਗਰੀ ਪ੍ਰਚਾਰਨ ਖਾਸਕਰ ਪੈਂਫਲਿਟ ਆਦਿ ਵੰਡ ਜਿਹੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਤਹਿਤ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ।

In fact, it can be said that the principle of nationwide solutions to Sikh issues was accepted that day. Today, we face many internal divisions. The setting up of a nationwide Gurdwaras Council has been announced, hopefully, as a progressive next step from regional councils. As I was thinking of such community issues, I attended a classical Kirtan function at the Sikh Missionary Society UK on Saturday 2 June. It was the climax of a 3 days Kirtan training camp. A mixed-age group sang Shabads to the accompaniment of taanti saaj (string instruments). The heavenly Kirtan reminded me of the spiritual experience which guided us at the Shepherds Bush Gurdwara meeting all those years ago. When we become disconnected from our Source of Strength and unity, the Word of the Guru, we are filled with hao-mai (egocentricity) and we become bitter and divided.

ਮੇਘਾਲਿਆ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਸ਼ਿਲਾਂਗ ਪੰਜ ਦਿਨ ਤੋਂ ਕਰਫਿਊ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿਚ ਹੈ। ਹਿੰਸਕ ਘਟਨਾਵਾਂ ਜਾਰੀ ਹਨ, ਹਾਲਾਤ ਨਾਲ ਨਿਪਟਨ ਦੇ ਲਈ ਫ਼ੌਜ ਤੇ ਅਰਧ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਉਣਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਸਿੱਖਾਂ 'ਤੇ ਹੋਈ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਬੀਤੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ 14 ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਰਫਿਊ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਾ ਦੀਆਂ ਵਾਰਦਾਤਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫੌਜ ਨੇ ਫਲੈਗ ਮਾਰਚ ਵੀ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਦੰਗਾਈਆਂ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਵੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਹੇਠ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਪੈਰਾਮਿਲੀਟ੍ਰੀ ਫੌਜ ਦੀ ਇੱਕ ਕੰਪਨੀ ਭੇਜੀ ਹੈ। ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।

* Political miscalculation of mind-boggling proportion. * Sikh diaspora prosperity & political success. * What next ? Sikh writers and reporters who manage to get their items published in the mainstream media (even with anglicised or English names) do have professional level skills. They speak the language of the establishment which requires a certain flow and balance to show impartiality. Paradoxically, it is that need for high level written skill and often contrived balance of mainstream journalism, which creates a slot for amateur community journalists who then become the real voice of the grassroots. Often, they are not heard by the establishment but they do provide internal communication and have good or bad influence within the community.

ਜੂਨ '84 ਦੇ ਫੌਜੀ ਹਮਲੇ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿਚ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਪਾਰਟੀ ਇਸ ਸਾਕੇ ਲਈ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਕੇ ਦਾ ਮੰਤਵ ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਨੂੰ ਬਰਬਾਦ ਕਰਨਾ ਤੇ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਵੋਟਾਂ ਹਾਸਲ ਕਰਕੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਖ਼ਤ ਉੱਪਰ ਸਦੀਵੀਂ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਕਦੇ ਵੀ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਤੇ ਕੂੜ ਨੀਤੀਆਂ ਨਾਲ ਤਖ਼ਤ ਕਾਇਮ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੇ। ਜੋ ਕਾਂਗਰਸ ਇੰਦਰਾ ਸਮੇਂ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਾਂਗ ਬਲਸ਼ਾਲੀ ਸੀ ਉਹ ਅੱਜ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਦੇ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਰਾਜ ਤੇ ਹੋਂਦ ਮੋਦੀਵਾਦ ਦੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣੀ। ਝੰਡੇ ਸਿਰਫ ਸੱਚ ਦੇ ਝੂਲਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਰਾਜਾ, ਤਖ਼ਤ, ਸੱਚ 'ਤੇ ਪਹਿਰਾ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ, ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਇਨਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਉਹ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਮਿਟ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਬਾਬਰ ਵੀ ਚਲਾ ਗਿਆ, ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਵੀ ਚਲਾ ਗਿਆ, ਅਬਦਾਲੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਤੇ ਰਹਿਣਾ ਅਜੋਕੀਆਂ ਕੂੜ ਤਾਕਤਾਂ ਨੇ ਵੀ ਨਹੀਂ, ਜੋ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਖ਼ੂਨ ਦੀ ਹੋਲੀ ਖੇਡਣ ਦੀਆਂ ਚਾਹਵਾਨ ਹਨ ਤੇ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਕਰਨਾ, ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕੁਚਲਣਾ ਤੇ ਖ਼ੂਨੀ ਦੰਗੇ ਕਰਾਉਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਧਾਰ ਹੈ। ਜਿਥੋਂ ਤੱਕ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦਾ ਸੁਆਲ ਹੈ, ਉਹ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਨਾਲ ਖੜਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਪੰਥ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਉਹ ਆਪਣਾ ਆਧਾਰ ਗੁਆ ਰਿਹਾ ਹੈ।

There is no ordained priesthood in the Sikh religious tradition nor are there any formal qualifications for a person to perform religious duties. Parcharaks and kathakars are Sikh exegetists who have similar roles. A kathakar interprets a text, usually from the Sikh holy Scripture, Sri Guru Granth Sahib, while a parcharak speaks to some religious topic. Both use relevant quotations from Sri Guru Granth Sahib and other scriptures and anecdotes from Sikh tradition. The third category are the Kirtanias who sing the holy hymns. They too sometimes start a katha (exegesis) in-between singing. The same person may be skilled in the three roles and, also be a reader (patthi) of Sri Guru Granth Sahib.

ਕਾਮੇਡੀ ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ਿਲਮ 'ਕੈਰੀ ਆਨ ਜੱਟਾ-2' ਲੈ ਕੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਕਚਹਿਰੀ ਵਿਚ ਛੇ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਹਾਜ਼ਰ ਹੋਏ ਪ੍ਰਸਿਧ ਗਾਇਕ ਤੇ ਅਦਾਕਾਰ ਗਿੱਪੀ ਗਰੇਵਾਲ ਅਤੇ ਅਦਾਕਾਰਾ ਸੋਨਮ ਬਾਜਵਾ ਦੀ ਜੋੜੀ ਨੇ ਅੱਜ ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਪ੍ਰਮੋਸ਼ਨ ਲਈ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ 'ਚ ਦਸਤਕ ਦਿਤੀ। ਇਸ ਫ਼ਿਲਮ ਨੂੰ ਉਘੇ ਕਲਾਕਾਰ ਕੰਗ ਨੇ ਡਾਇਰੈਕਟ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਫ਼ਿਲਮ 1 ਜੂਨ ਨੂੰ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਗਾਰ ਬਣਨ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਦਰਿਆ ਬਿਆਸ ਇਸ ਵਕਤ ਮਲੀਨਤਾ ਕਾਰਨ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਕੀੜੀ ਅਫ਼ਗਾਨਾ ਖੰਡ ਮਿੱਲ ਵਿੱਚੋਂ ਬਿਆਸ ਦਰਿਆ ਵਿੱਚ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੇ ਵਹਾਅ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਮਾਝੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕਹਿਰ ਨਹੀਂ ਢਾਹਿਆ, ਮਾਲਵੇ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਵੀ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾਈ ਹੈ। ਰਸਾਇਣਾਂ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਵਹਾਅ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਹਰੀ ਕੇ ਪੁੱਜਾ, ਇਸ ਨੇ ਪੂਰੀ ਝੀਲ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਗੰਧਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਦਰਿਆ ਦੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਮਰ ਗਈਆਂ ਤੇ ਇਹ ਖਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਇਸ ਲਈ ਅੱਗੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਦਾ ਰਾਹ ਰੋਕਣ ਲਈ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੱਸ ਤੁਰਿਆ। ਹੁਣ ਇਹ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਪਾਣੀ ਹਰੀਕੇ ਪੱਤਣ ਤੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੋਇਆ ਮਾਲਵੇ ਦੇ ਕੁਝ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਅਤੇ ਫਿਰ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਇੱਕ ਕਾਫ਼ੀ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸੰਕਟ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਿਆ ਪਿਆ ਹੈ। ਰਾਜਸਥਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦਰਿਆ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲੀਆਂ ਨਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਸਪਲਾਈ ਹੁੰਦਾ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਰਿਆ ਨੂੰ ਮਲੀਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਉਸ ਤੋਂ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨਾਮ ਦੀ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ……..

