ਜੰਮੂ ਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿਚ ਧਾਰਾ 370 ਅਤੇ 35-ਏ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਾਲਾਤ 'ਤੂਫ਼ਾਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ' ਵਾਲੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਰਗੇ ਬਣੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਰਜਾ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਖੋਹਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਹੀਣ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ। ਇਹ ਭਗਵਾਂਵਾਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਜੰਡਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਜਗਤ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਲਿਆਉਣਾ ਸੀ। ਅਡਾਨੀ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕਹਿਣ 'ਤੇ ਇੱਥੇ ਵਿਕਾਸ ਕਰਨਗੇ। ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਭਾਰਤ ਦੇ 24 ਅਰਬਪਤੀ ਇੱਥੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰਮਾਇਆ ਹਜ਼ਮ ਕਰਨਗੇ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿਚ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬਦਲਿਆ, ਪਰ ਦਹਿਸ਼ਤ ਭਾਰੀ ਹੈ। ਅਫਵਾਹਾਂ ਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਗਰਮ ਹੈ। ਬਿਲਕੁਲ ਪੰਜਾਬ ਵਾਲਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਹੈ।

* One wonders whether the Indian Government has considered the military implications of the retention of Kashmir in India. With half or more of the population hostile… it would have to maintain an army of occupation. (British Civil servant, William Barton, 1949) The state of Jammu and Kashmir (and Ladakh) has been stripped of its special status enshrined to Articles 370 and 35A of the Indian Constitution. The Kashmiri people were completely cut out and not consulted in the process. The state is now like any other Indian state controlled by Delhi.

ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚੋਂ ਧਾਰਾ 370 ਹਟਾਉਣ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਦੋ ਟੋਟੇ ਕਰ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਵਾਲੇ ਭਗਵੇਂਵਾਦੀ ਲੀਡਰ ਕਸ਼ਮੀਰ ਉੱਪਰ ਆਪਣੀ ਜਿੱਤ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਿਖਾ ਰਹੇ ਸਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਿਸੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਉੱਪਰ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਹਵਸੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਵਾਲੇ ਰਾਜਿਆਂ ਵਾਂਗ ਉਹ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀਆਂ ਲੜਕੀਆਂ ਦੀ ਪੱਤ ਉਤਾਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿਚ ਹਨ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪੂਰਾ ਭਗਵੇਂ ਹਵਸੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਤੇ ਉਹ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਲੜਕੀਆਂ ਉੱਪਰ ਘਟੀਆ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਤੇ ਇਹ ਇਕ ਵਿਉਂਤਬੰਦੀ ਅਨੁਸਾਰ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਵਿਚ ਸਾਧਾਰਨ ਭਗਵੇਂਵਾਦੀ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਸਗੋਂ ਭਾਜਪਾ ਵਿÎਧਾਇਕ ਵਿਕਰਮ ਸੈਣੀ, ਸਾਧਵੀ ਪ੍ਰਾਚੀ, ਹਰਿਆਣੇ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਖੱਟਰ ਇਸ ਪਾਗਲਪਨ ਤੇ ਵਹਿਸ਼ੀ ਗੁੰਡਾਗਰਦੀ ਦਾ ਸਬੂਤ ਦੇ ਰਹੇ ਸਨ। ਪਰ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਵਹਿਸ਼ੀ ਗੁੰਡਾਗਰਦੀ ਦਾ ਖੰਡਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ

One Website describes Dharmic religions as mainly Hinduism, Buddhism, Sikhism and Jainism. That these religions are similar in core beliefs, modes of worship and associated practices. That they share common rituals like cremation of the dead the wearing of vermillion (scarlet red colour) on the head by married women and the marital rituals. That the main four Dharmic faiths have similar thoughts about karma, dharma, samsara, moksha and Yoga and that Rama is a heroic figure in all these religions.

ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਧਾਰਾ 370 ਦਾ ਖ਼ਾਤਮਾ, ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਇਕ ਸਮਾਨ ਸਿਵਲ ਕੋਡ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਏਜੰਡਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਹਿੰਦੂਤਵ ਦਾ ਬੋਲਬਾਲਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਨੂੰ ਦੋ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੁਨਰਗਠਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਵਾਲੇ ਬਿੱਲ ਨੂੰ ਰਾਜ ਸਭਾ ਤੋਂ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮਿਲ ਗਈ ਹੈ। ਉਚ ਸਦਨ ਨੇ ਇਸ ਬਿੱਲ ਨੂੰ ਪਾਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਨੂੰ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਗਿਆਨੀ ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਨਾਲ ਬੇਵਫਾਈ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰੀਆਂ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿਚ ਨਾਅਰਾ ਮਾਰਿਆ ਹੈ। ਪਾਸ ਹੋਏ ਬਿੱਲ ਅਨੁਸਾਰ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਤੋਂ ਧਾਰਾ 370 ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੂਬੇ ਦਾ ਦਰਜਾ ਵੀ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ।

* Na hum Hindu na Musalman. We are neither Hindu nor Muslim. Vedic or Abrahamic faiths cannot claim ownership of the sovereign Sikhi of Guru Nanak. * Faith boundaries should be respected and universal values shared. Like Clause 25 of the Indian Constitution, the Council of Dharmic Faiths UK has lumped Sikhi with Hinduism, Buddhism, Jainism and Zoroastrianism. The same people seem to be behind groupings like the Dharmic Ideas & Policy Foundation (DIPF), Dharma Sewa Purvapaksha and British Hindu Voice. According to one Website: The Dharmic Ideas & Policy Foundation (DIPF) was established in February 2015 with a launch at the Palace of Westminster to give Britain’s Dharmic communities (i.e. those following Indian traditions) and grassroots a steer on key policy matters that impact on them and provide policymakers with a steer on matters that concern the Dharmic communities. (At least one Sikh is a Council Member of DIPF.)

ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਊਨਾਓ ਵਿਚ ਸਮੂਹਿਕ ਬਲਾਤਕਾਰ ਪੀੜਤ ਇਕ ਮੁਟਿਆਰ ਦੀ ਕਾਰ ਦੇ ਟਰੱਕ ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਣ ਨਾਲ ਵਾਪਰੇ ਹਾਦਸੇ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਦਰਿੰਦਗੀ ਵਾਲੀ ਅਸਲ ਤਸਵੀਰ ਉਜਾਗਰ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਇਸ ਘਟਨਾ ਵਿਚ ਬਲਾਤਕਾਰ ਪੀੜਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਵਕੀਲ ਬੇਸ਼ੱਕ ਬਚ ਗਏ ਹਨ ਪਰ ਪੀੜਤਾ ਦੀ ਚਾਚੀ, ਮਾਸੀ ਅਤੇ ਕਾਰ ਦਾ ਡਰਾਈਵਰ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ। ਰੌਲਾ ਪੈਣ ਤੇ ਵਿਧਾਇਕ ਉਤੇ ਕਤਲ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਤਾਂ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਸੀ.ਬੀ.ਆਈ. ਕੋਲੋਂ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਵੀ ਆਖੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਪੀੜਤ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਤੇ ਐਮ ਐਲ ਏ ਵਿਰੁੱਧ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਲਈ ਕਈ ਕੇਸ ਵੀ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ

The Gurmat way to commemorate a Gurpurab, especially a milestone event like the Parkash of Guru Nanak Sahib 550 years ago, is to seek Gurbani guidance to address the human condition from many perspectives. We continue with the topic of environmental threat to human survival. There is a dis-connect between human beings and nature as a consequence of modern living. Gurbani reconnects us with nature.

ਪਾਣੀਆਂ ਬਾਰੇ ਮਾਹਿਰ ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਿੰਘ ਕੁਮੇਦਾਨ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਰਿਪੇਰੀਅਨ ਐਕਟ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਦਰਿਆਈ ਪਾਣੀਆਂ 'ਤੇ ਨਾ ਰਾਜਸਥਾਨ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਹਰਿਆਣਾ ਦਾ ਹੱਕ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਕਿਸਾਨ ਯੂਨੀਅਨ ਰਾਜੇਵਾਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਰਾਜੇਵਾਲ ਦਾ ਵੀ ਇਹੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਵੰਡ 60:40 ਦੇ ਅਨੁਪਾਤ ਅੁਨਸਾਰ ਹੋਈ ਸੀ ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵੰਡ ਵੀ ਇਸੇ ਅੁਨਪਾਤ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਰਿਪੇਰੀਅਨ ਐਕਟ ਅਨੁਸਾਰ ਪਾਣੀ ਵੰਡਿਆ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਸਿਧਾਂਤ ਅੁਨਸਾਰ ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੀ ਰਿਪੇਰੀਅਨ ਸੂਬੇ ਨਹੀਂ ਬਣਦੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਰਿਆਵਾਂ ਦੇ ਪਾਣੀਆਂ ਦਾ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਕੁਝ ਲਾਭ ਹੈ ਤੇ ਹੜ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਝੱਲਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀਆਂ ਦੀ ਵੰਡ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਯਮੁਨਾ ਦਾ ਪਾਣੀ ਵੀ ਇਸ ਵੰਡ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।

As we celebrate 550th Guru Nanak Parkash anniversary, we seek Gurbani guidance about some critical global issues facing humanity. From last week, we continue with climate change as one such issue. Massive demonstrations organised by the Extinction Rebellion campaign group in April 2019, drew political and public attention to the seriousness of this global challenge.

ਨਵਜੋਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਤੇ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਵਿਚਾਲੇ ਸਿਆਸੀ ਜੰਗ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਸਿਆਸੀ ਜੰਗ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਸਿੱਧਾ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਜਪਾ ਕੇਂਦਰ ਵਿਚ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਕੈਪਟਨ ਜਾਂ ਸਿੱਧੂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਖੇਮੇ ਵਿਚ ਲਿਜਾ ਕੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਲੀਰੋ ਲੀਰ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਗੱਲ ਆਮ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਮਾਹਿਰ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਰਨਾਟਕਾ ਵਿਚ ਜੋ ਭਾਜਪਾ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਲੀਰੋ ਲੀਰ ਕਰਨ ਲਈ ਤਜ਼ਰਬਾ ਦੁਹਰਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਸਿਆਸਤ ਦਾ ਇਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜਿਥੇ ਨੈਤਿਕਤਾ ਗਾਇਬ ਹੈ ਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਦੇਸ ਵਿਚ ਏਨੀ ਮਾੜੀ ਹਾਲਤ ਹੈ ਕਿ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਬਦਨਾਮੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੇ ਲਈ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇਣਾ ਪਿਆ ਤੇ ਉਹ ਵਾਪਸ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਕਰਨ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ। ਕਰਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ 10 ਵਿਧਾਇਕ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਤੇ ਭਾਜਪਾ ਖੇਮੇ ਵਿੱਚ ਰਲਣ ਲਈ ਕਾਹਲੇ ਹਨ

Celebration of any Gurpurab and, especially, the 550th Parkash Divas (Birthday) of Guru Nanak Sahib is also the time when we reflect on the state of the Panth. We have to ask ourselves honestly if we are the true followers of the Sikhi preached by the Guru. If not, then we need to rediscover Sikhi in its pristine form. The True Source for doing that is Gurbani in Sri Guru Granth Sahib as ordained by Guru Gobind Singh ji.

ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਦਾ ਸੰਕਟ ਦਿਨੋਂ ਦਿਨ ਗੰਭੀਰ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਹਰੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੀ ਆੜ ਹੇਠ ਧਰਤੀ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਬੇਰੋਕ ਕਢ ਕੇ ਆਪਣਾ ਸੋਮਾ ਖਤਮ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ 1960-61 ਦੌਰਾਨ ਟਿਊਬਵੈੱਲਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸਿਰਫ਼ 7445 ਸੀ, ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅੰਕੜਾ-ਸਾਰ ਅਨੁਸਾਰ 2017-18 ਵਿਚ ਵਧ ਕੇ 14.76 ਲੱਖ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਹਾਲ ਦੀ ਘੜੀ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨੀਤੀਆਂ ਕਿਸਾਨ-ਵਿਰੋਧੀ ਬਣਾਏ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੇਤਰ ਲਈ ਸਿੰਚਾਈ ਵਾਸਤੇ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਮੁਫ਼ਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਦਾ ਹੋਇਆ ਵਿੱਤੀ ਬੋਝ ਸਹਿਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।

Confusion about the Midlands Police raids on Sikh households in September 2018. Social activism and donations to charity (daswandh) are part of Sikh living. Serving the community within gurdwaras is the first step. Gurdwaras are the schools for learning about selfless non-discriminatory service (sewa). Gurdwaras are open to all and, from sewa in the gurdwaras, Sikhs also learn to serve the wider community. It is not surprising that Sikh charities are popular in the diaspora.

ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਿਵਸ ਮੌਕੇ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਚ ਬੰਦ ਸਰਬੱਤ ਖਾਲਸਾ ਵਲੋਂ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਜਗਤਾਰ ਸਿੰਘ ਹਵਾਰਾ ਨੇ ਵੀ ਜਥੇਦਾਰ ਵਜੋਂ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦੇ ਨਾਂ ਸੰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਕਦੇ ਆਪਣੇ ਉੱਪਰ ਗ਼ੁਲਾਮ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਭਾਰੂ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੀੜ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜਸੀ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਵਾਰਥੀ ਮੰਤਵਾਂ ਖ਼ਾਤਰ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਮਾਣ-ਮਰਿਆਦਾ ਨੂੰ ਢਾਹ ਲਾਈ ਹੈ।

Britain faces a political crisis which can lead to a constitutional crisis. For example, the Parliament has ruled out Brexit without a deal. One option open to the next Prime Minister to get out of the European Union (EU) without a formal deal can be to prorogue the Parliament. That means to shut down the Parliament for a short while. That sort of drastic action can have a lasting impact and trigger a constitutional crisis. The danger of a breakdown of law and order cannot be ruled out.

ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੇਅਦਬੀ ਦੇ ਕੇਸ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੁਲਜ਼ਮ ਮਹਿੰਦਰਪਾਲ ਬਿੱਟੂ ਦੇ ਨਾਭਾ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਚ ਹੋਇਆਂ ਕਤਲ ਸਿਰਫ਼ ਜੇਲ੍ਹ ਪ੍ਰਬੰਧ ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸੂਬੇ ਵਿਚ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਮੱਸਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਸਿੱਖਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਦਾ ਵਧ ਮਾਮਲਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਸਿੱਖ ਭਾਵੇਂ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੇਅਦਬੀ ਨੂੰ ਵਾਪਰੇ ਕਾਫੀ ਸਮਾਂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਨਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਟਕਪੂਰਾ ਅਤੇ ਬਹਿਬਲ ਕਲਾਂ ਗੋਲੀ ਕਾਂਡ ਦੇ ਦੋਸ਼ੀ ਪੁਲੀਸ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾਵਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਕੇਸ ਏਨੇ ਢਿੱਲੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ ਕਿ ਸਭ ਦੀਆਂ ਜ਼ਮਾਨਤਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਰੀ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਇਨਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ, ਉਹ ਸਿਆਸਤ ਖੇਡ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਆਸਤ ਲੋਕ ਪੱਖੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਕੁਰਸੀ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ

On Sunday 16 June, 2019, the highly controversial Bill 21 was rushed through a late night vote to ban the wearing of religious symbols by public servants in positions of authority including school teachers, principals and vice-principals, police officers, judges and other law officers. According to a report, the law will be enforced through surveillance and disciplinary mechanisms. The Avenir Québecor CAQ coalition government of Premier Francois Legault has taken an extreme step to curb religious freedoms.

ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਕੋਟਕਪੂਰਾ ਗੋਲ਼ੀਕਾਂਡ ਵਿੱਚ ਸਬੂਤਾਂ ਨਾਲ ਛੇੜਛਾੜ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਤਤਕਾਲੀ ਡੀਐਸਪੀ ਬਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਦੀ ਅਗਾਊਂ ਜ਼ਮਾਨਤ ਅਰਜ਼ੀ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਡੀਐਸਪੀ ਸਿੱਧੂ 'ਤੇ ਘਟਨਾ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਗੋਲ਼ੀ ਲੱਗਣ ਨਾਲ ਜਖ਼ਮੀ ਹੋਏ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਕੁੱਟਮਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਬੂਤ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹਨ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜਾਂਚ ਟੀਮ ਵੱਲੋਂ ਫ਼ਰੀਦਕੋਟ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਇਸ ਸੰਬੰਧੀ ਚਾਰਜਸ਼ੀਟ ਦਾਇਰ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਾਬਕਾ ਅਕਾਲੀ ਵਿਧਾਇਕ ਮਨਤਾਰ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪੰਜ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵੀ ਚਲਾਨ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਆਈਜੀ ਪਰਮਰਾਜ ਸਿੰਘ ਉਮਰਾਨੰਗਲ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਐਸ ਐਸ ਪੀ ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸ਼ਰਮਾ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਇਸ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮਾਨਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ, ਜਦ ਕਿ ਸਾਬਕਾ ਵਿਧਾਇਕ ਮਨਤਾਰ ਬਰਾੜ ਨੂੰ ਹਾਈਕੋਰਟ ਵੱਲੋਂ ਜ਼ਮਾਨਤ ਮਿਲੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਚਾਰਜਸ਼ੀਟ ਵਿੱਚ ਐੱਸਆਈਟੀ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤਤਕਾਲੀਨ ਏਡੀਸੀਪੀ ਲੁਧਿਆਣਾ ਪਰਮਜੀਤ ਸਿੰਘ, ਤਤਕਾਲੀਨ ਡੀਐੱਸਪੀ ਕੋਟਕਪੂਰਾ ਬਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਥਾਣਾ ਸਿਟੀ ਮੁਖੀ ਗੁਰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਪੰਧੇਰ ਨੂੰ ਵੀ ਮੁਲਜ਼ਮ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ

Absence of minority communities from public events causes offence. For example, Sikhs were not happy when the Sikh Regiment was excluded from the Republic Day parade in India in 2016. Dalits of India have suffered such indignities over thousands of years. Regrettably, not much has changed except labels.

ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫ਼ਤਹਿ ਦੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਵਿੱਚ ਨਾ ਤਾਂ ਕੋਈ ਢਿੱਲ ਵਰਤੀ ਗਈ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਕਮੀ ਛੱਡੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਿੰਡ ਮੰਗਵਾਲ ਦੇ ਗਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗਿੰਦੀ ਨੇ ਫ਼ਤਹਿਵੀਰ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ, ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ 1998 ਤੋਂ ਸਬਮਰਸੀਬਲ ਮੋਟਰਾਂ ਕੱਢਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ 7 ਜੂਨ ਦੀ ਸਵੇਰ ਹੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਇਹ ਕੰਮ ਦੋ ਘੰਟਿਆਂ ਵਿਚ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਗੱਲ ਕਿਸੇ ਨਾ ਸੁਣੀ। ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦ ਫ਼ੌਜ ਮੌਜੂਦ ਸੀ ਤਾਂ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਣ ਨੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਮਦਦ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਲਈ? ਪਿੰਡ ਭਗਵਾਨਪੁਰਾ ਦਾ ਇਹ ਦੁਖਾਂਤ ਸਾਰੇ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਸ਼ਰਮਸਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਦਾ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਹੀਂ ਨਿਭਾਈ ਤੇ ਆਪਣੀ ਅਣਗਹਿਲੀ ਕਾਰਨ ਬੱਚੇ ਦੀ ਬਲੀ ਲੈ ਲਈ। ਇਸ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਰੜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

The skills, research, fieldwork and consultation required for dealing with communities cannot be less important than those required in other branches of the UK government. As British Citizens, we are justly proud of our civil service – probably still the best in the world. However, public service and its perception have also changed over the last few decades. Movement of professionals and managers between the private and public sectors has been encouraged through re-structuring of the old hierarchical style career grades and professional level technical and business skills have been brought to the public service.

ਅਸੀਂ ਜਦੋਂ ਘੱਲੂਘਾਰਾ ਜੂਨ 84 ਦੀ ਵਰ੍ਹੇਗੰਡ ਮਨਾ ਰਹੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਪੰਥਕ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਲ ਝਾਤ ਮਾਰਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਪੰਜਾਬ, ਪੰਜਾਬੀ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀਅਤ ਦਾ ਆਧਾਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰਹੀ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਕਦੇ ਪੰਥ ਦੀ ਜਾਨ ਸੀ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲਈ ਜਿੰਨੇ ਵੀ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਮੋਰਚੇ ਲਗਾਏ ਤਾਂ ਪੰਥ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੇ ਅਗਾਂਹ ਵਧ ਕੇ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਦਲਿਤ ਮਜ਼ਦੂਰ ਜੋ ਬੀੜੀ-ਸਿਗਰਟ ਵੀ ਪੀਂਦੇ ਸਨ ਤਾਂ ਉਹ ਸ਼ਰੇਆਮ ਆਖਿਆ ਕਰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਵੋਟ ਸਾਡੀ ਪੰਥ ਨੂੰ ਹੈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੰਥ ਦਾ ਅਰਥ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਅੱਜ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਗੁਆਚਣ ਨਾਲ ਪੰਥ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਵੀ ਧੁੰਦਲਾ ਪੈ ਗਿਆ। ਪੰਥ ਤੋਂ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਟੁੱਟਿਆ ਤਾਂ ਪੰਥ ਉਦਾਸ ਹੋ ਗਿਆ। ਅੱਜ ਪੰਜਾਬ ਤੇ ਪੰਥ ਦੀ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਿਆਸੀ ਮਾਹਿਰ ਬਾਦਲ ਦਲ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਆਖ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਬਾਦਲ ਦਲ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਅਧੀਨ ਅਗਲੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਲੜੇਗਾ। ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੇਅਦਬੀ ਦਾ ਮੁਦਾ ਅਦਾਲਤੀ ਚੱਕਰ ਕਾਰਨ ਬਾਦਲਾਂ ਲਈ ਘੋਰ ਚਕਰਵਿਊ ਹੋਵੇਗਾ।

On 8 August 2005, the Supreme Court of India noted: The so-called minority communities like Sikhs and Jains were not treated as national minorities at the time of framing the Constitution. Sikhs and Jains, in fact, have throughout been treated as part of the wider Hindu community…. definition of 'Hindu' included all sects, sub-sects of Hindu religions including Sikhs and Jains… The minorities initially recognized were based on religion and on national level e.g. Muslims, Christians, Anglo-Indian and Parsis.

ਭਾਰਤ ਦੀ 50 ਫ਼ੀਸਦੀ ਹਿੰਦੂ ਵੋਟ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਾਰਟੀਆਂ ਤੋਂ ਕਿਨਾਰਾ ਕਰਕੇ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਝੋਲੀ ਵਿਚ ਪੈ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਭਾਜਪਾ ਨੇ 106 ਕਮਜ਼ੋਰ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਉੱਪਰ ਕਾਟਾ ਫੇਰ ਕੇ ਨਵੇਂ ਚਿਹਰੇ ਉਤਾਰੇ ਗਏ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 100 ਨੇ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਹਾਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ 120 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ 7 ਰਾਜਾਂ ਵਿਚ ਜੰਗੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਤੇ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਆਧਾਰ ਸਿਰਜਿਆ। ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਆਰ ਐਸ ਐਸ ਵਲੋਂ ਪਿੰਡ-ਪਿੰਡ, ਸ਼ਹਿਰ-ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਬੂਥ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਦੋ ਕਰੋੜ ਸੱਤਰ ਲੱਖ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ। ਸਹਿਯੋਗੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨਾਲ ਮਜ਼ਬੂਤ ਗੱਠਜੋੜ ਉਸਾਰ ਕੇ ਏਨੀ ਵੱਡੀ ਸੱਤਾ ਸਿਰਜੀ ਗਈ

There is an extreme-right global surge in politics. In the arena of power politics, there is a shift from use of military might to exploitation of economic power to influence other nations. In India, Bhartya Janata Party (BJP) led by the charismatic Narendra Modi, has scored a sweeping victory on the wave of Hindu nationalism. It will take India even further away from democratic rule and is already well past the point of no return.

ਲੱਗਭੱਗ ਹਰ ਸਰਵੇਖਣ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ 300 ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਕੇ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਜੋਤਸ਼ੀਆਂ ਵਾਂਗ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲਾਂ ਨੂੰ ਝੂਠ ਤੇ ਪੀਲੀ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ 'ਟਾਇਮਜ਼ ਨਾਓ' ਨੇ ਆਪਣੇ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਦੌਰਾਨ ਉਤਰਾਖੰਡ ਵਿੱਚ 'ਆਪ' ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ 2.9 ਫ਼ੀਸਦੀ ਵੋਟ ਮਿਲਦੀ ਦੱਸੀ ਹੈ, ਪਰ ਉੱਥੇ 'ਆਪ' ਦਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਹ ਹਨ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲਾਂ ਦੇ ਡਰਾਮੇ। ਇੱਕ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਯੂ ਪੀ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ 15-20 ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜਾ 65 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਯੂ ਪੀ ਵਿਚ ਮਹਾਂਗਠਜੋੜ ਨੂੰ 55 ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਚਾਣਕਿਆ ਨਾਂਅ ਦਾ ਪੋਲ ਸਿਰਫ਼ 13 ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਸੱਚ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹਨ ਤਾਂ ਆਪਸ ਵਿਚ ਏਨਾ ਫਰਕ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਇਸ ਦਾ ਅਰਥ ਇਹੀ ਹੈ ਕਿ

British Sikhs are miffed by Statistics Authority denial despite glaring evidence in support … Now, once again, the issue of Sikh ethnic (ਕੌਮੀ) tick box in Census 2021 is making headlines. One communication reads: Later this week Gurdwaras and Sikh organisations are expected to begin legal proceedings against the Cabinet Office if they fail to agree to provide the option of a Sikh ethnic tick box when the Census Order is presented in Parliament in the Autumn. The legal challenge will emphasise the need to address equal opportunities and anti-discrimination as regards the Sikh community and highlight institutional discrimination by public bodies against the Sikh community. ===========

ਆਪਣੇ 5 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਅਧੀਨ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਦੇਸ ਦੀ ਹਰ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਸੰਸਥਾ, ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਭਗਵੇਂ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਰੰਗਿਆ। ਕੇਂਦਰ ਵਿਚ ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਚੋਣਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਤੇਜ਼ ਹਨ। ਲੋੜ ਤਾਂ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਰਾਜ ਭਾਗ ਵਾਲੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਪਿਛਲੇ 5 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਦੀ ਪੁਣਛਾਣ ਹੁੰਦੀ ਜਾਂ ਹਰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਖਾਸੇ ਨੂੰ ਸਮਝ ਕੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਉੱਤੇ ਚਰਚਾ ਹੁੰਦੀ। ਦੇਸ਼ ਦਾ ਅੰਨਦਾਤਾ ਕਿਸਾਨ ਅਤੇ ਖੇਤ ਮਜ਼ਦੂਰ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਰਾਹ ਪਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਨੇ ਨਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਨਿਰਾਸ਼ ਏਨਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਦੇਸ਼ ਵਿਚੋਂ ਹਿਜਰਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜਾਂ ਉਹ ਨਸ਼ਈ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।

Some years ago, I wrote about the Glen Osmond Gurdwara, Adelaide, South Australia (see link at footnote*). In addition to Sikhs, other communities including Hindus and Muslims and politicians come to this iconic Gurdwara located at the entrance to the city on the highway from Melbourne. Earlier this year, Russell Wortley, Member Legislative Council (ex-President of the Legislative Council) and his wife Dana Wortley MP, were there. This was the second time I met the couple at the Gurdwara in recent years during a family visit.