The dastar (Sikh turban) incident at Sri Guru Singh Sabha Southall has added urgency to the setting up of a national level committee or board to settle ideological disputes. In accordance with Sikh tradition, one way forward is the selection of Panj Piaray from gurdwara representatives only. Those selected should have proven ability to interpret Sikh tradition and ideology (sidhaant) and to be able to assess 21st century issues and needs. They should be able to seek and assess expert advice as required. UK Sikhs have the opportunity to lead such a diaspora initiative.

The dastar (Sikh turban) incident at Sri Guru Singh Sabha Southall has added urgency to the setting up of a national level committee or board to settle ideological disputes. In accordance with Sikh tradition, one way forward is the selection of Panj Piaray from gurdwara representatives only. Those selected should have proven ability to interpret Sikh tradition and ideology (sidhaant) and to be able to assess 21st century issues and needs. They should be able to seek and assess expert advice as required. UK Sikhs have the opportunity to lead such a diaspora initiative.

ਸ਼ੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਵਾਇਰਲ ਹੋਈ ਇਕ ਵਿਵਾਦਿਤ ਵੀਡੀਓ ਵਿਚ ਬਾਬਾ ਸ੍ਰੀ ਚੰਦ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਮੰਨਣ ਵਾਲਾ ਇਕ ਸਾਧ ਨਰਾਇਣ ਦਾਸ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਮੌਕੇ ਭਗਤ ਬਾਣੀ ਨਾਲ ਵਿਤਕਰਾ ਕੀਤਾ, ਮੌਲਿਕਤਾ ਨਾਲ ਛੇੜਛਾੜ ਕੀਤੀ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੱਤੀ ਤਵੀ 'ਤੇ ਬਿਠਾਉਣ ਦਾ ਸਰਾਪ ਤੇ ਬਦ-ਦੁਆਵਾਂ ਭਗਤਾਂ ਵਲੋਂ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ। ਉਕਤ ਸਾਧ ਭਗਤ ਰਵਿਦਾਸ, ਭਗਤ ਨਾਮਦੇਵ ਤੇ ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ ਬਾਣੀਆਂ ਦੀਆਂ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਦੇ ਕੇ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਵਿਰੁੱਧ ਮਾੜੀ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਿਆਂ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਭਗਤ ਬਾਣੀ ਨਾਲ ਛੇੜਛਾੜ ਕਰਕੇ ਗਲਤ ਬਾਣੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਅਨੇਕਾਂ ਸਿੱਖ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਦੇਖ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਪਰ ਜਿਸ ਢੰਗ ਦਾ ਨੋਟਿਸ ਲਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ, ਉਹ ਪੰਥਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ, ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ, ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਤੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵਲੋਂ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਗਿਆ।

On 21 February, 2018, there was an attempt to take off the turban (dastaar) of an EcoSikh team member outside the UK Parliament. MP Tanmanjit Singh Dhesi raised the issue in the House of Commons and the Speaker apologized saying that it was a truly appalling incident. He felt a great sense of shame that in our country such an attack could be perpetrated. There was widespread coverage in the media.

ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿਖੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਆਏ ਕਥਾਵਾਚਕ ਭਾਈ ਅਮਰੀਕ ਸਿੰਘ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਸਿੰਘ ਸਭਾ ਸਾਊਥਾਲ 'ਚ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਵਲੋਂ ਗੁਰੂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕੁੱਟ ਮਾਰ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਕਥਾ ਕਰਨ ਲਈ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਉਂ ਹੀ ਕਥਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਕੁਝ ਲੋਕ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਘਰ ਦੇ ਸਟੇਜ ਸਕੱਤਰ ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਸਿੰਘ ਮੰਡ ਨੇ ਸੰਗਤਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨਾਲ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਭਾਈ ਅਮਰੀਕ ਸਿੰਘ, ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਸਿੰਘਾਂ ਵਿਚੋਂ 5 ਸਿੰਘ ਕਮੇਟੀ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਕੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਕਰਨਗੇ। ਇਹ ਇਕ ਚੰਗਾ ਫੈਸਲਾ ਸੀ। ਵਾਦ-ਵਿਵਾਦ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੰਵਾਦ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਰਾਹੀਂ ਮਿਟਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਨਾਲ ਮਤਭੇਦ ਨਹੀਂ ਸੁਲਝਦੇ।

Hindutva cultural revolution aims to assert Hindu nationalist dominance over India. This revolution is led by the present BJP regime headed by Prime Minister Narendra Modi. That is the conclusion of a Reuters research report of 6 March, 2018 by Rupam Jain & Tom Lasseter. The report provides the background to the current re-writing of Indian history and attempts to harmonise the history of Indian minority creeds and cultures with that grand strategy.

ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਬਹੁਤੇ ਸੰਤ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਫਰਾਡ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਕਰਮਕਾਂਡਾਂ ਵਿਚ ਫਸਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਧੀਆਂ-ਭੈਣਾਂ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੰਤ ਪਰੰਪਰਾ ਬਹੁਤ ਮਹਾਨ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਸੇਧ ਦਿੱਤੀ ਤੇ ਜਾਤੀਵਾਦ, ਕਰਮਕਾਂਡਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਤੇ ਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਸਮਾਜ ਸਿਰਜਿਆ। ਇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਮਹਾਤਮਾ ਬੁੱਧ, ਸੰਤ ਨਾਮਦੇਵ, ਸੰਤ ਕਬੀਰ, ਸੰਤ ਰਵੀਦਾਸ ਜੀ ਤੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਗੁਰੂ ਪਰੰਪਰਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਅਜੋਕੇ ਸਾਧ ਸੰਤ ਗੈਂਗਸਟਰਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਚਰ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤੇ ਹਨ। ਕਾਲੀ ਕਮਾਈ ਸਦਕਾ ਉਹ ਐਸ਼ਪ੍ਰਸਤੀ ਦਾ ਜੀਵਨ ਹੰਢਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਾਪੂ ਆਸਾਰਾਮ ਦਾ ਨਾਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਧਾਂ-ਸੰਤਾਂ ਵਿਚ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨਾਲ ਡੂੰਘਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਨੇਤਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿਚ ਮੱਥਾ ਟੇਕਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਨਾਲ ਆਸਾਰਾਮ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੱਚ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਭਾਜਪਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਵੱਡੇ ਨੇਤਾ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭਗਤ ਰਹੇ ਹਨ।

- After over 200 years of Anglo-Sikh relations and the role of the Sikhs in the World Wars, UK Civil Servants should know that Darbar Sahib is not the Golden Mosque!

ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਇਹ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਸਿੱਖਾਂ ਲਈ ਪੱਗ ਬੰਨ੍ਹਣੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ? ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਇਹ ਗੱਲ ਦਿੱਲੀ ਆਧਾਰਿਤ ਸਾਇਕਲਿਸਟ ਜਗਦੀਪ ਸਿੰਘ ਪੁਰੀ ਦੀ ਪਟੀਸ਼ਨ 'ਤੇ ਪੁੱਛੀ ਹੈ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਜਗਦੀਪ ਸਿੰਘ ਪੁਰੀ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਸਾਈਕਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਉਸ ਨਿਯਮ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਵਿਚ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿਤੀ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਵਲੋਂ ਕਰਵਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ 'ਸਾਈਕਲ ਦੌੜ ਮੁਕਾਬਲੇ' ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੈਲਮੇਟ ਪਾਉਣਾ ਪਵੇਗਾ। 50 ਸਾਲ ਦੇ ਜਗਦੀਪ ਪੁਰੀ ਨੇ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਇਸ ਨਿਯਮ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਵਿਚ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਸਾਈਕਲ ਚਲਾਉਣ ਵੇਲੇ ਹੈਲਮੇਟ ਨਹੀਂ ਪਾ ਸਕਦੇ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧਰਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 'ਪੱਗ ਉਤਾਰਨ' ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ। ਜਸਟਿਸ ਐਸ.ਏ. ਗੌੜਵੇ ਅਤੇ ਐਲ.ਐਨ. ਰਾਉ ਦੇ ਬੈਂਚ ਨੇ ਹੈਰਾਨੀ ਜਤਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਸਵਾਲ ਪੁਛਿਆ ਕਿ ਕੀ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿਚ 'ਪੱਗ ਬੰਨ੍ਹਣਾ' ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਜਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਸਿਰ ਢਕ ਕੇ ਵੀ ਕੰਮ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

It was on 12 November 2015 that PM Modi last visited the UK. While large demonstrations by UK Sikhs and other Indian minorities were taking place, the Prime Minister had an audience with some Sikhs at which they were given a few minutes to raise some Sikh issues. The National Security Adviser of the Indian Prime Minister was entrusted to look at the Sikh concerns.

ਇਹ ਮੱਸਲਾ ਹਿੰਦੂ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀਆਂ ਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਦਹਿਸ਼ਤ ਫੈਲਾਈ ਹੋਈ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਰ ਐਸ ਐਸ ਦਾ ਥਾਪੜਾ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਇਸ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਚੁੱਪ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦਹਿਸ਼ਤ ਨੂੰ ਹੋਰ ਹਵਾ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਬਲਾਤਾਕਰ ਕਾਂਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿਚ ਭਾਜਪਾ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦਾ ਭੁਗਤਣਾ ਤੇ ਭਾਜਪਾ ਹਾਈਕਮਾਂਡ ਵੱਲੋਂ ਥਾਪੜਾ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਭਗਵੇਂਵਾਦੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਤਿਰੰਗੇ ਝੰਡੇ ਲੈ ਕੇ ਜਲੂਸ ਕੱਢਣਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਹਿਸ਼ਤ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਅੱਗੇ ਜੰਮੂ ਬਾਰ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿਚ ਆ ਗਈ, ਜੋ ਕਿ ਸ਼ਰਮਨਾਕ ਗੱਲ ਹੈ।

Today, as the Sikhs are making headlines on many fronts, we reflect on the revelation of the Khalsa as Akal Purakh ki Fauj (Army of the Timeless Being) on the Vaisakhi Day of 1699. With a revolutionary ideology, egalitarian institution and a distinct identity, the Khalsa was ready to face the challenges of the times to come.

ਸੁਆਲ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਤੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਫਿਲਮ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕਰਕੇ ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਵਿਰੋਧੀ ਰੋਲ ਕਿਉਂ ਨਿਭਾਇਆ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੰਥਕ ਹਿੱਤਾਂ ਦਾ ਮਜ਼ਾਕ ਕਿਉਂ ਉਡਾਇਆ ? ਇਸ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਫ਼ਿਲਮ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਾ ਨਿਰਮਾਤਾ ਘੱਟ ਤੇ ਸਾਡੀਆਂ ਪੰਥਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਹਨ। ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਨੂੰ ਬੁੱਤ ਪੂਜਾ, ਫੋਟੋ ਪੂਜਾ ਦੀ ਟੋਟਲੀ ਮਨਾਹੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਤੇ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਚ ਸਭ ਫੋਟੋਆਂ, ਤਸਵੀਰਾਂ ਜੋ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੀਆਂ ਨਕਲੀ ਬਣੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਖਤਮ ਕਰ ਦੇਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਅੱਗੇ ਤੋਂ ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਨੌਬਤ ਨਾ ਆਵੇ।

Khalsa Vaisakhi 1699 was the high point of Sikh miri-piri (temporal-spiritual) tradition from Guru Nanak Sahib to Guru Gobind Singh (1469 to 1699). That was the Guru tuition period during which Gurbani was composed, instituted as Adi Granth (later Sri Guru Granth Sahib), interpreted and lived by the Nanak-Jote Gurus from Guru Nanak Sahib to Guru Gobind Singh. The great Sikhi institutions were set up during this period.

ਅਖ਼ਬਾਰ ਤੇ ਚੈਨਲ ਲੀਡ ਹੈਡਿੰਗ ਤੇ ਬ੍ਰੇਕਿੰਗ ਨਿਊਜ਼ ਵਿਚ ਕਿਉਂ ਚਲਾ ਰਹੇ ਨੇ ਦਲਿਤ ਅੰਦੋਲਨ ਹਿੰਸਕ ਹੋਇਆ। ਜੇਕਰ ਮਾਰੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦਲਿਤ ਤੇ ਪੀੜਤ ਸਮਾਜ ਵਿਚੋਂ ਹਨ ਤਾਂ ਫਿਰ ਦਲਿਤ ਹਿੰਸਕ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਗਿਆ? ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੱਡੀ ਪਾਰਟੀ ਜਾਂ ਵੱਡੇ ਨੇਤਾ ਦੇ ਸੱਦੇ ਦੇ ਬਗੈਰ ਬੀਤੇ ਸੋਮਵਾਰ ਦੇ ਰੋਸ ਦਾ ਏਨਾ ਵੱਡਾ ਅਸਰ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਦਲਿਤ ਆਦਿਵਾਸੀ ਸਮਾਜ ਦੇ ਸਮਰੱਥਨ ਵਿਚ ਉਤਰੇ ਸੰਪੂਰਨ ਸ਼ੂਦਰ ਸਮਾਜ ਦੀ ਏਕਤਾ ਦਾ ਇਹ ਚਮਤਕਾਰੀ ਨਤੀਜਾ ਹੈ। ਬਹੁਜਨ ਸਮਾਜ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿਚੋਂ ਉਭਰਦੀ ਇਸ ਮਹਾਨ ਏਕਤਾ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕਰਨੀ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਬੰਦ ਦੌਰਾਨ ਹਿੰਸਾ ਹੋਈ। ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਲੋਕ ਅਨੇਕਾਂ ਰਾਜਨੀਤਕ ਨੇਤਾ, ਮੀਡੀਆ ਤੇ ਕਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਨਿਰਪੱਖ ਸਮਝਣ ਵਾਲੇ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ ਵੀ ਬੰਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਹੋਈ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਲਈ ਦਲਿਤ ਰੋਸ ਦਿਵਸ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਸ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਸੱਚ ਕੀ ਹੈ? ਇਹ ਗੱਲ ਸਮਝਣ ਵਾਲੀ ਹੈ ਕਿ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਹਿੰਸਾ ਸਿਰਫ਼ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਲੋਕ ਕਰਾਉਂਦੇ ਹਨ ਤੇ ਇਹ ਹਿੰਸਾ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਜੁੜੇ ਵਰਗ ਵਲੋਂ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦਿੱਲੀ ਸਿੱਖ ਕਤਲੇਆਮ, ਗੁਜਰਾਤ ਕਤਲੇਆਮ, ਬਾਬਰੀ ਮਸਜਿਦ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਬਾਅਦ ਹੋਏ ਦੰਗੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਵੱਡਾ ਸਬੂਤ ਹਨ। ਦੰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਨਹੀਂ, ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

Initiatives to promote distinct Sikh identity through political activism in the West should be celebrated. (Part 1 – Introduction) Right to own identity is recognised by the United Nations as an inalienable human right. It is with that background of challenges to Sikh identity and the opportunities to promote it through socio-political activism that we celebrate Khalsa Vaisakhi 2018. This is also the season for reviewing the state of the Panth in the next few column-articles this month.

Once again, the Sikhs in France have sought the support of the global Sikh community to raise the turban issue with the French government, this time in the context of the Indian visit of President Macron for 4 days from 9 March 2018. They are apprehensive that the Government regulation of 2006 forcing Sikhs to take off their turbans for identity-card photos is erasing the Sikh identity in the French society.

ਇਹ ਨਿਰਨਾ ਬੇਇਨਸਾਫੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਾਕਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਨਹੀਂ ਹਨ । ਭਾਈ ਜਗਤਾਰ ਸਿੰਘ ਤਾਰਾ ਨੂੰ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਫਾਂਸੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕੀ ਇਹ ਚਾਣਕੀਆ ਨੀਤੀ ਹੈ? ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਭਗਵੇਂ ਅੱਤਵਾਦੀ ਰਿਹਾਅ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ? ਭਗਵੇਂ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ, ਸਬੂਤ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਜੁਟਾ ਪਾਉਂਦੀਆਂ? ਇਹ ਤਾਂ ਹੁਣ ਸੋਚਣ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਤੇ ਜਮਹੂਰੀਅਤ ਕਿਤੇ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੀ। ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਦੇ ਅਲੱਗ ਕਾਨੂੰਨ ਹਨ ਤੇ ਬਹੁ ਗਿਣਤੀ ਲਈ ਅਲੱਗ। ਕਿਤੇ ਬੇਇਨਸਾਫੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇਸ ਤੋਂ ਭੈਅ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦੇ ਕਿ ਭਾਈ ਤਾਰਾ ਨੂੰ ਜੇ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਉਹ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ,ਊਧਮ ਸਿੰਘ ਵਾਂਗ ਪਸਿੱਧੀ ਪਾਪਤ ਕਰ ਜਾਵੇਗਾ।

ਇਹ ਨਿਰਨਾ ਬੇਇਨਸਾਫੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਾਕਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਨਹੀਂ ਹਨ । ਭਾਈ ਜਗਤਾਰ ਸਿੰਘ ਤਾਰਾ ਨੂੰ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਫਾਂਸੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕੀ ਇਹ ਚਾਣਕੀਆ ਨੀਤੀ ਹੈ? ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਭਗਵੇਂ ਅੱਤਵਾਦੀ ਰਿਹਾਅ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ? ਭਗਵੇਂ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ, ਸਬੂਤ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਜੁਟਾ ਪਾਉਂਦੀਆਂ? ਇਹ ਤਾਂ ਹੁਣ ਸੋਚਣ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਤੇ ਜਮਹੂਰੀਅਤ ਕਿਤੇ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੀ। ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਦੇ ਅਲੱਗ ਕਾਨੂੰਨ ਹਨ ਤੇ ਬਹੁ ਗਿਣਤੀ ਲਈ ਅਲੱਗ। ਕਿਤੇ ਬੇਇਨਸਾਫੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇਸ ਤੋਂ ਭੈਅ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦੇ ਕਿ ਭਾਈ ਤਾਰਾ ਨੂੰ ਜੇ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਉਹ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ,ਊਧਮ ਸਿੰਘ ਵਾਂਗ ਪਸਿੱਧੀ ਪਾਪਤ ਕਰ ਜਾਵੇਗਾ।

The 25th meeting of Commonwealth Heads of Government, will be held in London in the week starting 16 April. There are 52 member states in the Commonwealth with trade between them worth US $800 billion and increasing. One of the objectives of this meeting is boosting intra-Commonwealth trade and investment. With Brexit on the horizon, trade will be uppermost in the collective mind of the UK establishment. India, as one of the most important Commonwealth trading countries will quite understandably receive special attention.

ਭਾਰਤ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ਾਲ ਜਨਸੰਖਿਆ ਵਾਲਾ ਦੇਸ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਤੀ ਦੇ ਰਾਹ ਵਲ ਲਿਜਾਣਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਨੌਜਵਾਨ ਅਬਾਦੀ ਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਇੰਜਣ ਬਣਾਉਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਦੇਸ ਦੀ ਗੱਡੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਸੌਂਪਣੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਪਰ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਿਹਾ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ, ਸਮਾਜ ਦੀ ਅਗਵਾਈ, ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਹੈ, ਜੋ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਫਿਰਕੂ ਲੀਹਾਂ 'ਤੇ ਚਲਾ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਦੰਗਿਆਂ ਤੇ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੀਆਂ ਰਾਜਨੀਤਕ ਕੁਰਸੀਆਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਨੌਜਵਾਨ ਵਰਗ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦੀ ਅੱਗ ਸੇਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਉਹ ਨਿਰਾਸ਼ ਤੇ ਢਹਿੰਦੀ ਕਲਾ ਵਿਚ ਹੈ ਤੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਮਾਜ ਦੀ ਵਿਗੜਦੀ ਰੂਪ-ਰੇਖਾ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ ਨਾ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਇਹੀ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਹੈ, ਜੋ ਜਾਤ, ਧਰਮ ਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਚੋਣ ਜਿੱਤਣ ਦਾ ਮੰਤਰ ਮੰਨ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਡਿੱਗਦਾ ਪੱਧਰ, ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰਾਂ ਦੀ ਵੱਧਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੇ ਸਾਮਾਜਿਕ ਅਸੰਤੁਲਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਆਦਿ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋਣ ਦਾ ਕੋਈ ਇਲਾਜ ਸਾਡੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਕੋਲ ਨਹੀਂ ਦਿਸਦਾ। ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਿਆਸਤ 'ਤੇ ਭਾਈ ਭਤੀਜਾਵਾਦ ਤੇ ਵੰਸ਼ ਪਰੰਪਰਾ ਵਾਲੀ ਸਿਆਸਤ ਹਾਵੀ ਹੈ। ਕੋਈ ਵੀ ਰਾਜਸੀ ਧਿਰ ........