ਇਸ ਸਮੇਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਹੈ, ਉਸ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬੀ ਨਿਰਾਸ਼ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਸਮੁੱਚੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਲੀਡਰ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਦੂਸਰੇ ਨੂੰ ਗਾਲ੍ਹਾਂ ਕੱਢਣ ਤੇ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹਨ, ਪਰ ਕਿਸੇ ਕੋਲ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹਿੱਤ ਦਾ ਏਜੰਡਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੇਅਦਬੀ ਦੇ ਅਸਲ ਦੋਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਲੱਭ ਸਕੇ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਸਿਆਸਤ ਖੇਡੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਪੰਥਕ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਵਾਲੇ ਮੋਰਚੇ ਵੀ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਵੀ ਸੁਹਿਰਦ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸੰਗਤਾਂ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਬਾਰੇ ਵੀ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ।

Sikh corporate (ਪੰਥਿਕ) life is part of Sikhi living. Few would argue against the need for a national assembly of Gurdwaras and Sikh organisations to agree common Panthic objectives when approaching the government regarding Sikh issues and concerns. Only through a national assembly can the participating organisations be empowered to lead in own areas of activism with collective community support behind them: fields such as charity, Sikh heritage, Sikhi education, social, economic and political.

ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਧਾਰਮਿਕ ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਲੜੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਬਾਦਲ ਦਲ ਨੇ ਭਾਜਪਾ ਵਾਲਾ ਏਜੰਡਾ ਅਪਨਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਏਜੰਡਾ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੇਅਦਬੀ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹੈ। ਇਹ ਵੱਖਰੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਆਪਣਾ ਚੋਣ ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ ਕੀ ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ? ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਵੱਡਾ ਏਜੰਡਾ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ, ਨਸ਼ੇ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਸ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 2014 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸੂਬੇ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਸਿਆਸੀ ਭੂਚਾਲ ਲਿਆਉਣ ਵਾਲਾ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਅੱਜ ਵੀ ਵੱਡੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਇਸ ਨੂੰ ਹਾਟ ਮੁੱਦਾ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਰਹੀਆਂ, ਪਰ ਅੱਜ ਵੀ ਨਸ਼ਿਆਂ ਕਾਰਨ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।

In year 2000, I wrote an autobiography of late Bhai Rama Singh ji in English with the title: In Search of the True Guru. This was based on an earlier book in Panjabi with the title: Roop Gobind Ka, Raj Khalsay Ka, Sikka Sonay Ka Edited by Sardar Harjinder Singh Mander of Panjab Times as recited by Bhai Sahib. Mine was an interpretation rather than a direct translation and, for that reason, I spent long hours with Bhai Sahib who was staying in the area. I was trying to understand his vision, especially that of Raj Khalsay ka.

ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਸੇਵਾ ਨਹੀਂ, ਕਾਰੋਬਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਦਰਦ ਨਹੀਂ, ਸਿਆਸੀ ਤੇ ਸਾਮਾਜਿਕ ਸਟੇਟਸ ਹਾਸਲ ਕਰਨਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੇਤਾਗਿਰੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਜਮਹੂਰੀਅਤ ਦਾ ਮਾਣ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦਲ ਬਦਲੂ ਨੇਤਾ ਭਾਰਤੀ ਸਿਆਸਤ ਦੀ ਦੇਣ ਹਨ। ਇਹ ਸਿਆਸਤ ਬਰਸਾਤੀ ਡੱਡੂਆਂ ਵਰਗੀ ਜਾਪਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਤਰੂਘਣ ਸਿਨਹਾ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਭਾਜਪਾ ਛੱਡ ਕੇ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਸਨ। ਉਹ ਫਿਰ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਵਲੋਂ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹਨ। ਪਾਰਟੀ ਬਦਲਣ ਸਾਰ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਬਿਆਨ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਹੁਣ ਸੇਵਾ ਕਰਨਗੇ। ਕੁਝ ਕਰਕੇ ਦਿਖਾਉਣਗੇ। ਜਯ-ਪ੍ਰਦਾ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਭਾਜਪਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ ਹੈ। ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਸਾਰ ਉਹਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਪਹਿਲੀਆਂ ਥਾਂਵਾਂ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਮੋਦੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਵਿਚ ਅਨੰਦ ਆਵੇਗਾ। ਇਹ ਕਿੰਨੀ ਅਜੀਬ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਬਾਕੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਿਚ ਅਨੰਦ ਨਹੀਂ ਆਇਆ, ਪਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਭਾਜਪਾ ਵਿਚ ਆਨੰਦ ਆਏਗਾ। ਇਹੀ ਕੁਝ ਉਰਮਿਲਾ ਮਾਤੋਂਡਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ। ਉਸ ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਮੁੰਬਈ ਤੋਂ ਟਿਕਟ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਟਿਕਟ ਮਿਲਣ ਸਾਰ ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, ''ਬੱਸ ਹੁਣ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਜੀਵੇਗੀ ਤੇ ਮਰੇਗੀ।'' ਫ਼ਿਲਮੀ ਕਲਾਕਾਰ ਡਾਇਲਾਗ ਵੀ ਫ਼ਿਲਮੀ।

Young British Sikhs should build on the successes of first turban wearing Sikh, Tanmanjeet Singh Dhesi, and the first Sikh woman, Preet Kaur Gill.

ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਐਲਾਨ ਪੱਤਰ ਵਿਚ ਅਫਸਫਾ ਤੇ ਰਾਜਧ੍ਰੋਹ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਫਸਫਾ ਵਿਚ ਸੁਧਾਰ ਕਾਰਨ ਫੌਜ ਦਾ ਮਨੋਬਲ ਡਿਗੇਗਾ। ਸੋਚਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਫੌਜੀਆਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਇਹ ਸੀਮਾ ਤੈਅ ਹੋਵੇ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਾਗਰਿਕ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਸ਼ੱਕ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਮਾਰਨ, ਗਾਇਬ ਕਰਨ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਔਰਤ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਹੋਣ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ 'ਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗੀ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਫੌਜ ਦਾ ਮਨੋਬਲ ਕਿਵੇਂ ਡਿੱਗੇਗਾ? ਕੀ ਫੌਜ ਕੋਲ ਇਹ ਫਾਸ਼ੀਵਾਦੀ ਤੇ ਗ਼ੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਧਿਕਾਰ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ? ਕੀ ਫੌਜ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਨਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ?