In recent months, news headlines continue to draw international attention to mistreatment of minorities in India. An analysis of 198 countries by the Pew Reasearch Centre last year showed that India was the fourth worst country in the world for religious violence. In case of the Sikhs, a journalist noted that the bogey of Khalistan pushed by the Indian government and some parts of the Indian media kills all the genuine causes, grievances and demands of the community: a cry for justice on the massacre of 1984 and a fair deal for Punjab, for example. Instead of celebrating Sikh identity success in many fields in the diaspora, especially in national politics in Canada and the UK, it is being made part of the problem in India. Recent India visit by Canadian Prime Minister Justin Trudeau, amply illustrates how identity Sikhs in his cabinet have been linked with the issue of the demand for Khalistan.

ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਖਾਲਸਾ ਜੀ ਦੇ ਬੋਲਬਾਲੇ ਨੂੰ ਬੀਤੇ ਦਿਨ ਕਨੇਡਾ ਦੀ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਵਿਚ ਵਿਖਾ ਕੇ ਪੰਥ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੂੰ ਚਿੱਤ ਕੀਤਾ। ਕਨੇਡਾ ਦੀ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਟੋਰੀ ਪਾਰਟੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਭਗਵੇਂ ਰੰਗ ਵਾਲੀ ਸਿੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਸੋਚ ਵਾਲੀ ਆਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਹੜੇ ਨਸਲਵਾਦੀ ਲੋਕ ਵੀ ਹਨ, ਉਹ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਬੋਲਬਾਲੇ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਉਸ ਟੋਰੀ ਪਾਰਟੀ ਵੱਲੋਂ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਹਮਦਰਦੀ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਟਰੂਡੋ ਦੀ ਫ਼ੂਕ ਕੱਢਣ ਲਈ ''ਖ਼ਾਲਿਸਤਾਨ'' ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿਚ ਇੱਕ ਮਤਾ ਕਨੇਡਾ ਦੀ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਵਿਚ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਸਰਗਰਮੀ ਵਿੱਢ ਦਿੱਤੀ। ਪ੍ਰੰਤੂ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀਆਂ ਸਮੁੱਚੀਆਂ ਸਿੱਖ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟੋਰੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮਤੇ ਵਿਰੁੱਧ ਤੱਕੜੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਢ ਦਿੱਤੀ। ਉਨਾਂ ਨੇ ਟੋਰੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਵੱਡੇ ਆਗੂਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰਕੇ, ਸਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਕਨੇਡਾ ਦੇ ਸਿੱਖ ਇਸ ਮਤੇ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਜੇ ਟੋਰੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਜ਼ਿਦ ਕਰਕੇ, ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸਦਾ ਰਾਜਨੀਤਕ ਖ਼ਮਿਆਜ਼ਾ ਭੁਗਤਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਦੀ ਇਸ ਏਕਤਾ ਤੋਂ ਘਬਰਾਈ ਟੋਰੀ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਜਲਦ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋ ਗਿਆ ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਵਿਰੋਧੀ ਮਤਾ ਲਿਆਉਣ ਤੋਂ ਕਿਨਾਰਾ ਕਰ ਲਿਆ।

ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਸਿੱਖ ਇਸ ਸਮੇਂ ਪੂਰੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਰਾਜਨੀਤਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਦਾ ਬੋਲਬਾਲਾ ਦਿਖਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਕੋਈ ਵੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਪਾਰਟੀ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਨੂੰ ਮਨਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ। ਭਾਰਤ ਨਾਲੋਂ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਵਧ ਸਤਿਕਾਰ ਹੈ ਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਰਾਜਨੀਤਕ ਹੋਂਦ ਹੈ। ਟਰੂਡੋ ਦਾ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਜਾਣਾ, ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹੈ ਕਿ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਸਿੱਖ ਰਾਜਨੀਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹਨ। ਕੌਮਾਂ ਉਹੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਰਾਜਨੀਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਣ। ਧਰਮ ਤਾਂ ਹੀ ਕਾਇਮ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੇ ਕੌਮਾਂ ਰਾਜਨੀਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਣ। ਸੇਵਾ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨ ਜਿੱਤਣ ਵਿਚ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕੀ ਨਜ਼ਰ ਨਾਲ ਦੇਖੇ ਜਾਂ ਅੱਤਵਾਦੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਐਲਾਨੇ, ਪਰ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਲੋਕ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਤਿਕਾਰ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨਾਲ ਦੇਖਦੇ ਹਨ।

The relentless march towards Hindutva by the Bharatiya Janata Party (BJP) is matched by renewed calls for Khalistan. The issues are complex. Perhaps it would be best to understand the nature and objectives of Hindutva and the Sikh response which is gathering momentum. These issues have been highlighted in connection with the recent India trip by Canadian PM Justin Trudeau.

ਇਹ ਗੱਲ ਮੰਨਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਸਿੱਖ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਪਰ ਸਿੱਖਾਂ ਕੋਲ ਸਾਂਝਾ ਲੀਡਰ ਨਹੀਂ ਜੋ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਹਰਕਤਾਂ ਦਾ ਦਲੀਲ ਨਾਲ ਉਤਰ ਦੇ ਸਕੇ। ਸਿੱਖ ਉਲਝੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ, ਰਹਿਤ ਮਰਿਯਾਦਾ ਦੇ ਝਗੜਿਆਂ ਵਿਚ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗਿਆਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਸਾਹਿਤ ਸਭ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰ ਅੰਦਰੂਨੀ ਹਮਲੇ ਜਾਰੀ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵੱਖਰੀ ਸਾਨ ਤੇ ਵੱਖਰੀ ਹੋਂਦ ਨਾ ਰਹੀ ਤਾਂ ਉਹ ਕਿਸ ਪਾਸੇ ਜਾਣਗੇ? ਜੇਕਰ ਅੱਜ ਸਿੱਖ ਨਵੰਬਰ 84, ਜੂਨ 84 ਦੇ ਘੱਲੂਘਾਰਿਆਂ ਬਾਰੇ ਮੁੱਦੇ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਹਜ਼ਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਤੇ ਉਹ ਸਿੱਖਾਂ ਉੱਪਰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹੋਣ ਦਾ ਠੱਪਾ ਲਗਾ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਅਤੇ ਸਿਖਾਂ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਥਾਨ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਇਸ ਸਮੇਂ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਦੀ ਲਹਿਰ ਵੱਡੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਚਲ ਰਹੀ ਹੈ ਤੇ ਸਿੱਖ ਵੀ ਉੱਥੇ ਵਿਕਾਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੜ੍ਹੇ ਲਿਖੇ ਸਿੱਖ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਕੈਨੇਡਾ ਵਲ ਪ੍ਰਵਾਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਚਿਰਾਂ ਬਾਅਦ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਅਬਾਦੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਆਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਟਰੂਡੋ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਚਾਰ ਸਿੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਏ ਜਾਣਾ ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਲਈ ਅਹਿਮ ਗੱਲ ਹੈ ਤੇ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮੂੰਹ 'ਤੇ ਕਰਾਰੀ ਚਪੇੜ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਨੇ ਇਕ ਵੀ ਸਿੱਖ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵਿਚ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਨਹੀਂ ਬਣਾਇਆ। ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਉਲਾਂਭਾ ਜਸਟਿਸ ਟਰੂਡੋ ਨੇ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਦੇਖੋ ਕਿ ਮੈਂ ਚਾਰ ਸਿੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਏ ਹਨ ਤੇ ਮੋਦੀ ਸਾਹਿਬ ਤੁਹਾਡੀ ਕੈਬਨਿਟ ਵਿਚ ਇਕ ਵੀ ਸਿੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਟਰੂਡੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨੇਤਾ ਹੋਵੇ ਤੇ ਸਹਿਜਧਾਰੀ ਸਿੱਖ ਹੋਵੇ। ਅਸਲ ਵਿਚ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਲੋਕ ਜਾਂ ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀ ਇਮਾਨਦਾਰ ਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਹਨ। ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਧਾਰਨਾ ਜਾਂ ਸੁਭਾਅ ਭਾਰਤ ਦੇ ਫਾਸ਼ੀਵਾਦੀ , ਕੱਟੜਵਾਦੀ, ਨਸਲਵਾਦੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ।

One observer noted that the Sikh homeland demand is legal, constitutional and considered a right to self determination in the West while it is regarded as illegal and unconstitutional in India. In the UK, the Scottish National Party is in government in Scotland yet, it lost the referendum to break-away from the United Kingdom. A democratic demand for self-rule should be allowed and tested in a democratic way through the ballot-box. Otherwise, if suppressed by state, it will result in violence. India needs to rethink its response to such demands and have the democratic courage to leave it to the people to decide.

ਆਰ ਐਸ ਐਸ ਦੇ ਮੁਖੀ ਮੋਹਨ ਭਾਗਵਤ ਨੇ ਜੋ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਉਸ ਬਾਰੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਚੁੱਪ ਧਾਰੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਆਰ ਐਸ ਐਸ ਇਸ ਬਿਆਨ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ ਦੇਖਦੀ ਹੈ। ਭਾਗਵਤ ਦੇ ਬਿਆਨ ਦੀ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਤੇ ਮਨਸ਼ਾ ਬਾਰੇ ਸਪਸ਼ਟੀਕਰਨ ਜਾਰੀ ਕਰਦਿਆਂ ਆਰ ਐਸ ਐਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸੰਘ ਮੁਖੀ ਨੇ ਫ਼ੌਜ ਤੇ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਛੁਟਿਆਇਆ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਨਸ਼ਾ ਸੰਘ ਅੰਦਰਲੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਉਣਾ ਸੀ। ਸਪਸ਼ਟੀਕਰਨ ਅਨੁਸਾਰ ਸ੍ਰੀ ਭਾਗਵਤ ਨੇ ਕਿਤੇ ਵੀ ''ਸਵੈਮਸੇਵਕਾਂ ਤੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਾਂ ਸਵੈਮਸੇਵਕਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਤੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਪ੍ਰਤੀ ਬਾਕੀ ਸਮਾਜ ਦੇ ਰੁਖ਼ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ।'' ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਪਹਿਲੇ ਬਿਆਨ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹਨ। ਭਾਜਪਾ ਵੀ ਮੋਹਨ ਭਾਗਵਤ ਦੀ ਪਿੱਠ ਠੋਕ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੋਹਨ ਭਾਗਵਤ ਨੂੰ ਇਹ ਸੁਆਲ ਪੁਛਣਾ ਬਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਉਸ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਏਨੀ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਨਾਗਪੁਰ ਵਿਚੋਂ ਆਪਣਾ ਹੈਡਕੁਆਰਟਰ ਬਦਲ ਕੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਬਾਰਡਰ 'ਤੇ ਲੈ ਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਪੁਛਣਾ ਇਹ ਵੀ ਬਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਆਰ ਐਸ ਐਸ ਦੀ ਫੌਜ, ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਹੈ ਤਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਕਾਲ ਸਮੇਂ ਇਹ ਕਿੱਥੇ ਸੀ?

Jagdish Tytler case continues to be symbolic of the shambolic failure of the Indian legal system and law enforcements agencies. Now a three-member Special Investigation Team (SIT) headed by the former Delhi High Court judge, Justice S.N. Dhingra, has been asked by the Supreme Court to further investigate 186 cases in connection with the 1984 genocide of Sikhs. Delhi Sikh Gurdwara Management Committee (DSGMC) has handed over fresh evidence against the Congress leader Jagdish Tytler. The evidence also shows involvement of Kamal Nath, H.K.L. Bhagat and Sajjan Kumar. Admittedly, the alleged evidence has not been tested before a law court as yet.

ਭਾਰਤੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਖਾਪ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਦੀ ਮਨਮਰਜ਼ੀ ਸੰਬੰਧੀ ਸਖ਼ਤੀ ਤਾੜਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਦੋ ਬਾਲਗਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਖਾਪ ਪੰਚਾਇਤ ਦੇ 'ਫ਼ੈਸਲੇ' ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਦਾਇਰ ਜਨਹਿਤ ਪਟੀਸ਼ਨ 'ਤੇ ਸੁਣਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਖਾਪ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿਚ ਤਾੜਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਮਾਜ ਦੇ ਠੇਕੇਦਾਰ ਨਾ ਬਣਨ ਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਚ ਅੜਿੱਕਾ ਬਣ ਕੇ ਅਪਰਾਧੀ ਨਾ ਬਣਨ। ਪ੍ਰਮੁਖ ਜੱਜ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਬੈਂਚ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਦੋ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਵਿਚ ਕੋਈ ਵੀ ਤੀਜਾ ਪੱਖ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੁਕਾਵਟ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕਦਾ, ਨਾ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ, ਨਾ ਸਮਾਜ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਪੰਚਾਇਤ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਵਿਚ ਕਿਤੇ ਕੁਝ ਗ਼ਲਤ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰਨਾ ਕਾਨੂੰਨ ਤੇ ਅਦਾਲਤ ਦਾ ਕੰਮ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦਾ। ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਖਾਪ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਦੇ ਫੁਰਮਾਨਾਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਵਿਆਹੁਤਾ ਜੋੜਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਪੁਲੀਸ ਨੂੰ ਹੁਕਮ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਖਾਪ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਦੇ ਕਈ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਬੇਤੁਕੇ, ਸਗੋਂ ਜ਼ਾਲਮਾਨਾ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਜਦੋਂ ਦੇਸ ਵਿਚ ਡਿਜੀਟਲ ਮੁਹਿੰਮ ਜ਼ੋਰਾਂ 'ਤੇ ਸੀ, ਉਦੋਂ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਬਾੜਮੇਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ ਇਕ ਖਾਪ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੋਬਾਈਲ ਵਰਤਣ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਦਾ ਫੁਰਮਾਨ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਖਾਪ ਨੇ ਲੜਕੀਆਂ ਦੇ ਜੀਨਸ ਪਹਿਨਣ 'ਤੇ ਵੀ ਰੋਕ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ।