The Government has invited the Sikhs to be represented around one Sikh Roundtable. This call through the Ministry of Housing, Communities and Local Government (MHCLG) reminds us of past Sikh experience with Government officials.

ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਉੱਤੇ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੇਅਦਬੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਬਰਗਾੜੀ ਅਤੇ ਕੋਟਕਪੂਰਾ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜਾਂਚ ਟੀਮ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਜਰਨਲ ਕੁੰਵਰ ਵਿਜੈ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਦੀ ਤਬਦੀਲੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਯਾਦ ਰਹੇ ਕਿ ਕੁੰਵਰ ਵੱਲੋਂ ਆਈਜੀ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਦੇ ਸਬੰਧਿਤ ਪੁਲੀਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿਚ ਲੈ ਕੇ ਪੁੱਛ ਪੜਤਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤਤਕਾਲੀ ਡੀਜੀਪੀ ਸੁਮੇਧ ਸੈਣੀ, ਉਸ ਵਕਤ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ, ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਸੰਸਦੀ ਸਕੱਤਰ ਮਨਤਾਰ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਤੋਂ ਵੀ ਪੁਛ ਪੜਤਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸਿੱਟ ਨੇ ਹਰਿਆਣੇ ਦੀ ਸੁਨਾਰੀਆ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਚ ਕੈਦ ਸੌਦਾ ਸਾਧ ਤੋਂ ਵੀ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕਰਨੀ ਸੀ ਪਰ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ। ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਿਆਸੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਅਜਿਹਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

Guru Har Krishan, at the age of 8 years, had shown Aurungzeb that the Divine Wisdom of the Guru was not limited by age. When offered presents he chose the cloak of a holy man and not attractive ornaments and toys as Aurungzeb expected. Sensing the evil designs of the Emperor in the guise of a pious religious man, the Guru decided not to see him again but to confront him as Nanak IX, Guru Tegh Bahadur in the Jote-Jugat ( ਕਾਇਆ ਫੇਰਿ ਪਲਟੀਐ) tradition.

The Message of the Ten Guru-persons now enshrined in the Shabd Guru, Sri Guru Granth Sahib, is One and the same. It was consistently practised during the Guru and Khalsa history (ਇਤਹਾਸ). Historians like Gokul Chand Narang who thought that Sikhi underwent transformation from Guru Hargobind to Guru Gobind Singh, lacked in-depth study (ਖ਼ੋਜ) of Guru Nanak Jote-Jugat Mission leading to the revelation of (ਪ੍ਰਗਟਿਓ) the Khalsa by Vaisakhi 1699. Much damage to the correct interpretation of Gurbani and Sikhi was done by the Udasi and Nirmala cults – the highjackers of Sikhi (Ref Dr Karminder Singh) - which started with the followers of Baba Sri Chand.

ਬੀਤੇ ਹਫਤੇ ਤੋਂ ਕਾਰ ਸੇਵਾ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਸਿੱਖ ਵਿਰਾਸਤ ਦਾ ਘਾਣ ਪੰਥਕ ਹਲਕਿਆਂ ਵਿਚ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿÎਸ਼ਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਠੰਢੇ ਬੁਰਜ, ਕੱਚੀ ਗੜ੍ਹੀ, ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਕਿਲੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਵਿਰਾਸਤੀ ਇਮਾਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕਾਰ ਸੇਵਾ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਮਲੀਆ ਮੇਟ ਕਰ ਦੇਣਾ ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਦਾ ਦੁਖਾਂਤ ਹੈ। ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੁਲਤਾਨਪੁਰ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਬੇਬੇ ਨਾਨਕੀ ਦਾ ਜੱਦੀ ਘਰ ਵੀ ਢਾਹ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਸਿਲਸਿਲਾ ਅਜੇ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਸਿੱਖ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੋਈ ਪਾਲਿਸੀ ਨਹੀਂ ਬਣਾਈ।

ਭਾਜਪਾ ਆਮ ਕਰਕੇ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹਿੰਦੂ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਜਮਾਤ ਹੈ, ਇਹ ਇਕ ਵੱਡਾ ਝੂਠ ਹੈ। ਸੱਚ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਿੰਨੇ ਹਿੰਦੂ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਵੋਟ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਸ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੰਦੂ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਵੋਟ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਲ ਝਾਤ ਮਾਰੋ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿਚ 80% ਹਿੰਦੂ ਹਨ। ਪਰ ਅਸਲ ਵਿਚ ਇਹ 15% ਹਨ, ਪਰ ਸ਼ੂਦਰਾਂ, ਪੱਛੜਿਆਂ ਤੇ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਇਹ 80% ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵਿਚ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਦਲਿਤਾਂ ਤੇ ਪੱਛੜਿਆਂ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂ ਨਹੀਂ ਗਿਣਿਆ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਐਸ ਸੀ / ਐਸ ਟੀ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੱਖਰੀ ਬਹਿਸ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਹੈ। ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ 2014 ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣ ਵਿਚ

ਜੋਤਿ ਓਹਾ ਜੁਗਤਿ ਸਾਇ ਸਹਿ ਕਾਇਆ ਫੇਰਿ ਪਲਟੀਐ ॥ They shared the One Light and the same way the King just changed His body. (Part V: Doctrine of Double Sovereignty) The central theme of this discussion is the essential link between Gurbani and the lives of the Ten Gurus. That was the Sikhi tuition period from Guru Nanak Sahib to Guru Gobind Singh. Without due regard to this vital reference between Shabd (Word) Guru and the lived Sikhi of the Ten Guru-persons (Gur-Ithas), claims to following some sort of self-interpreted universal teachings of Sri Guru Granth Sahib would mislead and cause divisions. Gurbani interpretation must be holistic and in the context the progress of Sikhi mission from Guru Nanak Sahib to Guru Gobind Singh.

ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਹਮਲਾ ਕਰੁਸੇਡ ਨਹੀਂ, ਅੱਤਵਾਦ ਤੇ ਨਸਲਵਾਦ ਹੈ। ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਰਗਾ ਦੇਸ ਜਿੱਥੇ ਹਿੰਸਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਵਾਪਰੀ ਹੈ। ਪਰ ਅਚਾਨਕ ਮਸਜਿਦ ਵਿਚ ਖ਼ੂਨ ਦੀ ਹੋਲੀ ਖੇਡੀ ਜਾਏ ਤਾਂ ਪੁਲੀਸ, ਸਰਕਾਰ ਤੇ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕ ਦੀ ਕੀ ਮਾਨਸਿਕ ਦਸ਼ਾ ਹੋਵੇਗੀ, ਇਸ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਸਹਿਜੇ ਹੀ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗਲੋਬਲ ਪੀਸ ਇਡੈਂਕਸ ਵਿਚ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ 2017-18 ਦੌਰਾਨ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਦੂਸਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਾਂਤ ਦੇਸ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। 2007 ਤੋਂ 2016 ਵਿਚਾਲੇ ਇੱਥੇ ਹੱਤਿਆਵਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 20 ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਨਹੀਂ ਸਨ ਟੱਪੇ।

In earlier parts we have seen how each Guru-person contributed to the Jote-Jugat process from Guru Nanak Sahib to Guru Ram Das. This week we continue from Guru Arjan Dev Ji, while keeping in mind that the Guru Jote (Divine Light) was One and the same. The Jote manifested Itself in Ten Guru-persons from Guru Nanak Sahib to Guru Gobind Singh. Each Guru-person developed the Jugat or the Sikhi way (Sikh rehni) by own example.

ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ ਲੋਕ ਸਭਾ ਲਈ ਚੋਣਾਂ ਤਰੀਕਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਇਹ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਚੋਣਾਂ 7 ਗੇੜ ਵਿੱਚ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਵੋਟਾਂ ਪਾਉਣ ਵਾਲਾ ਅਮਲ 11 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ ਤੇ ਆਖਰੀ ਗੇੜ ਲਈ 19 ਮਈ ਨੂੰ ਵੋਟਾਂ ਪਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਅਦ 23 ਮਈ ਨੂੰ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣਗੇ। 19 ਮਈ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਵੋਟਾਂ ਪੈਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਵਾਰ ਰਾਜਨੀਤਕ ਤਬਦੀਲੀ ਇਹ ਹੋਈ ਹੈ ਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਪੰਥਕ ਨਰਾਜ਼ਗੀ ਕਾਰਨ ਕਮਜ਼ੋਰ ਪੈਂਦਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਪੁਜੀਸ਼ਨ ਮਜ਼ਬੂਤ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਪੰਥਕ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰਾਇ ਹੈ ਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪੰਥਕ ਕੇਡਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤੇ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਨੂੰ ਮੰਨ ਕੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਭਲੇ ਦੇ ਲਈ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ

ਜੋਤਿ ਓਹਾ ਜੁਗਤਿ ਸਾਇ ਸਹਿ ਕਾਇਆ ਫੇਰਿ ਪਲਟੀਐ ॥ They shared the One Light and the same way the King just changed His body. (Part III: Development of Sikhi institutions and Qaumi identity) In Sikhi, there is only One Guru – not many. Each Guru-person from Guru Nanak Sahib to Guru Gobind Singh Ji was the embodiment of the same One Jote-Jugat. Thus, the Guruship succession process is described as ਜੋਤਿ ਓਹਾ ਜੁਗਤਿ ਸਾਇ ਸਹਿ ਕਾਇਆ ਫੇਰਿ ਪਲਟੀਐ ॥ (They shared the One Light and the same way the King just changed His body.)

ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਗਿਆਨੀ ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਵਲੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਆਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕਰਦਿਆਂ ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਜੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਜਥੇਦਾਰ ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਹਿਤ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਚ ਕਮੇਟੀ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇਕੱਤਰਤਾ ਵਿਚ ਜਥੇਦਾਰ ਗਿਆਨੀ ਇਕਬਾਲ ਸਿੰਘ ਦਾ 2 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਿਧਾਂਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਹੀ ਫੈਸਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਜਥੇਦਾਰ ਗਿਆਨੀ ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਖ਼ਾਸ ਏਲਚੀ ਰਾਹੀਂ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਬੋਰਡ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਤੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਲਈ ਇਕ ਪੱਤਰ ਨੰ: 3428 ਦਸਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭੇਜਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਪੱਤਰ ਵਿਚ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਬੋਰਡ ਨੂੰ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਜਥੇਦਾਰ ਗਿਆਨੀ ਇਕਬਾਲ ਸਿੰਘ ਦਾ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤੇ ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਜੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਮਾਣ ਮਰਿਆਦਾ ਅਨੁਸਾਰ ਅਗਲੇਰਾ ਲੋੜੀਂਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।

It was stressed in the introductory first part last week that approach to the interpretation of Gurbani should be with reference to Sri Guru Granth Sahib – the Divine Light or Jote - and the Jugat or the living way (reht) as shown by the Ten Guru-persons by own example. Otherwise, we get diverse interpretations which mislead and give rise to deras and gurudoms while modern Sikhs have a free for all preaching their own version of universal Sikhi! We even get different definition of who is a SIKH! These elements deny the Sikh Reht Maryada and the great Sikh institutions and Sikh identity based on a holistic interpretation of Sri Guru Granth Sahib and as lived and taught by the Ten Guru persons.