Now, when there are about 85 so called Sharia courts in the UK, the Home Office says: Sharia law has no jurisdiction in the UK and we would not facilitate or endorse regulation, which could present councils as an alternative to UK laws. The government response comes after academics and lawyers successfully persuaded ministers to set up a panel in 2016, chaired by Professor Mona Siddiqui, to look into the application of Sharia law in England and Wales. While recognising Sharia courts, the government believes that banning them would drive them underground!

ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਗੈਂਗਸਟਰ ਵਿੱਕੀ ਗੌਂਡਰ, ਪ੍ਰੇਮਾ ਲਾਹੌਰੀਆ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਥੀ ਨੂੰ 'ਮੁਕਾਬਲੇ' ਵਿੱਚ ਮਾਰ ਮੁਕਾਇਆ ਜਿਸ ਨੂੰ ਗੈਂਗਸਟਰਾਂ ਦੇ ਮਾਂ ਬਾਪ ਤੇ ਆਮ ਲੋਕ ਝੂਠਾ ਪੁਲੀਸ ਮੁਕਾਬਲਾ ਦਸ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲੀਸ ਤੇ ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਵੱਡੀ ਕਾਮਯਾਬੀ ਦੱਸ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਭੁੱਲਰ ਉਰਫ਼ ਵਿੱਕੀ ਗੌਂਡਰ ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲੀਸ ਲਈ ਵੱਡਾ ਚੈਲਿੰਜ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਸਿਆਸੀ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਥਾਪੜਾ ਵੀ ਹਾਸਲ ਸੀ। ਵਿੱਕੀ ਗੌਂਡਰ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸਖ਼ਤੀ ਦਾ ਅਸਲ ਦੌਰ ਅਕਾਲੀ-ਭਾਜਪਾ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਜਾਣ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਸਰਕਾਰ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਹ ਆਖ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਗੈਂਗਸਟਰਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਕੇ ਸਾਹ ਲੈਣਗੇ। ਪਿਛਲੇ 10 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਅੱਠ ਗੈਂਗਸਟਰਾਂ ਦਾ ਪੁਲੀਸ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿਚ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਅਤੇ 26 ਹੋਰ ਦਾ ਪੁਲੀਸ ਵੱਲੋਂ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਨਾ, ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹੈ ਕਿ ਕੈਪਟਨ ਗੈਂਗਸਟਰਾਂ ਦਾ ਸਫਾਇਆ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ ਹਨ। ਪਰ ਝੂਠੇ ਪੁਲੀਸ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਕਰਨਾ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਤੇ ਗਲਤ ਕਾਰਵਾਈ ਹੈ।

Canadian Prime Minister, Justin Trudeau will be visiting Darbar Sahib in February. The headline of an Indian paper refers to the influential diaspora meaning influential Sikh diaspora in this context. Mindful of their Sikh constituents, Prime Ministers of diaspora countries have visited Darbar Sahib in recent year. Punjabi is now an official language in Canada.

ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਮੂਹ ਆਕਸਫੇਮ ਨੇ ਦਾਵੋਸ (ਸਵਿੱਟਜ਼ਰਲੈਂਡ) ਵਿਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਵਿਸ਼ਵ ਆਰਥਿਕ ਮੰਚ ਦੇ ਸੰਮੇਲਨ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ ਜੋ ਮੁਕੰਮਲ ਵਿਕਾਸ ਸੂਚਕ ਅੰਕ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ, ਉਸ ਵਿਚ ਚੀਨ, ਬਰਾਜੀਲ ਤੇ ਰੂਸ ਤਾਂ ਸਾਥੋਂ ਅੱਗੇ ਹਨ ਹੀ, ਅਸੀਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੇ ਬੰਗਲਾ ਦੇਸ ਜਿਹੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਪਿੱਛੇ ਹਾਂ। ਮੁਕੰਮਲ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 47ਵੇਂ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਹੈ। ਚੀਨ 26ਵੇਂ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਹੈ। ਭਾਰਤ 62ਵੇਂ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਹੈ। ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਇਹ ਪੈਮਾਨਾ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰਹਿਣ-ਸਹਿਣ, ਸਿਹਤ, ਸਿੱਖਿਆ, ਵਾਤਾਵਰਨ ਹਾਲਤ, ਆਮਦ ਜਿਹੇ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਕੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ, ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕਲਿਆਣ ਦੀ ਕਸੌਟੀ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ 61 ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸਾਂ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹੈ। ਫਿਰ ਇਹ ਸਵਾਲ ਉੱਠਣਾ ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਮਹਾਸ਼ਕਤੀ ਕਿਵੇਂ ਬਣੇਗਾ? ਜੋ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਦਾਅਵੇ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਕਿੰਨੇ ਝੂਠੇ ਹਨ। ਪੀਲੀ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਜੋ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਵੱਡੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਤੇ ਜੋ ਮੋਦੀ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿਚ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਅ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਹ ਲੋਕ ਹਿੱਤਾਂ ਨੂੰ ਅੱਖੋਂ ਪਰੋਖੇ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਤੇ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਗੁੰਮਰਾਹ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਮੋਦੀ ਵਿਕਾਸ ਪੁਰਸ਼ ਹਨ।

The headline of this week’s column is the same as a Times of India news report of a public rally of 50,000 addressed by Rashtrya Swayamsewak Sangh (RSS) chief Mohan Madhukar Bhagwat on Sunday 21 January 2018 at Guwahati. He said, Pakistan is a separate country because it did not want to accept Hindutva. Why is Bangladesh a separate country even though its people speak Bangla? It is because the country does not want to associate with Hindutva. It is Hindutva which has united India. Hindutva accepts diversity, not divisions. That is why India is a Hindu rashtra.

ਜੇਕਰ ਜਸਟਿਸ ਲੋਆ ਦੀ ਰਹੱਸਮਈ ਮੌਤ ਦੇ ਕੇਸ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਸਾਫ਼ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੌਤ ਨਹੀਂ, ਕਤਲ ਹੈ। ਜਸਟਿਸ ਲੋਆ ਨੂੰ ਇਸ ਲਈ ਮਰਨਾ ਪਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਬਦਲਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੁਹਰਾਬੋਦੀਨ ਫਰਜ਼ੀ ਪੁਲੀਸ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸੀਬੀਆਈ ਜੱਜ ਨੂੰ, ਜੋ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਦੀ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹਾਜ਼ਰੀ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਅਜਿਹੇ ਵਿਚ ਲੋਆ ਨੂੰ ਵੀ ਬਦਲਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਬੇਵਜ੍ਹਾ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦਾ ਧਿਆਨ ਇਸ ਨਿਆਂਇਕ ਮਾਮਲੇ ਵਲ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਣਾ ਹੁੰਦਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹੁਣ ਜੱਜ ਲੋਆ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਇਸ ਕਾਂਡ ਦਾ ਵਿਵਾਦਗ੍ਰਸਿਤ ਹਿੱਸਾ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਮੰਚ 'ਤੇ ਖੇਡਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਅਪਰਾਧ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਗੁਨਾਹ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਆਪਣੇ ਸਬੂਤ ਵੀ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦਾ, ਪਰ ਉਸ 'ਤੇ ਪਰਦਾ ਪਾਉਣ 'ਤੇ ਯਤਨ ਵਿਚ ਨੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਲੋਆ ਦੇ ਬੇਟੇ ਅਨੂਜ ਦਾ 'ਜਸਟਿਸ ਲੋਆ ਦੀ ਮੌਤ 'ਤੇ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਤੇ ਉਹ ਜਾਂਚ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ' ਵਾਲੇ ਬਿਆਨਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਠੰਡਾ ਨਹੀਂ ਪਿਆ, ਸਗੋਂ ਹੋਰ ਗਰਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ

All countries have ambassadorial or diplomatic missions in other countries to improve relations. Officials in these missions look after, for example, trade interests and the welfare of own citizens. Much good work has been done by some mature Indian diplomats in the past in developing relations, furthering Indian trade interests and in looking after the welfare of people of Indian origin settled abroad.

ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਅਮਰੀਕਾ, ਕੈਨੇਡਾ, ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਪ੍ਰਦੇਸੀ ਖਾਲਸਾ ਜੀ ਨੇ ਗੁਰੂ ਲਿਵ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਬਾਰੇ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਵਿਚ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਣਗੇ, ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਹ ਗੁਰੂ ਘਰ ਦੀਆਂ ਸਟੇਜਾਂ ਤੋਂ ਸੰਗਤਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰ ਸਕਣਗੇ। ਪ੍ਰਦੇਸੀ ਖਾਲਸਾ ਜੀ ਨੇ ਗੁਰੂ ਲਿਵ ਵਿਚ ਰਹਿ ਕੇ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਤੇ ਕਿਸੇ ਉੱਪਰ ਰੋਕ ਨਹੀਂ ਲਗਾਈ ਕਿ ਉਹ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਮੱਥਾ ਨਾ ਟੇਕ ਸਕਣ। ਇਸ ਜਮਹੂਰੀ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸੁਆਗਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤੇ ਆਪਣੇ ਅੰਤਰ ਝਾਤ ਮਾਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨਿਰਾਸ਼ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਰਬੱਤ ਦਾ ਭਲਾ ਮੰਗਦਾ ਹੈ ਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਚ ਦੀਨ ਦੁਖੀ ਕਿਤੇ ਬੈਠਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਸਿੱਖ ਉਸ ਦੀ ਮਦਦ ਦੇ ਲਈ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਂ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਹੈ। ਸਿੱਖ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦਾ ਰੱਖਿਅਕ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਗੁਲਾਮ ਨਹੀਂ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਗੁਲਾਮੀ ਭਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਸਿੱਖ ਸਿੱਧਾ ਖਾਲਸਾ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੈ। ਜੋ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਸਰਕਾਰ, ਸ਼ਾਸ਼ਕ ਦੀ ਗੁਲਾਮੀ ਕਬੂਲ ਨਹੀਂ।

Australia is the 26th country to legalise so called same-sex marriage Sikhi permits marriage between man and woman only and forbids sexual relationship outside marriage. Recently, organisers of a one week 2018 Summer Camp by Sikh Youth Australia expected questions about same-sex marriage. Such a topic leads on to Sikhi view about gay, lesbian, bi-sexual, transgender and such other unsavoury trends. Regardless of sexual orientation, the stress on sex is an unhealthy and disturbing trend. This is the reality which we need to wake up to. Australia is the latest of 26 countries to approve same-sex marriage.

ਮਸ਼ਹੂਰ ਸ਼ਾਇਰ ਗੌਹਰ ਰਜਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ, 'ਇਹ ਸਾਲ ਵੀ ਯਾਰੋ ਬੀਤ ਗਿਆ/ਕੁਝ ਖ਼ੂਨ ਵਹਾ ਕੁਝ ਘਰ ਉਜੜੇ, ਕੁਝ ਕੱਟੜੇ ਜਲ ਕਰ ਖ਼ਾਕ ਹੁਏ'। ਇਹ ਲਾਈਨਾਂ ਕਿਸੇ ਸਾਲ ਦਾ ਲੇਖਾ-ਜੋਖਾ ਨਹੀਂ ਹਨ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਦਾਸੀ ਦਾ ਬਿਓਰਾ ਹਨ। ਇਹ ਲਾਈਨਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਸਮਾਜ ਦੇ ਵੱਧਦੇ ਕਦਮਾਂ ਦੀ ਸ਼ਨਾਖ਼ਤ ਹੈ, ਜੋ ਆਦਿ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੱਲਦੇ ਹੋਏ ਇੱਥੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੇ ਹਨ। ਲਗਾਤਾਰ ਤਰੱਕੀ ਵੱਲ ਵੱਧਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸਮਾਜ ਦੇ ਕਦਮ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਇੱਛਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਚਾਹ ਨਾਲ ਉਸ ਨੇ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਆਪਣੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿਚ ਮਹਾਨ ਪੁਰਸ਼ ਹੋਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ, ਬਾਣੀ ਤੇ ਸ਼ਾਇਰੀ ਰਾਹੀਂ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਤਬਦੀਲ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮਹਾਤਮਾ ਬੁੱਧ, ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ, ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਭਾਰਤੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁਖ ਉਦਾਹਰਣ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਪਰਿਵਰਤਨ ਕੀਤਾ ਤੇ ਸਮੁੱਚੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਲਈ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਕੁਰਬਾਨ ਕੀਤਾ। ਪਰ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਫਲਸਫੇ ਦੀ ਥਾਂ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ ਤੇ ਇਸੇ ਨੂੰ ਹੀ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਤੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਮੰਨ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਸਾਡਾ ਭਵਿੱਖ ਅੰਧਕਾਰ ਵਿਚ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਡਾ ਭਾਈਚਾਰਾ ਖਤਮ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰੀਆਂ ਮੁਕ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਮਸ਼ੀਨ ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਮਸ਼ੀਨੀਕਰਨ ਦੇ ਯੁਗ ਕਾਰਨ ਅਸੀਂ ਖਤਰਨਾਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਕਾਰਨ ਤਬਾਹੀ ਦੇ ਦੌਰ ਵਲ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ।

As we celebrate the New Year and Guru Gobind Singh ji’s Parkaash Gurpurab (birthday), we also reflect on the state of the Panth. Despite the continual challenges to Sikh ideology and identity, the Sikhs are a successful and progressive people when measured against a number of criteria. As noted by Western observers like J D Cunningham in the middle of the 19th century, the underlying reasons for Sikh success as a distinct people take us back to the revolutionary thought of Guru Nanak Sahib (1469-1539).